W blasku legendy, czyli Ognisty wóz Zofii Kossak. Lektura w kontekście twórczości pisarki

• Authors: Maria Jolanta Olszewska

Title variants

EN

In the splendor of the legend, or Ognisty wóz by Zofia Kossak. Reading in the context of the writer’s work

Abstracts

EN

The volume entitled Ognisty Wóz (1963) consists of seven short stories: Widzę go!, Ognisty wóz, Mędrcy świata, Słupnik i kusiciel, Legenda o św. Mikołaju z Pierśca, Naglące wołanie, Noc i świt. These stories deal with events happening in different time and space, from the return of the Israelites to Kaanan through the time of Christ’s birth, the events of the 5th century, the years of German occupation in 1941 to October 1944. They formed a coherent, thoughtful and ideological whole. The meeting of the heros of this texas with God, as in other writer’s works, takes on a special shape. This meeting takes place in real space, among the events of everyday life. However, it is the Creator who sets the tone for this meeting, revealing the power of his mercy. The heroes of these stories, subjected to a test of faith and loyalty, meet with the Risen Christ, proclaiming his glory. Thus they are included in the mystery of Salvation. The stories from this volume realize the idea of writing far from the contestation of reality and invariably maintaining the character of axiological persuasion and the theological foundation.

PL

Na tom Ognisty wóz (1963) składa się siedem krótkich opowiadań: Widzę go!, Ognisty wóz, Mędrcy świata, Słupnik i kusiciel, Legenda o św. Mikołaju z Pierśca, Naglące wołanie, Noc i świt. Opowiadania te traktują o wydarzeniach dziejących się w różnym czasie i w różnej przestrzeni, począwszy od powrotu Izraelitów do Kaananu, przez czas narodzin Chrystusa, wydarzania z V w., po lata okupacji niemieckiej w 1941 r. do października 1944 r. Złożyły się one na spójną myślową i ideową całość. Spotkanie bohaterów z Bogiem, tak jak i w innych utworach pisarki, przybiera szczególny kształt. Spotkanie to odbywa się w realnej przestrzeni, wśród zdarzeń codzienności. Jednak to Stwórca nadaje ton temu spotkaniu, objawiając moc swego Miłosierdzia. Bohaterowie opowiadań, poddani próbie wiary i wierności, spotykają się z Chrystusem Zmartwychwstałym, głosząc jego chwałę. Tym samym zostają włączeni w tajemnicę Zbawienia. Opowiadania z tego tomu realizują ideę pisarstwa dalekiego od kontestacji rzeczywistości i niezmiennie zachowującego charakter perswazji aksjologicznej oraz fundament teologiczny.

Keywords

EN

God; the Bible; holiness; history; legend; apocrypha; faith

PL

Bóg; Biblia; świętość; historia; legenda; apokryf; wiara; pokora

• Publisher: Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
• Journal: Język - Szkoła - Religia
• Year: 2020
• Volume: 15
• Pages: 69-87

Dates

published

2020

Contributors

author

Maria Jolanta Olszewska

• Uniwersytet Warszawski

References

• Bawół D. (2003), „Przymierze” Zofii Kossak jako apokryficzne dzieje Abrahama, „Pamiętnik Literacki” 2003, t. 94, nr 4, s. 83–98.
• Bawół D. (2016), „Święta poezja” starożytnych Hebrajczyków. O literackiej lekturze Biblii, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” LIX, z. 3.
• Calvet J (b.d.), O twórczości i krytyce katolickiej, przeł. i przedm. opatrz. A. Górski, Poznań.
• Chrostowski W. (1992), Bohaterowie wiary „Starego Testamentu”, Warszawa.
• Forst-Battaglia O. (1935), Katolickie piśmiennictwo w Polsce niepodległej, w: Udział twórczości katolickiej w dzisiejszej literaturze świata. Zbiorowy zarys monograficzny, przeł. J. Birkenmajer, t. 2, Kraków.
• Farrer A. (1948), The Glass of Vision, London.
• Gilson E. (1960), Tomizm. Wprowadzenie do filozofii św. Tomasza z Akwinu, przeł. J. Rybałt., Warszawa.
• Jankowska M. (2011), Narracje apokryficzne w kulturze współczesnej, Poznań.
• Kamieńska A. (1982), Wstęp, w: Legendy dominikańskie, tłum. i oprac. J. Salij, Poznań.
• Kossak Z. (1936), Beatyfikacja Skargi, „Prosto z Mostu” nr 4 (20.09.1936).
• Kossak Z. (1939), Służba pisarza, „Albertinum” nr 1.
• Kossak Z. (1963), Wóz ognisty, Warszawa.
• Kossak Z. (2002), Suknia Dejaniry. Powieść historyczna, Częstochowa.
• Kossak Z. (2004), Nota wstępna, w: Chrześcijańskie posłannictwo Polski, przedruk za: „Niedziela” 2.05.2004, nr 18.
• Krajewski K. (2018), Nadzieja, w: Wobec nadziei. Aksjologiczne problemy dramatu i teatru XX i XXI wieku, red. J. Michalczuk i ks. M. Lach, Lublin.
• Michalski M. (2003), Strategia apokryficzna, w: Dyskurs, apokryf, parabola. Strategie filozofowania w prozie współczesnej, Gdańsk.
• Olszewska M.J. (2009), Drogi nadziei. Polska proza historyczna z lat 1876–1939 wobec kryzysu kultury. Wybór, Warszawa.
• Sławiński J. (red.) (1976), Legenda, w: Słownik terminów literackich, Wrocław.
• Stępień P. (2003), Z literatury religijnej polskiego średniowiecza. Studia o czterech tekstach. Kazanie na dzień św. Katarzyny, Legenda o św. Aleksym, Lament świętokrzyski, Ołtarz Jezusow, Warszawa.
• Synowiec J.S. (2003), Gatunki literackie w „Starym Testamencie”, Kraków.
• Szonert E. (1969), Bóg, człowiek, historia. O twórczości Zofii Kossak-Szatkowskiej, „Życie i Myśl” z. 2.
• Trzynadlowski J. (1983), Literackie wizje historyczne Zofii Kossak (Teoretycznoliterackie refleksje), „Kultura – Oświata – Nauka” nr 5.
• Udział twórczości katolickiej w dzisiejszej literaturze świata. Zbiorowy zarys monograficzny (1935), przeł. J. Birkenmajer, t. 2, Kraków.
• Vrtel-Wierczyński S. (1937), Staropolska legenda o św. Aleksym. Na porównawczym tle literatur słowiańskich, Poznań.
• Żmigrodzka M. (2008), Dawać świadectwo prawdzie, „Niedziela” nr 15.

Identifiers

DOI

10.26881/jsr.2020.15.06

Biblioteka Nauki

32083741