Multimodalna argumentacja retoryczna w konstruowaniu obrazów sytuacji kryzysowych na przykładzie newsów telewizyjnych serwisów informacyjnych

• Authors: Agnieszka Mac

Title variants

EN

Multimodal rhetorical argumentation in the media representations of crisis situations as illustrated through television news shows

Abstracts

EN

The article aims to uncover persuasive elements of television news reporting at the level of language, image, music and sound(s), which are used for multimodal rhetorical argumentation. The starting point is the assumption that the reality presented by a given news service is not an ideal and complete picture of a particular event, but rather it is a media representation created to shape the audience's awareness of the covered issue or to influence the emotions of specific target groups of recipients. Such multimodal argumentation patterns will be illustrated with the selected examples of representations of crisis in televized news shows broadcast between 2015–2019 by Polish public television channel TVP1.  

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza newsów telewizyjnych serwisów informacyjnych pod kątem obecności elementów perswazyjnych na płaszczyźnie języka, obrazu, muzyki i odgłosów tworzących multimodalną argumentację retoryczną. Punktem wyjścia jest założenie, że rzeczywistość prezentowana przez dany serwis informacyjny nie jest idealnym i pełnym obrazem relacjonowanego wydarzenia, lecz jego medialną inscenizacją przedstawianą w celu kształtowania świadomości czy wpływania na emocje określonych grup lub społeczności. Zagadnienie to zostało omówione na przykładzie wybranych wiadomości telewizyjnych serwisów informacyjnych emitowanych w stacji TVP1 w latach 2015-2019 dotyczących sytuacji kryzysowych.

Keywords

PL

telewizyjne serwisy informacyjne; multimodalność; multimodalna argumentacja retoryczna; sytuacje kryzysowe

EN

TV news shows; multimodal rhetorical argumentation; crisis situations; multimodality

• Publisher: Polskie Towarzystwo Retoryczne
• Journal: Res Rhetorica
• Year: 2022
• Volume: 9
• Issue: 4
• Pages: 29-62

