Regionaliści jako liderzy pamięci polsko-niemieckiego pogranicza w wywiadach narracyjnych

• Authors: Krzysztof Wasilewski

Title variants

EN

Regionalists as memory leaders of the Polish–German borderlands in narrative interviews

Abstracts

EN

The following paper treats oral history as a method that serves to provide an answer to the question regarding the presence of interpretative frames shared by a given group, here regionalists in the Polish-German borderland. Functioning in such a specific space makes one accept the existence of multicultural heritage and memory referring to the achievements of various communities. The paper indicates and analyzes those aspects from the biographies of the interlocutors that appeared in all the interviews.

PL

W niniejszym artykule historia mówiona traktowana jest jako metoda służąca odpowiedzi na pytanie o istnienie ram narracyjnych wspólnych dla określonej grupy, w tym przypadku regionalistów pogranicza polsko-niemieckiego. Funkcjonowanie na tym specyficznym obszarze wymaga bowiem akceptacji wielokulturowego dziedzictwa i pamięci odwołującej się do dorobku różnych społeczności. W artykule wskazano i poddano analizie te aspekty z biografii po szczególnych rozmówców, które powtarzały się we wszystkich przeprowadzonych wywiadach narracyjnych.

Keywords

PL

pogranicze polsko-niemieckie; regionaliści; pamięć zbiorowa; dziedzictwo wielokulturowe

EN

Polish-German borderland; regionalists; collective memory; muliticultural heritage

• Publisher: Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”
• Journal: Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
• Year: 2022
• Volume: 12
• Pages: 178-200

