Umoralniająca rola rodzimego dramatu jezuickiego w epoce nowożytnej na przykładzie wybranych sztuk z jezuickiej sceny szkolnej

• Authors: Justyna Sprutta

Title variants

Umoralniająca rola rodzimego dramatu jezuickiego w epoce nowożytnej na przykładzie wybranych sztuk z jezuickiej sceny szkolnej

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

 Jezuicki rodzimy dramat szkolny pełnił zwłaszcza rolę religijno-umoralniającą. Na taką jego funkcję wskazywał np. wybitny polski komediopisarz − jezuita Franciszek Bohomolec. Artykuł ukazuje rolę umoralniającą tego nowożytnego dramatu. Zwycięża w nim zawsze cnota i potępiany jest grzech. Moralność jest sowicie nagradzana, a najwspanialszą nagrodę stanowi zbawienie. Umoralniają czyn i mowa. Zatem szkolny teatr jezuicki był specyficzną „kazalnicą z przekazem moralnym”, docierającym do widza za pośrednictwem wizji triumfu dobra i klęski zła oraz niebiańskiego szczęścia u bohatera − wzorca moralnego, i piekielnej udręki doświadczanej przez antywzorzec. Moralność miała cechować ludzką egzystencję, do czego zresztą zmierzał przekaz jezuickiej sceny szkolnej.

EN

The primary role of the Jesuit drama performed in Jesuit Colleges in Modern Poland was religious and moral. This is how characterised it the famous polish comedy writer and Jesuit, Franciszek Bohomolec. The article aims to show the moralising role of the Jesuit drama in which always virtue wins and sin is always condemned. Morality is aboundingly rewarded, and the biggest reward is salvation. The Jesuit school theatre was a specific kind of pulpit from which the moral message was handed over to the audience. Morality was supposed to characterise human existence, and the message of the Jesuit drama was aimed to foster this idea.

Keywords

PL

dramat jezuicki; literatura nowożytna; przekaz moralny; cnota; grzech; wzorzec i antywzorzec moralny; dramat jezuicki; literatura nowożytna; przekaz moralny; cnota; grzech; wzorzec i antywzorzec moralny

EN

Jesuit drama; modern literature; moral message; virtue; sin; moral exemplar and anti-exemplar

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Collegium Bobolanum
• Journal: Studia Bobolanum
• Year: 2019
• Volume: 30
• Issue: 4
• Pages: 69-87

Dates

published

2019-12-20

Contributors

author

Justyna Sprutta

• Wydział Teologiczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Poznań

• https://orcid.org/0000-0001-9949-9953

Identifiers

DOI

10.30439/2019.4.4