Kosmos teorii. Wprowadzenie do konceptu

• Authors: Adam Regiewicz

Title variants

EN

Cosmos of Theories. Introduction to the Concept

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Każda grupa społeczna – w tym środowisko naukowe – wytwarza szereg wewnętrznych napięć, które determinują relacje wewnątrz tejże grupy. Można je tłumaczyć teoriami społecznymi, jednak niektóre zjawiska wykraczają poza granice socjologii. Ciekawą propozycję w interpretacji układów wewnątrz grupy przynoszą teorie wszechświata. Przyglądając się modelom i teoriom kosmologicznym, artykuł podejmuje próbę konceptualizacji metafory kosmologicznej w refleksji teoretycznoliterackiej. Na bazie modeli Gutha, Bondiego czy Gödla rozważa się dynamikę rozwoju kierunków badań literaturoznawczych.

EN

Each social group – including the scientific community – creates a series of internal tensions that determine the relations within that group. They can be explained by social theories, but some phenomena transcend the boundaries of sociology. Theories of the universe provide an interesting perspective in the interpretation of systems within the group. Looking at cosmological models and theories, the article attempts to conceptualize the cosmological metaphor in theoretical and literary reflection. On the basis of Guth’s, Bondi’s or Gödel’s models, the dynamics of development in literary studies is being considered.

Keywords

PL

kosmologia; poststrukturalizm; grupa społeczna; teoria literatury

EN

literary theory; cosmology; poststructuralism; social group; literary theory; cosmology; poststructuralism; social group

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
• Year: 2019
• Volume: 7
• Pages: 16-25

Dates

published

2019-12-20

Contributors

author

Adam Regiewicz

References

• Binet Laurent, Siódma funkcja języka, przeł. Wiktor Dłuski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2018.
• Bohuszewicz Paweł, Po czy w ramach poststrukturalizmu? „Zwroty” badawcze wobec przełomów paradygmatycznych w najnowszym literaturoznawstwie polskim, w: „Zwroty” badawcze w humanistyce. Konteksty poznawcze, kulturowe i społeczno- -instytucjonalne, red. Jacek Kowalewski, Wojciech Piasek, Instytut Filozofii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2010, s. 15–44.
• Bondi Hermann, Kosmologia, przeł. Andrzej Białas, Elżbieta Białas, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1965.
• Brockman John, Trzecia kultura, przeł. Piotr Amsterdamski, CIS, Warszawa 1996.
• Burzyńska Anna, Anty-teoria literatury, TAiWPN Universitas, Kraków 2006.
• Heller Michał, Ostateczne wyjaśnienia Wszechświata, TAiWPN Universitas, Kraków 2008.
• Heller Michał, Początek jest wszędzie. Nowa hipoteza pochodzenia Wszechświata, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2002.
• Jochemczyk Mariusz, Olszański Grzegorz, Po to literatura jeszcze jest, w: Stefan Szymutko, Po co literatura jeszcze jest?, oprac. Mariusz Jochemczyk, Grzegorz Olszański, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013, s. 253–265.
• Krajewski Stanisław, Kurt Gödel i jego dzieło, „Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego”, seria II, „Wiadomości Matematyczne” 1981, t. 23, s. 161–187.
• Nawarecki Aleksander, Lajerman, Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2010.
• Ossowski Stanisław, O osobliwościach nauk społecznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1962.
• Szczepański Jan, Elementarne pojęcia socjologii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970.
• Weber Max, Trzy czyste typy prawomocnego panowania, przeł. Bohdan Chwedończuk, w: Elementy teorii socjologicznych. Materiały do dziejów współczesnej socjologii zachodniej, red. Włodzimierz Derczyński, Aleksandra Jasińska-Kania, Jerzy Szacki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1975, s. 539–550.

Identifiers

DOI

10.24917/23534583.7.2