Wykładnia art. 80 ustawy – Prawo ochrony środowiska w kontekście promocji mięsa

• Authors: Franciszek Nowak

Title variants

EN

Interpretation of Article 80 of the Environmental Protection Law in the context of meat promotion

Abstracts

EN

The meat sector is responsible for a significant part of the anthropogenic greenhouse gases, and without its transformation it is not possible to stop the climate change. The easiest way to decrease the meat sector’s carbon footprint is to change meat consumption models, to which advertisements or other types of promotion can contribute. According to Article 80 of the Environmental Protection Law, promotion of goods and services that encourage a consumption model inconsistent with the principles of environmental protection and sustainable development is prohibited. Advertising red meat seems to fulfill all the rationales of the above provision. In order to verify this thesis, this publication performs a detailed analysis of the rationales of the prohibition of non-ecological advertising relating it to red meat promotions. The main purpose of the publication is to interpret Article 80 of the Environmental Protection Law, which can be used to counteract the most harmful manifestations of human activity.

PL

Sektor mięsny odpowiada za istotną część antropogenicznych gazów cieplarnianych i bez jego transformacji nie jest możliwe zatrzymanie zmian klimatu. Najłatwiejszym sposobem zmniejszenia emisyjności sektora mięsnego jest zmiana modelu konsumpcji mięsa, do czego mogą się przyczyniać reklamy lub innego rodzaju promocje. Zgodnie z art. 80 ustawy Prawo ochrony środowiska promocja towarów i usług propagująca model konsumpcji sprzeczny z zasadami ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju jest zakazana. Promocje mięsa czerwonego zdają się wypełniać wszystkie przesłanki powyższego przepisu. W celu weryfikacji tej tezy niniejsza publikacja dokonuje szczegółowej analizy przesłanek zakazu reklamy nieekologicznej, odnosząc go do promocji mięsa czerwonego. Głównym celem publikacji jest dokonanie wykładni art. 80 ustawy Prawo ochrony środowiska, która może być wykorzystana do przeciwdziałania najbardziej szkodliwym przejawom ludzkiej działalności.

Keywords

PL

zrównoważoność; promocja; mięso; klimat; środowisko

EN

sustainability; advertising; meat; climate; environment

• Publisher: Uniwersytet Opolski
• Journal: Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
• Year: 2023
• Volume: 21
• Issue: 1
• Pages: 177-197

