Osobowościowe uwarunkowania dynamiki wypowiedzi o emocjach

• Authors: Kalina Kosacka

Title variants

EN

Personality Determinants of the Dynamics of Texts About Emotions

Abstracts

EN

Narratives about emotions may reflect the mental representation of emotions and have an impact on how these representations are constructed. The way of speaking (including dynamics of speech) is dependent on the psychological characteristics of the speaker. In this study, we examine the relationships between the dynamics of texts about anxiety and contentment and personality traits (measured with the SF IPIP NEO PI-R). The results showed positive relationships between text dynamics and neuroticism, and negative relationships with extraversion and openness.

PL

Narracje o emocjach mogą stanowić odzwierciedlenie umysłowych reprezentacji emocji i mieć wpływ na to, w jaki sposób reprezentacje te są konstruowane. Sposób mówienia (w tym dynamika wypowiedzi) zależy od cech psychologicznych mówiącego. W badaniu przeanalizowano związki między dynamiką wypowiedzi o niepokoju i zadowoleniu a cechami osobowości (mierzonymi kwestionariuszem SF IPIP NEO PI-R). Ujawniono dodatnie związki dynamiki wypowiedzi z neurotycznością, a ujemne z ekstrawersją i otwartością.

Keywords

PL

emocje; język; ekspresja językowa; radość; lęk

EN

emotion; language; linguistic expression; joy; anxiety

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2021
• Volume: 50
• Issue: 1
• Pages: 217-235

Dates

published

2021

Contributors

author

Kalina Kosacka

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Instytut Psychologii, Katedra Psychologii Emocji i Osobowości