Dates

published

2022

Contributors

author

Agnieszka Mac

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Aczél, Petra. 2016. „Virtual Rhetoric. A Theoretical Approach”. Res Rhetorica 3 (4): 2–15. DOI: https://doi.org/10.17380/rr.2016.4.1.
• Arystoteles. Edycja 2004. Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka. przeł. H. Podbielski, Warszawa: PWN.
• Barthes, Roland. 1977. „Rhetoric of the image”. W Image, music, text, red. Stephen Heath, 32–51. New York: Hill and Wang.
• Birdsell, David S. i Leo Groarke. 1996. „Toward a theory of visual argument”. Argumentation and Advocacy, 33: 1–10.
• Birdsell, David S. i Leo Groarke, red. 1996. Argumentation and Advocacy, 33 (1–2).
• Bogunia-Borowska, Małgorzata. 2012. Fenomen telewizji. Interpretacje socjologiczne i kulturowe. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Bonsiepe, Gui. 1972. „Visual-Verbal Rhetoric”. W Essays on Metaphor, red. Warren Shibles, 155–161. Whitewater, Wisconsin: Language Press.
• Bucher, Hans-Jürgen. 2011. „»Man sieht, was man hört« oder: Multimodales Verstehen als interaktionale Aneignung. Eine Blickaufzeichnungstudie zur audiovisuellen Rezeption”. W Medientheorien und Multimodalität. Ein TV-Werbespot – Sieben methodische Beschreibungsansätze, red. Jan Georg Schneider, Hartmut Stöckl, 109–150. Köln: Halem.
• Burke, Kenneth D. 1950. A Rhetoric of Motives. New York: Prentice-Hall.
• Burke, Kenneth D. 1966. Language as symbolic action: Essays on life, literature, and method. Berkeley: University of California Press.
• Burke, Kenneth D. 1977. „Tradycyjne zasady retoryki”. Tłum. Krzysztof Biskupski. Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej, 68(2): 219–250.
• Doelker, Christian. 2007. „Figuren der visuellen Rhetorik in werblichen Gesamttexten”. W Bildrhetorik, red. Joachim Knape, 71–112. Baden-Baden: Koerner.
• Durand, Jacques. 1987. „Rhetorical figures in the advertising image”. W Marketing and Semiotics, red. Jean Umiker-Sebeok, 295–318. Berlin: Mouton de Gruyter.
• Dyczewski, Leon. 2009. „Kryteria rzetelnej informacji”. W Jaka informacja?, red. Leon Dyczewski, 25-32. Lublin – Warszawa: Wydawnictwo KUL.
• Dziennik Ustaw. 2009, Nr 131, poz. 1076.
• Ehninger, Douglas. 1972. Contemporary Rhetoric: A Reader’s Coursebook. Glenview, IL: Scott, Foresman and Co.
• Forceville, Charles. 1996. Pictorial metaphor in advertising. London: Routledge.
• Forceville, Charles. 2006. „Non-verbal and multimodal metaphor in a cognitivist framework: Agendas for research”. W Cognitive linguistics: Current applications and future perspectives, red. Gitte Kristiansen, Michel Achard, Rene Dirven, Francisco J. Ruiz de Mendoza Ibanez, 379–402. Berlin: Mouton de Gruyter.
• Forceville, Charles i Billy Clark. 2014. „Can pictures have explicatures?” Linguagem em (Dis)curso, 14: 451–472.
• Forceville, Charles i Eduardo Urios-Aparisi, red. 2009. Multimodal metaphor. Berlin: Mouton de Gruyter.
• Foss, Sonja K. 2005. „Theory of Visual Rhetoric”. W Handbook of Visual Communication: Theory, Methods, and Media, red. Ken Smith, Sandra Moriarty, Gretchen Barbatsis, Keith Kenney, 141–152. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum.
• Foss, Sonja K. i Marla Kanengieter. 1992. „Visual Communication in the Basic Course”. Communication Education 41, 314–326.
• Gaede, Werner. 1981. Vom Wort zum Bild: Kreativ-Methoden der Visualisierung. Munich: Wirtschaftsverlag Tangen-Miiller.
• Galtung, Johan i Mari Ruge. 1965. “The Structure of Foreign News: The Presentation of the Congo, Cuba and Cyprus Crises in Four Norwegian Newspapers.” Journal of International Peace Research 2: 64–90.
• Goban-Klas, Tomasz. 2009. Media i komunikowanie masowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Groarke, Leo. 1996. „Logic, art and argument”. Informal logic, 18: 105–129.
• Gronbeck, Bruce E. 1978. „Celluloid rhetoric: On genres of documentary”. W Form and genre: Shaping rhetorical action, red. Karlyn K. Campbell, K. Hall Jamieson, 139–161. Falls Church, VA: Speech Communication Association.
• Hanitzsch, Thomas. 2007. „Journalismuskultur: Zur Dimensionierung eines zentralen Konstrukts der kulturvergleichenden Journalismusforschung”. Medien & Kommunikationswissenschaft 3: 372–389.
• Harcup, Tony i Deirdre O'Neill. 2001. „What is News? Galtung and Ruge Revisited”. Journalism Studies 2 (2): 261–280.
• Harcup, Tony i Deirdre O'Neill. 2017. „What is News?” Journalism Studies 18 (12): 1470–1488 Harrison, Jackie. 2006. News. London: Routledge.
• Hauser, Stephan i Martin Luginbühl. 2011. „Medientexte zwischen Globalisierung und Lokalisierung. Raumkonstitution aus Sicht der kontrastiven Medienanalyse”. W In mediam linguam. Mediensprache – Redewendungen – Sprachvermittlung, red. Patrick Schäfer i Christine Schowalter, 73–93. Landau: Verlag Empirische Pädagogik.
