Історія української мови з перспективи мовного планування

• Authors: Les Beley

Title variants

PL

Historia języka ukraińskiego z perspektywy planowania językowego

EN

The History of the Ukrainian language from the perspective of language planning

Abstracts

PL

Historia języka ukraińskiego w artykule jest rozpatrywana z punktu widzenia planowania językowego – koncepcje H. Klossa, J. Fishmana oraz W. Crofta. Procesy ausbauzacji i einbauzacji, szczegóły regionalne całego kontinuum dialektalnego zostały opisane z uwzględnieniem wpływów języków: rosyjskiego, polskiego, węgierskiego i rumuńskiego.

EN

The article is devoted to the analysis of the history of the Ukrainian language from the perspective of language planning. i.e., the theories of H. Kloss, J. Fishman and W. Croft. The processes of ‘ausbauization’ and ‘einbauization’, as well as the regional peculiarities of the entire dialect continuum, are described, taking into consideration the influence of the Russian, Polish, Hungarian, and Romanian languages.

UK

У статті розглянуто історію української мови з перспективи мовного планування, зокрема концепцій Г. Клосса, Д. Фішмана та В. Крофта. Описано процеси аусбауїзації та айнбауїзації, розглянуто регіональні собливості всього діалектного континууму, враховано впливи російської, польської, угорської та румунської.

Keywords

UK

аусбау; абштанд; айнбау; українська мова; «русинська» мова

PL

ausbau; abstand; einbau; język ukraiński; język „rusiński”

EN

‘ausbau’; ‘abstand’; ‘einbau’; Ukrainian language; “Rusyn” language

• Publisher: Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
• Journal: Językoznawstwo
• Year: 2021
• Volume: 15
• Pages: 309-316

Dates

published

2021

Contributors

author

Les Beley

• National Academy of Sciences of Ukraine

• https://orcid.org/0000000340946418

References

• Aleksandrovskij I. (2009), «Âzyk» ili «narečie»? Polemika vokrug ukrainskogo âzyka v XIX v., „Vestnik Moskovskogo gosudarstvennogo oblastnogouniversiteta. Seriâ: Istoriâ i političeskie nauki”. Moskva. №1.
• Belej L.L. (2016), Movne očudnennâ âk ìnstrumentmanìpulâtivnogo tvorennâ «rusinsʹkoï» movi, „Movoznavstvo”, № 3, Kiïv.
• Belej L.O. (2017), Rusinsʹkij separatizm. Nacìêtvorennâ in vitro, Kiïv.
• Bevzenko S. (1960), Ìstorična morfologìâ ukraïnsʹkoï movi, Užgorod.
• Croft W. (2000), Explaining Language Change: an Evolutionary Approach, London.
• Fishman J. (2008), Rethinking the Ausbau – Abstand dichotomy into a continuous and multivariate system, “International Journal of the Sociology of Language”, №. 191, Berlin.
• Kloss H. (1967), „Abstand languages” and “Ausbau Languages”, „Anthropological Linguistics”, Vol. 9, No. 7.
• Kolessa O. (1921), Poglâd na ìstorìû ukraïnsʹkoï movi, Praga.
• Moser М. (2011), Pričinki do ìstorìï ukraïnsʹkoï movi, Vìnnicâ.
• Ogìênko Ì. (2004), Ìstorìâ ukraïnsʹkoï lìteraturnoïmovi, Kiïv.
• Pavlovskìj A. (1818), Grammatika malorosìjskago narěčìâ, ili Grammatičeskoe pokazanìe suŝestvennějših otličìj, otdalivših Malorossìjskoe narěčìe ot čistago Rossìjskago âzyka, soprovoždaemoeraznymi po semu predmětu zaměčanìâmi i sočiněnìâmi, Sanktpeterburg.
• Pìvtorak G. (2004), Pravopis. „Ukraïnsʹka mova. Enciklopedìâ”, red kol.: Rusanìvsʹkij V., Taranenko (golovi) ta ìn. Kiïv, s. 514–516.
• Pìvtorak G. (1993), Ukraïncì. Zvìdki mi ì naša mova, Kiïv.
• Rusanìvsʹkij V. (2001), Ìstorìâ ukraïnsʹkoï lìteraturnoï movi, Kiïv.
• Šahmatov A. (1915), Očerk drevnejšego perioda istorii russkogo âzyka, Petrograd.
• Ševelʹov Û. (2002), Ìstorična fonologìâ ukraïnsʹkoï movi, Harkìv.
• Ševelʹov Û. (2021), Movna diskusìâ 1891–1893 rokìv ì učastʹ u nìj Ìvana Franka, https://zbruc.eu/node/57605.
• Tosco M. (2008) Introduction: Ausbau is everywhere!, „International Journal of the Sociology of Language”, № 191, Berlin.

Identifiers

DOI

10.25312/2391-5137.15/2021_19lb

Biblioteka Nauki

2127895