Pierwsze dokumenty konspiracyjne Łukasza Cieplińskiego (1941-1942).

• Authors: Grzegorz Ostasz , Witold Mazur

Title variants

EN

First conspiratory documents of Łukasz Ciepliński (1941–1942)

Abstracts

EN

The article juxtaposes the oldest documents of the Union of Armed Struggle, later called Home Army, signed by the Lieutenant Łukasz Ciepliński. All of these documents can be found in the collection of the State Archives in Rzeszow. This publication adds eleven different original texts from the years 1941-1942 connected to the structure of the Union and Home Army in the Rzeszow District and in Inspectorate Rzeszow. These documents include executive orders, congratulatory orders, instructions and guidelines for undercover work, such as intelligence gathering, prepared and signed by Lt Łukasz Ciepliński. by Lt Łukasz Ciepliński. Each of these documents is fundamental in recreation of the underground military activities in Rzeszow region at the beginning stages of the Polish Underground State. All the documents show the scope of the secret organizatio nal work, its range of influence and the methods used in conspiratorial work. These documents also reflect the occupational atmosphere and the dangers lying therein. They mention important details without which it is impossible to write about the underground army in Rzeszow, but also about the people who were part of it.

PL

Artykuł przynosi zestawienie najstarszych chronologicznie dokumentów ZWZ--AK sygnowanych przez por. Łukasza Cieplińskiego. Wszystkie znajdują się w zbiorach Archiwum Państwowego w Rzeszowie. Do publikacji wybrano jedenaście różnych, oryginalnych tekstów z lat 1941–1942, związanych ze strukturami ZWZ-AK w Obwodzie oraz Inspektoracie Rzeszów. W zestawieniu znalazły się rozkazy wykonawcze, rozkazy okolicznościowe, instrukcje i wytyczne do pracy podziemnej, w tym wywiadowczej, przygotowane i podpisane przez komendanta Obwodu, a potem rzeszowskiego inspektora, por. Łukasza Cieplińskiego. Każdy z tych dokumentów ma fundamentalne znaczenie dla odtwarzania dziejów podziemia wojskowego na Rzeszowszczyźnie w początkowym okresie funkcjonowania Polskiego Państwa Podziemnego. Wszystkie pokazują zakres tajnych prac organizacyjnych, zasięg działania, metody pracy konspiracyjnej, oddają atmosferę okupacyjną i związane z nią zagrożenia. Przynoszą wartościowe szczegóły, bez których nie sposób pisać o armii podziemnej w Rzeszowie, ale również o ludziach, którzy ją tworzyli.

Keywords

PL

Łukasz Ciepliński; Związek Walki Zbrojnej; Armia Krajowa; Obwód ZWZ-AK Rzeszów; Inspektorat ZWZ-AK Rzeszów

EN

Łukasz Ciepliński; Union of Armed Struggle; Home Army; District ZWZ-AK Rzeszow; Inspectorate ZWZ-AK Rzeszow

• Publisher: Archiwum Państwowe w Rzeszowie / Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Rzeszowie
• Journal: Prace Historyczno-Archiwalne
• Year: 2022
• Volume: Tom XXXIV
• Pages: 163-182

Dates

published

2022

Contributors

author

Grzegorz Ostasz

• Politechnika Rzeszowska

• https://orcid.org/0000000277859302

author

Witold Mazur

• Politechnika Rzeszowska

• https://orcid.org/0000000230056692

reviewer

Sabina Bober

• Katolicki Uniwersytet Lubelski

• https://orcid.org/0000000288574062

reviewer

Jan Draus

• Uniwersytet Rzeszowski

• https://orcid.org/0000000152887385

References

• Armia Krajowa w dokumentach 1939-1945, t. I: Wrzesień 1939 - czerwiec 1941, Londyn 1970.
• Brzęk G., Tajna oświata cywilna i wojskowa w Rzeszowskiem i Dębickiem w mrokach hitlerowskiej okupacji, Rzeszów 1988.
• Brzęk G., Wierny przysiędze. O Łukaszu Cieplińskim ,,Pługu” Komendancie IV Komendy Głównej WiN, Lublin 1991.
• Kryczko M., Oficer dywersji Inspektoratu AK Rzeszów - Józef Lutak, Przemyśl 1991.
• Krzysztofiński M., Komuniści na Rzeszowszczyźnie 1918-1944/1945, Rzeszów 2010.
• Marcinkowski M., Wbrew losowi. Z partyzantki i tułaczki 1939-1945, Rzeszów 2014.
• Ostasz G., Krakowska Okręgowa Delegatura Rządu na Kraj 1941-1945, Rzeszów 1996.
• Ostasz G., Podziemna armia. Podokręg AK Rzeszów, Rzeszów 2010.
• Ostasz G., Siatki wywiadowcze rzeszowskiej Armii Krajowej, „Zeszyty Historyczne WiN-u”, nr 23, Kraków 2005.
• Szafran B. (Z.K. Wójcik), Karty z dziejów Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Wię- zienny testament Łukasza Cieplińskiego, „Ultimatum”, Kwartalnik Społeczny, nr 1, Rzeszów 1988.
• Szopa P., Armia Krajowa w Strzyżowskiem, Rzeszów-Strzyżów 2009.
• Szopa P., W imieniu Rzeczypospolitej… Wymiar sprawiedliwości Polskiego Państwa Podziemnego na terenie Podokręgu AK Rzeszów, Rzeszów 2014.

Identifiers

DOI

10.30657/pha.34.2022.08

Biblioteka Nauki

2233109