• Hendrykowski, Marek. 1994. Słownik terminów fi lmowych. Poznań: Ars Nowa.
• Holly, Werner. 2005. „Audiovisualität und Politikvermittlung in der Demokratie”. W Sprache und Politik. Deutsch im demokratischen Staat, red. Jörg Kilian, 278–293. Mannheim: Duden.
• Holly, Werner. 2015. „’Nadpisywanie obrazu’. W jaki sposób teksty mówione sprawiają, że filmy informacyjne stają się bardziej zrozumiałe (i odwrotnie)”. W Lingwistyka mediów. Antologia tłumaczeń, red. Roman Opiłowski, Józef Jarosz, Przemysław Staniewski, tłum. Beata Mikołajczyk, 139–161. Wrocław – Dresden: ATUT.
• Jankosz, Magdalena. 2021. „Perswazyjna funkcja werbalnych i niewerbalnych metafor na przykładzie konferencji polskiego rządu podczas tzw. trzeciej fali epidemii COVID-19”. Res Rhetorica 8 (3): 75–90. DOI: https://doi.org/10.29107/rr2021.3.4.
• Jäger, Ludwig. 2002. „Transkriptivität. Zur medialen Logik der kulturellen Semantik”. W Transkribieren – Medien/Lektüre, red. Ludwig Jäger, Georg Stanitzek, 19–41. München: Fink.
• Kampka, Agnieszka. 2011. „Retoryka wizualna. Perspektywy i pytania”. Forum Artis Rhetoricae 1 (24): 7–23.
• Kampka, Agnieszka, red. 2014. Retoryka wizualna. Obraz jako narzędzie perswazji. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• Kampka, Agnieszka. 2017. „Multimodalna analiza dyskursu – ujęcie semiotyczne”. W Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych, red. Marek Czyżewski, Michał Otrocki, Tomasz Piekot, Jerzy Stachowiak, 95–122. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO.
• Kaszewski, Krzysztof. 2018. Media o sobie. Językowe elementy autopromocyjne w przekazach informacyjnych prasy, radia i telewizji. Warszawa: Semper, Wydawnictwo Naukowe.
• Kjeldsen, Jens E. 2015. „The study of visual and multimodal argumentation”. Argumentation 29: 115–132.
• Klemm, Michael i Sascha Michel. 2014. „Medienkulturlinguistik. Plädoyer für eine holistische Analyse von (multimodaler) Medienkommunikation”. W Korpus – Kommunikation – Kultur: Ansätze und Konzepte einer kulturwissenschaftlichen Linguistik, red. Nora Benitt, Christopher Koch, Katharina Müller, Sven Saage i Lisa Schüler, 183–215. Trier: WVT Wissenschaftlicher Verlag.
• Knape, Joachim. 2000. Was ist Rhetorik? Stuttgart: Reclam.
• Knape, Joachim. 2005. „Medienrhetorik. Einleitung zu den Beiträgen”. W Medienrhetorik, red. Joachim Knape, 1–15. Tübingen: Attempto.
• Knape, Joachim. 2007. „Bildrhetorik. Einführung in die Beiträge des Bandes”. W Bildrhetorik, red. Joachim Knape, 9–32. Baden-Baden: Koerner.
• Koch, Nadia i Thomas Schirren. 2016. „Verbal-visuelle Rhetorik”. W Handbuch Sprache im multimodalen Kontext, red. Nina-Maria Klug, Hartmut Stöckl, 217–240. Boston, Berlin: De Gruyter.
• Korolko, Mirosław. 1990. Sztuka retoryki. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Kudra, Andrzej. 2010. „News jako funkcja”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 13; 399–404.
• Kudra, Andrzej. 2012. „Pojęcie figury konceptualnej”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 4: 2017–2021.
• van Leeuven, Theo. 2005. Introducing social semiotics. London: Routledge.
• Lichański, Jakub Z. 1992. Retoryka od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Lichański, Jakub Z. 2000. Retoryka od renesansu do współczesności: tradycja i innowacja. Warszawa: DiG.
• Mac, Agnieszka. 2017a. Textdesign und Bedeutungskonstitution im multimodalen Fernsehtext. Dramatisierungsstrategien in deutschen und polnischen Nachrichtensendungen. Frankfurt am Main: Peter Lang.
• Mac, Agnieszka. 2017b. „Analiza mediolingwistyczna telewizyjnych serwisów informacyjnych – studium przypadku”. W Współczesne media. Gatunki w mediach. Tom pierwszy: Zagadnienia teoretyczne. Gatunki w mediach drukowanych, red. Iwona Hofman, Danuta Kępa-Figura, 77–95. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Mac, Agnieszka. 2018. „Multimodalna aranżacja tekstu w telewizyjnych serwisach informacyjnych na przykładzie Wiadomości TVP1”. W Współczesne media: Media multimodalne. Tom drugi: Multimodalność mediów elektronicznych, red. Iwona Hofman, Danuta Kępa-Figura, 9–32. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Maćkiewicz, Jolanta. 2016. „Jak można badać przekazy multimodalne”. Język Polski 2: 18–27.
• Maćkiewicz, Jolanta. 2017. „Badanie mediów multimodalnych – multimodalne badanie mediów”. Studia Medioznawcze 2 (69): 33–42.
• Medhurst, Martin J. 1978. „Image and ambiguity: A rhetorical approach to the Exorcist”. Southern Speech Communication Journal, 44: 73–92. DOI: 10.1080/10417947809372403.