Dates

published

2023

Contributors

author

Franciszek Nowak

• Uniwersytet Jagielloński

• https://orcid.org/0000000313624368

References

• Rządowy projekt ustawy o ochronie środowiska, druk sejmowy nr 1856 z 17 kwietnia 2000 r.
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, t.j.: Dz.U. 2022, poz. 2556 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji t.j.: Dz.U. 2020, poz. 805 z późn. zm.
• Wyrok SA w Warszawie z 8 grudnia 2009 r., VI ACa 621/09, Apel.-W-wa 2010, nr 3, poz. 28.
• Wyrok SO w Jeleniej Górze z 12 marca 2020 r., I C 959/18, (niepubl.).
• Wyrok TK z 13 maja 2009 r., sygn. Kp 2/09, OTK-A 2009, nr 5, poz. 66.
• Wyrok TK z 6 czerwca 2006 r., sygn. K 23/05, OTK-A 2006, nr 6, poz. 62.
• Adach-Stankiewicz, Ewa. 2021. Dostawy na rynek krajowy oraz spożycie niektórych artykułów konsumpcyjnych na 1 mieszkańca w 2020 roku. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa. Dostęp: 28.12.2022. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/handel/dostawy-na-rynek-krajowy-oraz-spozycie-niektorych-artykulow-konsumpcyjnych-na-1-mieszkanca-w-2020-roku,9,11.html.
• Bukowski, Zbigniew. 2005. Pojęcie zrównoważonego rozwoju w prawie polskim. W: Zrównoważony Rozwój. Od utopii do praw człowieka, (red.) Andrzej Papuziński, 104–118. Bydgoszcz.
• Bywalec, Czesław i Leszek Rudnicki. 2002. Konsumpcja. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Dziedzic-Chojnacka, Dorota i Daniel Chojnacki. 2007. Zakaz reklamy nieekologicznej w polskim prawie ochrony środowiska. Radca Prawny 4: 58.
• European Commission, Eurostat. 2020. Energy, transport and environment statistics 2020. edition. DOI: 10.2785/463410.
• Górski, Marek i Jerzy Jendrośka (red.). 2001. Komentarz do art. 1. W: Ustawa Prawo ochrony środowiska. Komentarz, (red.) Jerzy Jendrośka et al., Warszawa: Wolters Kluwer, wydanie elektroniczne LEX, Dostęp: 07.01.2023.
• Gruszecki, Krzysztof. 2019. Komentarz do art. 5. W: Gruszecki, Krzysztof. Prawo ochrony środowiska. Komentarz. Wyd. 5. Warszawa: Wolters Kluwer, wydanie elektroniczne LEX, Dostęp: 07.01.2022.
• Gruszecki, Krzysztof. 2019. Komentarz do art. 80. Prawo ochrony środowiska. Komentarz. Wyd. 5. Warszawa: Wolters Kluwer, wydanie elektroniczne LEX, Dostęp: 7.01.2022.
• Hedenus, Fredrik and Stefan Wirsenius, Daniel J.A. Johansson. 2014. The importance of reduced meat and dairy consumption for meeting stringent climate change targets. Climatic Change 124(1–2): 89. DOI: 10.1007/s10584-014-1104-5.
• Hosonuma, Noriko et al. 2012. An assessment of deforestation and forest degradation drivers in developing countries. Environmental Research Letters 7(4): 1–13. DOI: 10.1088/1748-9326/7/4/044009.
• Jendrośka Jerzy (red.). 2012. Leksykon ochrony środowiska. Warszawa.
• Kissinger, Gabrielle et al. 2012. Drivers of Deforestation and Forest Degradation: A synthesis report for REDD+ Policymakers. Vancouver: Lexeme Consulting.
• Komisja Europejska. 2020. Komunikat Komisji Europejskiej do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Strategia „od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego, Bruksela.
• Lipiński, Aleksander. 2010. Prawne podstawy ochrony środowiska, Warszawa, 32.
• MacLeod Michael et al. 2013. Greenhouse gas emissions from pig and chicken supply chains – A global life cycle Assessment. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO).
• Masson-Delmotte, Valérie et al. 2018. Summary for Policymakers. In: Global Warming of 1.5°C. An IPCC Special Report on the impacts of global warming of 1.5°C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty. Cambridge University Press. DOI: 10.1017/9781009157940.001.
• Mekonnen, Mesfin M. and Hoekstra, Aryen Y.2012. A Global Assessment of the Water Footprint of Farm Animal Products. Ecosystems 15(3): 401–415. DOI: 10.1007/s10021-011-9517-8.
• Mucha, Joanna. 2013. Legitymacja procesowa w sprawach o zaprzestanie tzw. nieekologicznej reklamy w świetle przepisów ustawy – Prawo ochrony środowiska. Przegląd Prawa Ochrony Środowiska 2: 31.
• Opio, Christopher. et al. 2013. Greenhouse gas emissions from ruminant supply chains – A global life cycle Assessment. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO).
• Peyraud, Jean-Louis, and Michael MacLeod (eds.). 2020. Future of EU livestock: How to contribute to a sustainable agricultural sector? Final report. European Commission, Directorate-General for Agriculture and Rural Development. Publications Office. Dostęp: 28.12.2022, https://data.europa.eu/doi/10.2762/3440.
• Rakoczy, Bartosz. 2013. Komentarz do art. 80. W: Prawo ochrony środowiska. Komentarz, (red.) Zbigniew Bukowski, Ewa Katarzyna Czech, Karolina Karpus, Warszawa: Wolters Kluwer, Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 7.01.2023.
• Sharma, Anket et al. 2019. Worldwide pesticide usage and its impacts on ecosystem. SN Applied Sciences 1(1446). DOI: 10.1007/s42452-019-1485-1.
• Springmann, Marco et al. 2018. Options for keeping the food system within environmental limits. Nature 562. DOI: 10.1038/s41586-018-0594-0.
• Westhoek, Henk et al. 2015. Nitrogen on the table: The influence of food choices on nitrogen emissions and the European environment, Centre for Ecology & Hydrology, 70.
• Encyklopedia PWN. Dostęp: 30.11.2021. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3966917/reklama.html.
• European Commission. Proud of EU beef. Dostęp: 28.12.2022. https://ec.europa.eu/chafea/agri/en/campaigns/proud-eu-beef
• Eurostat. 2016a, Archive: Small and large farms in the EU – statistics from the farm structure survey. Dostęp: 28.12.2022. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/in-dex.php?title=Archive:Small_and_large_farms_in_the_EU_-_statistics_from_the_farm_structure_survey
• Eurostat. 2016b. Share of livestock units, by economic size of farm, EU-28, 2005–2013. Dostęp: 18.05.2022. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=File:Share_of_livestock_units,_by_economic_size_o-ffarm,EU-28,2005%E2%80%932013(%25oftotal).png
• Uchwała nr 8/2021. Komisji Zarządzającej Funduszem Promocji Mięsa Wieprzowego z dnia 13 lipca 2021 r. w sprawie przyjęcia strategii promocji dla branży mięsa wieprzowego na rok 2022. Dostęp: 30.11.2021. https://bip.kowr.gov.pl/uploads/pliki/fundusze/fpmwp/strategia_prom_fpmwiep_2022_uchw8_2021.pdf
• UNFCCC, Glasgow Climate Pact, Decision -/CP.26, advance unedited version, Dostęp: 10.07.2022. https://unfccc.int/sites/default/files/resource/cop26_auv_2f_cover_decision.pdf

Identifiers

DOI

10.25167/osap.4989

Biblioteka Nauki

18105162