Łacina po polsku, czyli glosa o niefortunnej hybrydzie "warunek sine qua non"

• Authors: Albert Gorzkowski

Title variants

EN

Latin in Polish or interlinear gloss on the unfortunate “warunek sine qua non” hybrid

Abstracts

EN

This draft is dedicated to the warunek sine qua non expression, which is pervasive in modern Polish language (both in scientific and sensu largo journalistic sources). The draft’s author explains in detail the mechanism of error of this popular lingual hybrid and reflects on the causes for the several decade-long popularity of this structure, notabene sanctionaed in normative linguistic compendiums, as well as numerous lexicons and dictionaries. The issue of this unfortunate error in this case has been silhouetted against the issue of awareness on proper and subtle use of Latin expressions, phrases, and idioms in scientific dissertations and media publications. This issue is extremely important in modern culture and fades in a terrifyingly fast manner.

Keywords

PL

warunek sine qua non; frazeologia; poprawność językowa; łacina w kulturze polskiej

EN

warunek sine qua non; phrasal idioms; linguistic correctness; Latin in Polish culture

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
• Year: 2022
• Issue: 17
• Pages: 64-70

Dates

published

2022

Contributors

author

Albert Gorzkowski

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska

• https://orcid.org/0000000239913531

References

• Bańko M. (red.), 2003, Wielki słownik wyrazów obcych PWN, Warszawa.
• Bobiatyński L., 2003, Wprowadzenie do antyku a nauczanie języków klasycznych: ze szczególnym uwzględnieniem metody M. Goliasa „Collectanea Philologica” 5, s. 207–220.
• Bobrowski F., 1841–1844, Słownik łacińsko-polski, Wilno, t. I–II.
• Buttler D., 1989, Dola i niedola wyrazów pochodzenia łacińskiego we współczesnej polszczyźnie, „Poradnik Językowy”, nr 3, s. 202–205.
• Czapiński L., 1892, Księga przysłów, sentencji i wyrazów łacińskich używanych przez pisarzów polskich, Warszawa.
• Drabik L., 2021 (oprac.), Słownik wyrazów obcych PWN z przykładami i poradami, Warszawa.
• Dyczkowski J. (red.), 1998, Nowy leksykon PWN, Warszawa.
• Gorzkowski A., 2007, Nauczyć słuchać, czyli czym jest naprawdę filologia?, [w:] Rzeczy minionych pamięć. Studia dedykowane Profesorowi Tadeuszowi Ulewiczowi w 90. rocznicę urodzin, red. A. Borowski i J. Niedźwiedź, Kraków, s. 221–228.
• Jędraszko C., 1970, Łacina na co dzień, Warszawa.
• Jodkowski K., 2005, Filozofia przyrody jako warunek sine qua non powstania i rozwoju nauki, „Roczniki Filozoficzne” 53, nr 2, s. 424–427.
• Kopaliński W., 2021, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa.
• Korpanty J. (red)., 2001, Słownik łacińsko-polski, Warszawa, t. I–II.
• Landowski Z., Woś K., 2002, Słownik cytatów łacińskich. Wyrażenia – sentencje – przysłowia, Kraków.
• Markowski A., Pawelec R. (red.), 2007, Popularny słownik wyrazów obcych i trudnych, Warszawa.
• Mączyński J., 1564, Lexicon Latino-Polonicum ex optimis Latinae linguae scriptoribus concinnatum, Regiomonti.
• Melzak Z., 1995, Jak łacina uratowała mi życie. Wartość wykształcenia klasycznego, „Meander” 50, z. 3–4, s. 177–189.
• Plezia M. (red.), 2007, Słownik łacińsko-polski, wyd. 2, t. I–V, Warszawa.
• Rysiewicz Z., Safarewicz J. (red.), 1959, Słownik wyrazów obcych, Warszawa. Thesaurus linguae Latinae, 1906–1909, vol. 4, Lipsiae.
• Wesołowska E., 2016, Wstęp, [w:] W. Stroh, Łacina umarła, niech żyje łacina! Mała historia wielkiego języka, tłum. A. Arndt, Poznań, s. 11–21.
• Węclewski Z., 1851, Słownik łacińsko-polski do autorów klasycznych, Poznań.
• Wielka encyklopedia PWN, 2001–2005, Warszawa, t. 6.
• Mańkowski J., Conditio czy condicio?, 2003 [Poradnia Językowa PWN], https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/conditio-czy-condicio;4094.html (dostęp 12.03.2022).
• Mussomeli Ch., 2009, Condicio o conditio sine qua non?, https://accademiadellacrusca.it/it/consulenza/condicio-o-conditio-sine-qua-non/253 (dostęp 12.03.2022).
• Osiński I., 2020, Procedury – warunek sine qua non! [blog], http://ireneuszosinski.pl/procedury-warunek-sine-qua-non/ (dostęp 12.03.2022).

Identifiers

DOI

10.24917/20831765.17.4

Biblioteka Nauki

2174095