• O'Neill, Deirdre i Tony Harcup. 2009. „News Values and Selectivity”. W Handbook of Journalism Studies, red. Karin Wahl-Jorgensen i Thomas Hanitzsch, 161–174. New York: Routledge.
• O'Neill, Deirdre. 2012. „No Cause for Celebration: Celebrity News Values in the UK Quality Press.” Journalism Education 1 (2): 26–44. http://journalism-education.org/2012/11/no-cause-for-celebration/ (dostęp: 5.07.2022)
• Opiłowski, Roman. 2015. Der multimodale Text aus kontrastiver Sicht. Textdesign und Sprache-Bild-Beziehung in deutschen und polnischen Pressetexten. Wrocław – Dresden: ATUT.
• Piekot, Tomasz. 2006. Dyskurs polskich wiadomoś ci prasowych. Krakó w: Universitas.
• Rusinek, Michał. 2003. Między retoryką a retorycznością. Kraków: Universitas.
• Salski, Mirosław. 2014. Dziennikarz na wizji. Szczecin: Wydawnictwo US.
• Schmitz, Ulrich. 2005. „Blind für Bilder. Warum sogar Sprachwissenschaftler auch Bilder betrachten müssen”. Osnabrücker Beiträge zur Sprachtheorie 69: 187–227.
• Seklecka, Aleksandra. 2017. Rytuały medialne w komunikowaniu masowym. Przypadek polskich telewizyjnych serwisów informacyjnych Fakty TVN i Wiadomości TVP. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Skowronek, Bogusław. 2013. Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Sobczak, Barbara. 2009. „Retoryka a niejęzykowe środki komunikacji”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 15: 57–76.
• Sobczak, Barbara. 2015. „Nowe oblicza informacji. O sposobach uatrakcyjniania przekazów informacyjnych na przykładzie „Faktów” TVN”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 16: 271–295.
• Sobczak, Barbara. 2016. „News telewizyjny jako akt retoryczny”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 1: 97–112.
• Stöckl, Hartmut. 2004. „Typografie: Gewand und Körper des Textes – Linguistische Überlegungen zu typographischer Gestaltung”. Zeitschrift für Angewandte Linguistik 3–4: 5–48.
• Stöckl, Hartmut. 2006. „Zeichen, Text und Sinn – Theorie und Praxis der multimodalen Textanalyse”. W Textsemiotik. Studien zu multimodalen Medientexten, red. Eva Martha Eckkrammer, Gudrun Held, 11–36. Frankfurt am Main: Peter Lang.
• Stöckl, Hartmut. 2007. „Hörfunkwerbung – »Kino für das Ohr«. Medienspezifika, Kodeverknüpfungen und Textmuster einer vernachlässigten Werbeform”. W Textdesign und Textwirkung in der massenmedialen Kommunikation, red. Kersten Sven Roth, Jürgen Spitzmüller, 177–202. Konstanz: UVK.
• Stöckl, Hartmut. 2012. „Medienlinguistik. Zu Status und Methodik eines (noch) emergenten Forschungsfeldes”. W Pressetextsorten jenseits der ,News‘. Medienlinguistische Perspektiven auf journalistische Kreativität, red. Christian Grösslinger, Gudrun Held, Hartmut Stöckl. 13–34. Frankfurt am Main: Peter Lang.
• Stöckl, Hartmut. 2014. „Rhetorische Bildanalyse”. W Bild und Methode. Theoretische Hintergründe und methodische Verfahren der Bildwissenschaft. red. Netzwerk Bildphilosophie, 376–390. Köln: Halem.
• Stöckl, Hartmut. 2016. „Multimodalität – Semiotische und textlinguistische Grundlagen”. W Handbuch Sprache im multimodalen Kontext, red. Nina-Maria Klug, Hartmut Stöckl. 3–35. Berlin, Boston: de Gruyter.
• Szymanek, Krzysztof. 2005. Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Ślawska, Magdalena. 2018. „Perspektywa multimodalna w badaniu tekstów prasowych”. W Współczesne media: media multimodalne. Tom 1, Zagadnienia ogólne i teoretyczne, multimodalność mediów drukowanych, red. Iwona Hofman, Danuta Kę pa-Figura, 107–118. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Ślawska, Magdalena. 2020. „Multimodalność tekstu prasowego, czyli o relacji słowa i obrazu: przypadek reportaż u Justyny Kopińskiej Oddział chorych ze strachu i grafiki Anny Reinert”. Prace Ję zykoznawcze 22 (4): 203–218.
• Tseronis, Assimakis i Charles Forceville. 2017. „Argumentation and rhetoric in visual and multimodal communication”. W Multimodal Argumentation and Rhetoric in Media Genres, red. Assimakis Tseronis i Charles Forceville, 1–24. Amsterdam: John Benjamins.
• Walewski, Michael. 2001. Musik in der Fernsehwerbung. Eine empirische Untersuchung des durchTV-Werbemusik ausgelösten Wirkungsprozesses. Dissertation an der Westfälischen Wilhelms-Universität zu Münster.
• Wildfeuer, Janina, John A. Bateman i Tuomo Hiippala. 2020. Multimodalitä t: Grundlagen, Forschung und Analyse – eine problemorientierte Einfü hrung. Berlin, Boston: de Gruyter.
• Wolny-Zmorzyński, Kazimierz, Andrzej Kaliszewski i Wojciech Furman. 2009. Gatunki dziennikarskie. Teoria – praktyka – język. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Identifiers

DOI

10.29107/rr2022.4.2

Biblioteka Nauki

2232070