Amalia Reisenthel, „Polska to kraj, w którym rozmawiam bez akcentu”

• Authors: Marek Szajda

Title variants

Amalia Reisenthel, „Polska to kraj, w którym rozmawiam bez akcentu”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Amalia Reisenthel urodziła się i wychowała we Wrocławiu na Dolnym Śląsku. Po wydarzeniach marcowych 1968 r., podobnie jak jej rodzina, podjęła decyzję o wyjeździe z kraju. Osiadła na stałe w Niemczech, a po wielu latach przeniosła się do Izraela, gdzie mieszka do dziś. Jej relacja ma charakter biograficzny. Zawiera wiele informacji o życiu rodziny, zwłaszcza rodziców – ocalałych z Zagłady, w tym prób budowy „nowego życia” w Polsce po 1945 r. Materiał jest także wartościowym źródłem przedstawiającym konsekwencje Marca w życiu żydowskim na przykładzie jednostki. Zawiera również wiele informacji o obecności kategorii polskości w życiu emigrantów, w tym o powrotach do Polski już po 1989 r.

EN

The account presents the fortunes of Amalia Reisenthel, born just after the end of World War II in Wrocław into a family who had survived the Holocaust. Her biographical story addresses issues concerning the origins and fate of her parents during war, life in an assimilated Jewish family, experiences of anti-Semitism, studies and the events of 1968. The key section of the narrative is the relation of her departure from Poland as part of the “post-March” emigration and also her later return visits to the country in the 1980s and 1990s. During the interview, topics connected with identity and the attitude of the witness to history to Poland were also discussed, including her contacts with Polish culture and language.

Keywords

PL

Marzec 1968; Wrocław; oral history; Izrael; Polscy Żydzi; historia Żydów; migracja; Marzec 1968; Wrocław; oral history; Izrael; Polscy Żydzi; historia Żydów; migracja

EN

March 1968; Wrocław; oral history; Israel; Polish Jews; Jewish history; migration

• Publisher: Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”
• Journal: Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
• Year: 2019
• Volume: 9
• Pages: 195-234

