Fluencja werbalna na podstawie wybranych kategorii nazw własnych – badania na grupie dzieci 5-letnich

• Authors: Ewelina Zając

Title variants

EN

Verbal Fluency on the Basis of Selected Categories of Proper Names – Research on a Group of 5-Year-Old Children

Abstracts

EN

The Verbal Fluency Test (VFT) is the most widespread and simplest tool for neuropsychological diagnosis. The number of reports on children’s results is negligible compared to adult studies. The aim of the article is to present the results and to analyze the research on semantic verbal fluency in the field of selected categories of proper names (names, cities, rivers) in 5-year-old children - without neurological disorders, within the intellectual norm. The aim of the research is to show the difference in the lexical resource of the group of surveyed children on the example of the category of proper names.

PL

Test fluencji słownej (TFS) jest najbardziej rozpowszechnionym i najprostszym narzędziem do diagnozy neuropsychologicznej. Liczba doniesień na temat wyników uzyskanych przez dzieci jest znikoma w porównaniu z badaniami dorosłych. Celem artykułu jest przedstawienie wyników oraz analiza badań dotyczących płynności słownej semantycznej w zakresie wybranych kategorii nazw własnych (imiona, miasta, rzeki) u dzieci 5-letnich – bez zaburzeń neurologicznych, w normie intelektualnej. Celem badań jest ukazanie różnicy w zasobie leksykalnym grupy badanych dzieci na przykładzie kategorii nazw własnych.

Keywords

PL

fluencja werbalna; płynność słowna; nazwy własne; dzieci przedszkolne

EN

verbal fluency; proper names; preschool children

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2021
• Volume: 50
• Issue: 2
• Pages: 27-52

