Zmysł węchu – istota, zaburzenia, diagnoza, terapia (Na przykładzie logopedy pracującego z dziećmi)

• Authors: Renata Marciniak-Firadza

Title variants

EN

Sense of Smell – Essence, Disorders, Diagnosis, Therapy (On the example of a Speech Therapist Working with Children)

Abstracts

EN

The sense of smell itself is often underestimated in scientific considerations. The aim of the article is to describe the sense of smell (anatomy, physiology, functions, etiology, classification of smell disorders, consequences of smell disorders, diagnosis of smell disorders), and above all to present this sense in the context of speech therapy theory and practice (on the example of a speech therapist working with a children). The text contains proposals for therapeutic strategies and exercises stimulating the sense of smell, which can be used by a speech therapist during the therapy of a child with dysnosmia.

PL

Zmysł węchu jest często niedoceniany w rozważaniach naukowych. Celem artykułu jest opisanie zmysłu węchu (anatomia, fizjologia, funkcje, etiologia, klasyf ikacja zaburzeń węchu, konsekwencje zaburzeń węchu, diagnostyka zaburzeń węchu), a przede wszystkim zaprezentowanie tego zmysłu w kontekście teorii i praktyki logopedycznej (na przykładzie logopedy pracującego z dziećmi). W tekście zamieszczono propozycje strategii terapeutycznych i ćwiczeń stymulujących zmysł węchu, które może wykorzystać logopeda w trakcie terapii dziecka z dysnosmią.

Keywords

PL

węch; zaburzenia węchu; terapia logopedyczna zaburzeń węchu u dzieci

EN

smell; dysnosmia; speech therapy of smell disorders in children

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2021
• Volume: 50
• Issue: 2
• Pages: 169-183

Dates

published

2021

Contributors

author

Renata Marciniak-Firadza

• Uniwersytet Łódzki Zakład Dialektologii Polskiej i Logopedii

• https://orcid.org/0000000163018820

References

• Ayres J., 2015, Dziecko a integracja sensoryczna, przeł. Juliusz Okuniewski, Gdańsk.
• Borkowska M., Wagh K., 2010, Integracja sensoryczna na co dzień, Warszawa.
• Cameron E.L., Doty R.L., 2013, Odor identification testing in children and young adults using the smell wheel, “International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology”, 77, 3, 346-350.
• Charbicka M., 2017, Integracja sensoryczna przez cały rok, Warszawa.
• Czerniawska E., 2012, Czy psychologia powinna mieć węch w nosie? „Chowanna” tom specjalny, 89-107.
• Dżaman K., 2008, Współczesne metody badania węchu i smaku, „Otorynolaryngologia”, 7(4), 173-177.
• Dżaman K., Zielnik-Jurkiewicz B., Pysz-Kuć M., Jurkiewicz D., 2011, Test do skryningowwego badania węchu u dzieci poniżej 5. roku życia, „Otolaryngologia Polska”, 65 (3a), 43-47.
• Emmons Goodwin P., Anderson Mckendry L., 2007, Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej, Warszawa.
• Janczewski G., 2007, Węch i jego zaburzenia, [w:] Otorynolaryngologia praktyczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy, t. 1, red. G. Janczewski, Gdańsk, s. 225-232.
• Kielin J. (red.), 2020, Rozwój daje radość. Terapia dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, Sopot.
• Korendo M., 2017, Zmysły w komunikacji – znaczenie rozwoju percepcji wzrokowej, słuchowej oraz poznania wielozmysłowego dla prawidłowego budowania systemu językowego, [w:] Zmysły w komunikacji. mowa i jej uwarunkowania, red. J. Wojciechowska, B. Kazek, Gdańsk, s. 93-112.
• Kranowitz C.S., 2018, Nie-zgrane dziecko w świecie gier i zabaw. Zajęcia dla dzieci z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego, wyd. II, Gdańsk.
• Obrębowski A., Obrębowska-Karsznia Z., Gawliński M., 2000, Smell and taste in childern with simple obesity, „International Journal of Pediatr Otorhinolaryngology”, 55 (3), 191-196.
• Odowska-Szlachcic B., 2016, Metoda integracji sensorycznej we wspomaganiu rozwoju mowy u dzieci z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego, wyd. IV, Gdańsk.
• Odowska-Szlachcic B., 2020, Terapia integracji sensorycznej. Zeszyt 2: Strategie terapeutyczne i ćwiczenia stymulujące układy: słuchowy, wzrokowy, węchu i smaku oraz terapia światłem i kolorami, wyd. V, Gdańsk.
• Potargowicz E., 2008, Węch – niedoceniany zmysł człowieka, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, 62, 87-93.
• Przyrowski Z., 2012, Integracja sensoryczna: wprowadzenie do teorii, diagnozy i terapii, Warszawa.
• Przyrowski Z., 2019, Integracja sensoryczna: teoria, diagnoza, terapia, wyd. 2 popr., Warszawa.
• Rapiejko P., 2006, Zmysł węchu, „Alergoprofil”, 2, 4 (7), 4-10.
• Rapiejko P., 2016, Zaburzenia zmysłu węchu, Warszawa.
• Rapiejko P., Lipiec A., 2021, Zaburzenia zmysłu węchu, „Alergoprofil”, 7, 1, 3-10.
• Repetowski M., Kuśmierczyk K., Mazurek A., Michalska J., Olszewski J., 2010, Podstawy anatomii i fizjologii drogi węchowej oraz możliwości topodiagnostyki jej uszkodzeń z użyciem węchowych potencjałów wywołanych, „Aktualności Neurologiczne”, 10 (2), 85-88.
• Schriever V.A., Boerner C., Mori E., Smitka M., Hummel T., 2015, Changes of olfactory processing in childhood and adolescence, “Neuroscience”, 287 (26), 15-22.
• Schriever V.A., Mori E., Petters W., Boerner C., Smitka M., Hummel T., 2014, The “Sniffin’ Kids” Test - A 14-Item Odor Identification Test for Children “Plos One”, 9(6), 101-186.
• Schriever V.A., Zscheile l., Gellrich J., Hummel T., 2021, Odor identification performance in children aged 3-6 years, “Pediatric Research”, 89 (5), 1304-1309.
• Sienkiewicz-Jarosz H., 2012, Zmysł węchu – fizjologia i patologia, „Neurologia po Dyplomie”, 7, 4, 6-10.
• Sorokowska A., Hummel T., 2014, Polska wersja testu Sniffin’ Sticks – adaptacja i normalizacja, „Otolaryngologia Polska”, 68, 6, 308-314.
• https://pl.biomedicalhouse.com (dostęp: 9.11.2021).
• https://pstis.pl/pl/html/index.php?str=podstrona_kwestionariusz (dostęp;9.11.2021).
• http://kwartalniki.edu.pl/doceniona-potega-wechu/ (dostęp: 9.11.2021).

Identifiers

DOI

10.24335/zsxn-1e91

Biblioteka Nauki

1964840