• https://orcid.org/0000000257833332

References

• Arntz A., Hawke l. D., Bamelis l., Spinhoven P., Molendijk M. l., 2012, Changes in natural language use as an indicator of psychotherapeutic change in personality disorders, „Behaviour Research and Therapy” 50(3), s. 191–202.
• Aukett R., Ritchie J., Mill K., 1988, Gender Differences in Friendship Patterns, „Sex Roles” 19(1/2), s. 57–66.
• Barrett l.F., 2018, Jak powstają emocje? Sekretne życie mózgu, Warszawa.
• Bąk P., 2004, Gramatyka języka polskiego, Warszawa.
• Beukeboom C., Tanis M., Vermeulen I., 2013, The Language of Extraversion: Extraverted People Talk More Abstractly, Introverts Are More Concrete, „Journal of Language and Social Psychology” 32(2), s. 191–201.
• Bokus B., 2000, Świat fabuły w narracji dziecięcej, Warszawa.
• Costa P.T., Mccrae R.R., 1992, NEO PI-R Professional Manual (Revised NEO Personality Inventory and NEO Five-Factor Inventory), Odessa.
• de Raad B., Hofstee W.K., 1993, A circumplex approach to the Five Factor model: A facet structure of trait adjectives supplemented by trait verbs, „Personality and Individual Differences” 15(5), s. 493–505.
• Eysenck H.J., Eysenck M.W., 1985, Personality and Individual Differences: A Natural Science Approach, New York.
• Gawda B., 2007a, Ekspresja pojęć afektywnych w narracjach osób z osobowością antyspołeczną, Lublin.
• Gawda B., 2007b, Lęk osobowościowy a bogactwo narracji o uczuciach – hipoteza o wpływie lęku na reprezentacje afektywne, „Psychologia Rozwojowa” 12(4), s. 65–74.
• Gawda B., 2017, Struktura pojęć emocjonalnych. Wykorzystanie technik fluencji werbalnej, Lublin.
• Giordano P.C., 2003, Relationships in adolescence, „Annual Review of Sociology” 29, s. 257–261.
• Grabias S., 1981, O ekspresywności języka: ekspresja a słowotwórstwo, Lublin.
• Grabias S., 2001, Język w zachowaniach społecznych, Lublin.
• Hoffman C., Tchir M.A., 1990, Interpersonal verbs and dispositional adjectives: The psychology of causality embodied in language, „Journal of Personality and Social Psychology” 58(5), s. 765–778.
• Ireland M., Mehl M., 2014, Natural Language Use as a Marker, [w:] The Oxford handbook of language and Social Psychology, red. T. Holtgraves, New York, s. 201–218.
• Kaup B., 2001, Negation and its impact on the accessibility of the text information, „Memory & Cognition” 29, s. 960–967.
• Kosacka K., 2019, język i parajęzyk wypowiedzi o emocjach, Lublin.
• Kurcz I., 2011, Charakterystyka kompetencji komunikacyjnej – teorie i badania nad efektywną komunikacją, dyskursem, tekstem i narracją, [w:] Język jako przedmiot badań psychologicznych. Psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka, red. I. Kurcz, H. Okuniewska, Warszawa, s. 125–148.
• Labouvie-Vief G., 1990, Wisdom as integrated thought: Historical and developmental perspectives, [w:] Wisdom: Its nature, origins and development, red. R. J. Sternberg, Cambridge, s. 52–83.
• Labouvie-Vief G., Diehl M., 2000, Cognitive complexity and cognitive-affective integration: related or separate domains of adult development?, „Psychology and Aging” 15(3), s. 490–504.
• Laskowski R., 1999a, Czasownik, [w:], Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, Warszawa.
• Laskowski R., 1999b, Przymiotnik, [w:], Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, Warszawa.
• LeDoux J., 2000, Mózg emocjonalny. Tajemnicze podstawy życia emocjonalnego, Poznań.
• Lee C., Kim K., Seo Y., Chung C., 2007, The relations between personality and language use, „The Journal of General Psychology”, 134(4), s. 405–413.
• Mairesse F., Walker M.A., Mehl M.R., Moore R.K., 2007, Using Linguistic Cues for the Automatic Recognition of Personality in Conversation and Text, “Journal of Artificial Intelligence Research” 30, s. 457–500.
• Mehl M.R., Gosling S.D., Pennebaker J.W., 2006, Personality in its natural habitat: manifestations and implicit folk theories of personality in daily life, „Journal of Personality and Social Psychology” 90(5), s. 862–877.
• Miller G., 1951, Language and Communication, New York.
• Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B., 2006, Psychologia poznawcza, Warszawa.
• Nęcki Z., 2000, Komunikacja międzyludzka, Kraków.
• Oberlander J., Gill, A.J., 2004, Individual differences and implicit language: personality, partsof-speech and pervasiveness, „Proceedings of the Annual Meeting of the Cognitive Science Society” 26.
• Obrębska M., 2013, Styl mówienia w schizofrenii, Poznań.
• Öhman A., 2005, Strach i lęk z perspektywy ewolucyjnej, poznawczej i klinicznej, [w:] Psychologia emocji, red. M. Lewis, J.M. Haviland-Jones, Gdańsk, s. 719–745.
• Oleś P., Drat-Ruszczak K., 2016, Osobowość, [w:] Psychologia akademicka, t. 1, red. J. Strelau, D. Doliński, Gdańsk, s. 651–764.
• Paluchowski W.J., 2010, Komputerowa analiza narracyjności. Wybrane problemy metodologiczne, [w:] Badania narracyjne w psychologii, red. M. Straś-Romanowska, B. Bartosz, M. Żurko, Warszawa, s. 53–82.
• Parkinson B., 1995, Ideas and Realities of Emotion, London–New York.
• Pennebaker J.W., King l., 1999, Linguistic styles: language use as an individual difference, „Journal of Personality and Social Psychology” 77(6), s. 1296–1312.
• Piasecki M., Walkowiak T., Maryl M., 2017, Literary exploration machine. New tool for distant readers of Polish literature, „Dh”.
• Semin G.R., 2011, The Linguistic Category Model, [w:] Handbook of theories of social psychology, vol. 1, red. P.A.M. Van Lange, A. Kruglanski, E.T. Higgins, Thousand Oaks, s. 309–326.
• Shaughnessy J., Zechmeister E., Zechmeister J., 2002, Metody badawcze w psychologii, Gdańsk.
• Siuta J., 2006, Inwentarz Osobowości NEO-PI-R Paula T. Costy Jr i Roberta R. McCrae. Adaptacja polska – Podręcznik, Warszawa.
• Słaboń A., 2001, Hipoteza Sapira-Whorfa, [w:] Słownik pojęć socjologicznych, red. M. Pacholski, A. Słaboń, Kraków, s. 58.
• Soroko E., 2013, Wybrane sposoby analizy autonarracji w diagnozie klinicznej na przykładzie paranoicznego zaburzenia osobowości, „Roczniki Psychologiczne”, XVI, 1, s. 9–35.
• Straś-Romanowska M., 2010, Psychologia wobec małych i wielkich narracji, [w:] Psychologia małych i wielkich narracji, red. M. Straś-Romanowska, B. Bartosz, M. Żurko, Warszawa, s. 21–40.
• Trzebiński J., 2002, Narracyjne konstruowanie rzeczywistości, [w:] Narracja jako sposób rozumienia świata, red. J. Trzebiński, Gdańsk.
• van Dijk, T., 1997, Cognitive context models and discourse, [w:] Language structure, discourse and the access to consciousness, red. M. Stamenow, Amsterdam, s. 189–226.
• Wendland M., 2011, Konstruktywizm komunikacyjny, Poznań.
• Woźniak T., 2005, Narracja w schizofrenii, Lublin.
• Wu P.-l., Chiou W.-B., 2008, Postformal thinking and creativity among late adolescents: a post-Piagetian approach, „Adolescence” 43(170), s. 237–251.
• Yarkoni T., 2010, Personality in 100,000 words: A large-scale analysis of personality and word use among bloggers, „Journal of Research in Personality” 44(3), s. 363–373.

Identifiers

DOI

10.24335/s15q-vj45

Biblioteka Nauki

1954893