Dates

published

2022

Contributors

author

Krzysztof Wasilewski

• Politechnika Koszalińska

• https://orcid.org/0000000253782822

References

• Abrams L., Wkład teorii w historię mówioną, [w:] P. Thompson, J. Bornat, Głos przeszłości, Warszawa 2021, s. 242–256.
• Anderson K., Armitage S., Jack D., Wittner J., Beginning Where We Are, [w:] Feminist Research Methods, red. J. McCarl Nielsen, New York 1990, s. 94–112.
• Barwiński M., Pogranicze jako przedmiot badań geografii politycznej, „Pogranicze. Polish Borderlands Studies”, nr 1 (2014), s. 46–48.
• Buchowski M., Peryferie wynalezione, „Kultura Liberalna”, nr 49 (2011), https://kulturaliberalna.pl/2011/12/06/zarycki-lunden-buchowski-iwasiow-wymyslanie-granic/#3 (dostęp: 20 V 2022 r.).
• Chase S.E., Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów, [w:] N.K. Denzin, Y.S. Lincoln, Metody badań jakościowych, t. 2, Warszawa 2010, s. 15–55.
• Czyżewski K., Małe centrum świata. Zapiski praktyka idei, Sejny–Krasnogruda 2017.
• Dębicki M., Dolińska K., Kajta J., Makaro J., Niedźwiecka-Iwańczak N., Opiłowska E., Wprowadzenie, [w:] Granice, pogranicza i dalej – niekończąca się przygoda, red. M. Dębicki [et al.], Warszawa 2021, s. 9–20.
• Di Leonardo M., Oral History as Ethnographic Encounter, „The Oral History Review”, t. 15 (1987), s. 1–120.
• Golka M., Pogranicza – transgraniczność – transkulturowość, [w:] Transgraniczność w perspektywie socjologicznej – kontynuacje, red. L. Gołdyka, Zielona Góra 1999, s. 13–26.
• Gołdyka L., Pogranicze polsko-niemieckie jako przestrzeń socjalizacji, Warszawa 2013.
• Hackman J., Ostpreußen und Westpreußen in deutscher und polnischer Sicht, Wiesbaden 1996.
• Hackman J., Koncepcje historiografii regionalnej w kontekście polsko-niemieckim. Kula u nogi czy droga ucieczki z gmachu nacjonalizmu, [w:] Historie wzajemnych oddziaływań, red. R. Traba, Warszawa 2014, s. 272–304.
• Hahn H.H., Pamięć zbiorowa – przedmiot polityki historycznej?, [w:] Narodowe i europejskie aspekty polityki historycznej, red. B. Korzeniewski, Poznań 2008, s. 29–42.
• Ja – regionalista. Refleksje, stanowiska, komentarze, red. D. Kasprzyk, Łódź 2010.
• Jańczak J., Pomiędzy izolacją i otwartością – retoryka granic i pograniczy w Polsce XX i XXI wieku, [w:] J. Jańczak, M. Musiał-Karg, L. Wojnicz, Pogranicze polsko-niemieckie na tle granic i pograniczy europejskich, Poznań 2010, s. 101–110.
• Jensen K.B., The qualitative research process, [w:] A Handbook of Media and Communication Research. Qualitative and quantitative methodologies, red. K.B. Jensen, New York 2012, s. 265–282.
• Kansteiner W., Finding Meaning in Memory. A Methodological Critique of Collective Memory Studies, „History and Theory”, nr 2 (2002), s. 179–197.
• Kasprzyk D., Regionaliści – szkic do portretu, [w:] My, regionaliści. W stronę autowizerunku, red. D. Kasprzyk, Wrocław 2018, s. 7–14.
• Kaźmierska K., Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne, [w:] Biografia a tożsamość narodowa, red. M. Czyżewski, A. Piotrowski A. Rokuszewska-Pawełek, Łódź 1997, s. 61–72.
• Kącka K., Polityka historyczna. Kreatorzy, narzędzia, mechanizmy – przykład Polski, [w:] Narracje pamięci. Między polityką a historią, red. K. Kącka, J. Piechowiak-Lamparska, A. Ratke-Majewska, Toruń 2015, s. 59–80.
• Kim jesteś regionalisto? Sylwetki, opinie, diagnozy, red. D. Kasprzyk, Łódź 2012.
• Kossert A., Prusy Wschodnie. Historia i mit, Warszawa 2021.
• Kurcz Z., Problemy społeczno-gospodarcze na polskich pograniczach, [w:] Problemy rozwoju lokalnego, regionalnego i na polskich pograniczach, red. W. Patrzałek, Wrocław 1996.
• Kurcz Z., Socjologia pogranicza, [w:] Studia nad granicami i pograniczami. Leksykon, red. E. Opiłowska [et al.], Warszawa 2020, s. 388–399.
• Kurkowska-Budzan M., Filipkowski P., Wstęp do polskiego wydania Głosu przeszłości, [w:] P. Thompson, J. Bornat, Głos przeszłości, Warszawa 2021, s. 11–28.
• Kurkowska-Budzan M., Soroko E., Stasiak M., Wywiad ustrukturyzowany w badaniach historycznych. Propozycja procedury badawczej, „Wrocławski Rocznik Historii Mówionej”, r. 10 (2020), s. 8–36.
• Kurzępa J., Socjopatologia pogranicza, Zielona Góra 2007.
• Kvale S., Prowadzenie wywiadów, Warszawa 2012.
• Kwaśniewicz W., Kilka uwag teoretycznych o teoretycznych aspektach badań transgranicznych, [w:] Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Kontynuacje, red. L. Gołdyka, Zielona Góra, s. 75–87.
• Ławski Ł., Przeciw kategorii „pogranicza”, [w:] Regionalizm literacki – historia i pamięć, red. Z. Chojnowski, E. Rybicka, Kraków 2017, s. 50–71.
• Maciąg A., Lewandowska I., Metoda oral history w edukacji i badaniach nad Polską Ludową, [w:] Polska Ludowa w edukacji historycznej, red. M. Fic, Katowice 2019, s. 84–100.
• Malinowski B., Cuban Counterpoint. Tobacco and Sugar, New York 1947.
• Malinowski B., Dzieła. Ekonomia meksykańskiego systemu targowego, t. 13, Warszawa 2004, s. 443–451.
• McMahan E.M., Wywiad historii mówionej jako wydarzenie interpretacyjno-komunikacyjne, „Wrocławski Rocznik Historii Mówionej”, wydanie specjalne (2018), s. 127–151.
• Owłasiuk J., Znaczenie historii mówionej jako metody badawczej na przykładzie białoruskiej społeczności wiejskiej pogranicza polsko-białoruskiego, „Studia Podlaskie”, t. XXIV (2016), s. 295–313.
• Rykiel Z., Region jako pojęcie socjologiczne, [w:] Region i regionalizm w socjologii i politologii, red. A. Pawłowska, Z. Rykiel, Rzeszów 2012, s. 15–30.
• Silverman D., Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji, Warszawa 2009.
• Skoczylas Ł., Lokalne polityki pamięci, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, nr 4 (2015) s. 247–261.
• Szacka B., Czas przeszły, pamięć, mit, Warszawa 2006.
• Venken M., Frandsen S.B., Debordering and Rebordering. Central and South Eastern Europe after the First World War, New York 2022.
• Wasilewski K., Media hiperlokalne i regionalizm 2.0, [w:] Polski system medialny w procesie zmian, t. 1, red. J. Kępa-Mętrak, P. Ciszek, Kielce 2021, s. 113–133.
• Wasilewski K., Regionalizm 2.0. Media hiperlokalne i małe ojczyzny, Koszalin 2022.
• Wasilewski K., Zjednoczenie Niemiec a transkulturacja polityki historycznej i pamięci zbiorowej mieszkańców pogranicza polsko-niemieckiego na przykładzie Ziemi Lubuskiej, „Rocznik Polsko-Niemiecki”, nr 28 (2020), s. 207–225.
• Wolff-Powęska A., Ideowe i polityczne przesłanki ewolucji stosunków polsko-niemieckich, [w:] Polacy – Niemcy. Sąsiedztwo z dystansu, red. A. Wolff-Powęska, D. Bingen, Poznań 2004, s. 13–33.

Identifiers

DOI

10.26774/wrhm.326

Biblioteka Nauki

31803941