Dates

published

2020-06-26

Contributors

author

Marek Szajda

• Ośrodek "Pamięć i Przyszłość" we Wrocławiu, Uniwersytet Wrocławski, Polska

• https://orcid.org/0000-0002-1938-6762

References

• Baral S., Zapiski z wygnania, Kraków–Budapeszt 2015.
• Bromberg F., Zając W., Frajlich A., Po Marcu. Wiedeń, Rzym, Nowy Jork, Warszawa 2008.
• Brzoza C., Żydzi Krakowa międzywojennego. Kalendarium, Kraków 2018.
• Brzoza C., Żydzi krakowscy w okresie międzywojennym. Wybór dokumentów, Kraków 2015.
• Ciesielski S., Hryciuk G., Srebrakowski A., Masowe deportacje radzieckie w okresie II wojny światowej, Wrocław 1994.
• Czystka w korpusie oficerskim. Wydarzenia 1967 roku w Wojsku Polskim w dokumentach, red. E.J. Nalepa, Warszawa 2000.
• Datner-Śpiewak H., Po Zagładzie: społeczna historia domów dziecka, szkół, kół studentów w dokumentach Centralnego Komitetu Żydów w Polsce, Warszawa 2016.
• Dubno. Sefer zikaron, red. Y. Adini, Tel Aviv 1966.
• Eisler J., Marzec ’68, Warszawa 1995.
• Eisler J., Marzec 1968. Geneza, przebieg, konsekwencje, Warszawa 1991.
• Eisler J., Polski rok 1968, Warszawa 2006.
• Gabiś A., Całe morze budowania. Wrocławska architektura 1956–1970, Wrocław 2019.
• Gąsowski T., Żydzi krakowscy w drodze do nowoczesności (17951939), [w:] Budowali nowoczesny Kraków. Żydzi w samorządzie miejskim, gospodarczym i finansowym miasta (1866–1939), red. A. Jodłowiec-Dziedzic, Kraków 2015, s. 18–61.
• Goldkorn W., Dziecko w śniegu, Wołowiec 2018.
• Grynberg M., Księga wyjścia, Wołowiec 2018.
• Hryciuk G., Polacy we Lwowie 1939–1944. Życie codzienne, Warszawa 2000.
• Kicinger A., Polityka emigracyjna II Rzeczpospolitej, Warszawa 2005.
• Konopka H., Rok 1956 – powrót religii do szkół, „Studia Podlaskie”, t. 6 (1996), s. 207–216.
• Łagiewski M., Macewy mówią, Wrocław [etc.] 1991.
• Marzyński M., Sennik polsko-żydowski, Warszawa 2005.
• Mędykowski W., W cieniu gigantów. Pogromy 1941 r. w byłej sowieckiej strefie okupacyjnej. Kontekst historyczny, społeczny i kulturowy, Warszawa 2012.
• Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944–2010, red. F. Tych, M. Adamczyk-Garbowska, Warszawa 2011.
• Nussbaum K., Historia złudzeń. Żydzi w Armii Polskiej w ZSRR 1943–1945, Warszawa 2016.
• Osęka P., Marzec ’68, Kraków 2008.
• Osęka P., My, ludzie z Marca. Autoportret pokolenia ’68, Warszawa–Wołowiec 2015.
• Osęka P., Syjoniści, inspiratorzy, wichrzyciele: obraz wroga w propagandzie marca 1968, Warszawa 1999.
• Pęziński P., Na rozdrożu. Młodzież żydowska w PRL 1956–1968, Warszawa 2014.
• Piechotka K., Piechotka M., Bramy nieba. Bożnice drewniane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1996.
• Piechotka K., Piechotka M., Krajobraz z menorą. Żydzi w miastach i miasteczkach dawnej Rzeczpospolitej, Wrocław [etc.] 2008.
• Reisenthel A., Orientalismus als Mittel zur Identitätsfindung. Sepulkralarchitektur auf dem Jüdischen Friedhof Breslau, Lohestraße, Berlin 2015.
• Rossolinski-Liebe G., Ukraińska policja, nacjonalizm i zagłada Żydów w Galicji Wschodniej i na Wołyniu, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, nr 13 (2017), s. 57–79.
• Schneider A., Młodzieńcze lata, Lublin 2015.
• Schneider A., Jak ścigane zwierzę, Lublin 2014.
• Schneider A., Stracone lata. Wspomnienia, fakty, refleksje, Lublin 2019.
• Semczyszyn M., Nielegalna emigracja Żydów z Polski 1944–1947 – kontekst międzynarodowy, „Dzieje Najnowsze”, nr 1 (2018), s. 95–121.
• Silberklang D., Refleksje na temat losu Żydów w okupowanej Polsce 1939–1945, „Pamięć i Sprawiedliwość”, t. 12 (2008), nr 1, s. 113–126.
• Snyder T., Życie i śmierć Żydów z Zachodniego Wołynia (1921–1945), „Pamięć i Sprawiedliwość”, nr 25 (1/2015), s. 243–275.
• Sommer Schneider A., Sze’erit hapleta. Ocaleni z Zagłady. Działalność American Jewish Joint Distribution Committee w Polsce w latach 1945–1989, Kraków 2014.
• Społeczność żydowska w PRL przed kampanią antysemicką lat 1967–1968 i po niej, red. G. Berendt, Warszawa 2009.
• Starnawski M., Socjalizacja i tożsamość żydowska w Polsce powojennej. Narracje emigrantów z pokolenia marca ’68, Wrocław 2016.
• Stola D., Emigracja pomarcowa, Warszawa 2000.
• Stola D., Kampania antysyjonistyczna w Polsce 1967–1968, Warszawa 2000.
• Stola D., Kraj bez wyjścia? Migracje z Polski 1949–1989, Warszawa 2010.
• Suleja W., Dolnośląski Marzec ’68. Anatomia protestu, Warszawa 2006.
• Szajda M., Obraz Polski wśród polskich Żydów w Izraelu. Narracje przedstawicieli aliji gomułkowskiej i emigracji pomarcowej, „Wrocławski Rocznik Historii Mówionej”, t. 8 (2018), s. 143–177.
• Szaynok B., Polacy i Żydzi lipiec 1944 – lipiec 1946, [w:] Wokół pogromu kieleckiego, red. Ł. Kamiński, J. Żaryn, Warszawa 2006, s. 9–24.
• Torańska T., Jesteśmy. Rozstania ’68, Warszawa 2008.
• Trojański P., Żydzi w województwie krakowskim 1918–1939. Studia statystyczne nad aktywnością społeczno-zawodową, Kraków 2009.
• Tuszyńska A., Bagaż osobisty. Po Marcu, Warszawa 2018.
• Węgrzyn E., Wyjeżdżamy! Wyjeżdżamy?! Alija gomułkowska 1956–1960, Budapeszt–Kraków 2016.
• Wiszniewicz J., Z Polski do Izraela. Rozmowy z pokoleniem ’68, Warszawa 1992.
• Wiszniewicz J., Życie przecięte. Opowieści pokolenia Marca, Wołowiec 2008.
• Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939–1959. Atlas ziem Polski. Polacy, Żydzi, Niemcy, Ukraińcy, red. G. Hryciuk, W. Sienkiewicz, Warszawa 2008.

Identifiers

DOI

10.26774/wrhm.261