Dates

published

2021

Contributors

author

Ewelina Zając

• Uniwersytet Łódzki Zakład Dialektologii Polskiej i Logopedii

• https://orcid.org/0000000250768347

References

• Biechowska D., Kaczmarek I., Witkowska M., Steinborn B., 2012, Przydatność prób fluencji słownej w diagnozie różnicowej zaburzeń neurologicznych u dzieci i młodzieży, „Neurologia Dziecięca”, t. 21, nr 42, s. 45–51.
• Borkowska A., Tomaszewska M., Wilkość M., Cichosz A., Dróżdż W., Rybakowski J., 2006, Korzystne efekty dodania walproinianu do leczenia donepezilem w chorobie Alzheimera – doniesienie wstępne, „Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii”, t. 22, s. 19–25.
• Daniluk B., 2000, Deficyty poznawcze u osoby z postępującym schorzeniem mózgu o etiologii naczyniowej. Neuropsychologiczne studium przypadku, [w:] A. Borkowska, E.M. Szepietowska, Diagnoza neuropsychologiczna. Metodologia i metodyka, Lublin, s. 383–405.
• Daniluk B., Szepietowska E.M., 2009a, Płynność semantyczna i literowa osób w różnych fazach dorosłości – czynniki modyfikujące wykonanie zadań fluencji słownej – część 2, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio J: Paedagogia-Psychologia”, t. 22, s. 111–128.
• Daniluk B., Szepietowska E.M., 2009b, Płynność semantyczna i literowa osób w różnych fazach dorosłości – część 1, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio J: Paedagogia-Psychologia”, t. 22, s. 97–110.
• Gawda B., Szepietowska E.M., 2011, Fluencja słowna i jej uwarunkowania, „Psychologia – Etologia – Genetyka”, t. 23, s. 63–90.
• Gliwa R., 2019, Fluencja słowna w zakresie wybranych kategorii nazw własnych i pospolitych w przebiegu otępienia w chorobie Alzheimera, „Polonica”, t. 39, s. 45–70.
• Kałwa A., Rzewuska M., Piróg-Balcerzak A., Luks M., Skalska J., Borkowska A., 2008, Analiza zależności między przebiegiem schizofrenii w początkowym okresie choroby a dysfunkcjami poznawczymi po średnio 31 latach od zachorowania, „Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii”, t. 24, s. 25–32.
• Kierzynka A., Kaźmierski R., Kozubski W., 2011, Wykształcenie a zaburzenia funkcji poznawczych u osób z chorobą Parkinsona, „Neurologia i Neurochirurgia Polska”, t. 45, s. 24–31.
• Łojek E., Stańczak J., 2005, Płynność figuralna w badaniach neuropsychologicznych, [w:] Neuronalny świat umysłu, red. K. Jodzio, Kraków, s. 91–106.
• Łuczywek E., Fersten E., 2008, Poziom fluencji słownej przy różnych uszkodzeniach mózgu, „Studia Psychologiczne”, t. 30, s. 89–98.
• Magierska J., Magierski R., Fendler W., Kłoszewska I., Sobów T., 2012, Clinical application of the Polish adaptation of the Montreal Cognitive Assesment (MoCA) test in screening for cognitive impairment. Zastosowanie polskiej adaptacji Montrealskiego Testu do Oceny Funkcji Poznawczych (MoCA) w przesiewowej ocenie funkcji poznawczych, „Neurologia i Neurochirurgia Polska”, t. 46, s. 130–139.
• Mitrushina B., Boone K.B., Razani J., D’Elia L.F., 2005, Handbook of Normative Data for Neuropsychological Assessment, Oxford.
• Piskunowicz M., Bieliński M., Zgliński A., Borkowska A., 2012, Testy fluencji słownej – zastosowanie w diagnostyce neuropsychologicznej, „Psychiatria Polska”, t. 47, nr 3, s. 475–485.
• Ponichtera-Kasprzykowska M., Sobów T., 2014, Adaptacja i wykorzystanie testu fluencji słownej na świecie, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, t. 14, nr 3, s. 178–187.
• Puchowska-Florek M., Książkiewicz B., Nowaczewska M., 2005, Ocena przydatności wybranych skal i testów do oceny afazji u pacjentów w ostrym okresie udaru mózgu, „Udar Mózgu”, t. 7, s. 39–47.
• Ross T.P., Calhoun E., Cox T., Wenner C., Kono W., Pleasant M., 2007, The reliability and validity of qualitative scores for the Controlled Oral Word Association Test, „Archives of Clinical Neuropsychology”, t. 22, s. 475–488.
• Ross T.P., 2003, The reliability of cluster and switch scores for the Controlled Oral Word Association Test, „Archives of Clinical Neuropsychology”, t. 18, nr 2, s. 153–164.
• Rutkiewicz-Hanczewska M., 2016, Neurobiologia nazywania. O anomii proprialnej i apelatywnej, Poznań.
• Sitek E.J., Konkel A., Międzobrodzka E., Sołtan W., Barczak A., Sławek J., 2014, Kliniczne zastosowania prób fluencji słownej w chorobie Huntingtona, „Hygeia Public Health”, t. 49, nr 2, s. 215–221
• Stolarska U., Kroczka S., Gergont A., Steczkowska M., Kaciński M., 2008, Test fluencji słownej: aspekty rozwojowe w normie i patologii, „Przegląd Lekarski”, t. 65, nr 11, s. 764–768.
• Szepietowska E.M., Gawda B., 2011, Ścieżkami fluencji werbalnej, Lublin.
• Świtalska J., 2012, Nasilenie i rodzaj objawów a funkcjonowanie poznawcze w chorobie afektywnej dwubiegunowej, „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, t. 21, s. 37–42.
• Troyer A.K., Moscovitch M., Winocur G., 1997, Clustering and switching as two components of verbal fluency: Evidence from younger and older healthy adults, „Neuropsychology”, t. 11, s. 138–146
• Vilkki J., Levanen S., Servo A., 2002, Interference in dual-fluency tasks after anterior and posteriori cerebral lesions, „Neuropsychologia”, t. 40, s. 340–348.
• Zając E., 2019, Porównanie fluencji słownej w zakresie nazw własnych i wyrazów pospolitych dzieci przedszkolnych i uczniów szkoły podstawowej, „Poradnik Językowy” 8, s. 83–92.

Identifiers

DOI

10.24335/74y5-yf87

Biblioteka Nauki

1954926