Nowy wymiar przestrzeni w kontekście potrzeb osób z niepełnosprawnościami

• Authors: Monika Niedziółka

Title variants

EN

A New Dimension of Space in the Context of Needs People with Disabilities

Abstracts

EN

Conscious shaping of space is nowadays an indisputable challenge, but also a requirement addressed to the state in connection with the dynamically changing needs of society. The state’s increasing concern for its citizens has resulted in changes, also in terms of public space and the needs of people with disabilities. New instruments and institutions are being created and actions are being taken to adapt space so that people with special needs have at least minimal access to urban infrastructure. The aim of this study is to characterize the needs of this particular group of people and the current activities undertaken by the Polish state. The work defines the concept of space, mainly public space, and architectural accessibility. Both the legal and organizational conditions created to ensure architectural accessibility were characterized.

PL

Świadome kształtowanie przestrzeni jest współcześnie bezdyskusyjnym wyzwaniem, ale także wymaganiem skierowanym do państwa w związku z dynamicznie zmieniającymi się potrzebami społeczeństwa. Coraz większa troska państwa o swoich obywateli spowodowała zmiany także jeśli chodzi o przestrzeń publiczną i potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Tworzone są nowe instrumenty oraz instytucje, podejmowane są działania służące dostosowaniu przestrzeni, aby osoby ze szczególnymi potrzebami miały zapewniony przynajmniej minimalny dostęp do infrastruktury miejskiej. Celem niniejszego opracowania jest charakterystyka potrzeb tej szczególnej grupy ludzi oraz aktualnych działań podejmowanych przez państwo polskie. W pracy zostało zdefiniowane pojęcie przestrzeni, głównie publicznej, oraz dostępności architektonicznej. Scharakteryzowano uwarunkowania prawne oraz organizacyjne stworzone po to, by zapewnić dostępność architektoniczną.

Keywords

PL

przestrzeń; dostępność architektoniczna; osoba z niepełnosprawnością; projektowanie uniwersalne

EN

space; architectural accessibility; people with disabilities; universal design

• Publisher: Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
• Journal: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Year: 2023
• Volume: 76
• Issue: 1
• Pages: 77-91

Dates

published

2023

Contributors

author

Monika Niedziółka

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy w Siedlacach

References

• Baranowski M., Cichocki P., Maraszkiewicz M., Przestrzeń publiczna i państwo dobrobytu, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, 2016.
• Bierwiaczonek K., Lewicka, Nawrocki T., Rynki, malle i cmentarze. Przestrzeń publiczna miast śląskich w perspektywie socjologicznej, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, 2012.
• Bierwiaczonek K., Dymnicka M., Kajdanek K., Nawrocki T., Miasto. Przestrzeń. Tożsamość, Studium trzech miast. Gdańsk. Gliwice. Wrocław, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2017.
• Chojnicki Z., Koncepcja terytorialnego systemu społecznego, „Przegląd Geograficzny” 1989, nr 60(3).
• Dane GUS, https://stat.gov.pl [dostęp: wrzesień 2022].
• Ercan M.A., Less public than before? Public space improvement In Newcastle City, [w:] A. Madanipour (red.), Whose Public Space. International Case Studies In Urban Design and Development, London: Routledhe, 2010 [za:] K. Bierwiaczonek, T. Nawrocki, Przestrzeń publiczna a tożsamość miejska miasta i mieszkańców, [w:] K. Bierwiaczonek, M. Dymnicka, K. Kajdanek, T. Nawrocki, Miasto. Przestrzeń. Tożsamość, Studium trzech miast. Gdańsk. Gliwice. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2017.
• Galasiński D., Osoby niepełnosprawne czy z niepełnosprawnością?, „Niepełnosprawność. Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania” 2013, nr IV (9).
• Kowalski K., Dostępność architektoniczna w świetle Ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, https://nimoz.pl › files ›articles [dostęp: wrzesień 2022].
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483).
• Marody M., Giza-Poleszczuk A., Przemiany więzi społecznych. Zarys teorii zmiany społecznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2004.
• Massey D., For Space, Los Angeles, London, New Delhi, Singapore, Washington: DC Sage, [za:] K. Bierwiaczonek, T. Nawrocki, Przestrzeń publiczna a tożsamość miejska miasta i mieszkańców, [w:] K. Bierwiaczonek, M. Dymnicka, K. Kajdanek, T. Nawrocki, Miasto. Przestrzeń. Tożsamość, Studium trzech miast. Gdańsk. Gliwice. Wrocław, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2017.
• Parysek J., Przestrzeń, gospodarka przestrzenna, planowanie przestrzenne, [w:] M. Łuczak (red.), Przestrzeń we współczesnych naukach społecznych, Poznań: Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, 2012.
• Parysek J., Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006.
• Program Dostępność Plus, https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/fundusze-europejskie-bez-barier/dostepnosc-plus/ [dostęp: 20.09.2022].
• Projektowanie uniwersalne. Objaśnienie koncepcji, https://niepelnosprawni.gov.pl/art,54,projektowanie-uniwersalne, [dostęp: wrzesień 2022].
• Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U. z 2019 r. poz. 1696).
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 1997 r. Nr 123 poz. 776).
• Wantach-Malta D., Przestrzeń publiczna 2.0, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2016.
• Żbikowski J., Dąbrowski D., Kuźnicki M., Determinanty aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych zamieszkujących na obszarach wiejskich, Biała Podlaska: PSW, 2012.

Identifiers

DOI

10.26399/meip.1(76).2023.04/m.niedziolka

Biblioteka Nauki

28407667