Reflection on the concept of “the norm” in speech-language therapy

• Authors: Olga Jauer-Niworowska

Title variants

PL

Rozważania nad normą w logopedii

Abstracts

EN

Artykuł poświęcony jest różnym aspektom normy w logopedii. Celem założonym w artykule jest wskazanie złożoności poruszanej problematyki. Autorka rozważa uwarunkowania zachowań językowych i komunikacyjnych oraz związane z nimi sposoby opisu normy. Odnosi się do językowego, biologicznego i psychologicznego ujęcia normy. Wiedzę i doświadczenie pozwalające na uzgodnienie znaczeń dotyczących nazw zaburzeń, uwzględnienie interdyscyplinarnych sposobów definiowania normy traktuje jako niezbędny warunek poprawnej diagnozy i terapii osób z zaburzeniami mowy o różnej etiologii. Z tego wynika istotność zapewnienia odpowiednich standardów kształcenia, przygotowującego do samodzielnego, trafnego i rzetelnego diagnozowania i usprawniania logopedycznego.

PL

The article discusses various concepts of the norm in speech-language therapy. The aim of the article is to present the complexity of the topic. The author considers various determinants of linguistic and communicative behaviour in the verbal form and the related methods of describing the norm. The essential requirement for correct diagnosis and therapy of persons with speech disorders of various aetiologies is knowledge and experience sufficient to determine the meaning of individual terms designating the disorders, taking into account interdisciplinary methods of defining the norm. This explains also the importance of ensuring proper standards of education allowing to perform independent, correct and reliable diagnosis and speech-language therapy.

Keywords

PL

logopedia; mowa; język; normy; zaburzenia mowy; diagnoza

EN

speech-language therapy; speech; language; norms; speech-language disorders; diagnosis

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Logopedia Silesiana
• Year: 2022
• Volume: 11
• Issue: 2

Dates

published

2022

Contributors

author

Olga Jauer-Niworowska

• Department of Speech Therapy and Voice Emission, Institute of Applied Polish Studies, Faculty of Polish Studies, University of Warsaw

• https://orcid.org/0000000184882933

References

• Antonovsky, A. (1991). Health, stress and coping. New perspectives on mental and physical well-being. Jossey-Bass Publishers.
• Białecka-Pikul, M. (2007). O potrzebie nowego spojrzenia na zaburzenia rozwoju. Sztuka Leczenia, 14 (1–2), 13–24.
• Brzezińska, A. I. (2020). Rozwój w okresie dzieciństwa i dorastania. Środowisko rozwoju, zadania rozwojowe, nabywane kompetencje. W: I. Grzegorzewska, L. Cierpiałkowska, A. R. Borkowska (red.), Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży (s. 63–107). Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Brzeziński, J. M. (2019). Metodologia badań psychologicznych. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Czaplewska, E. (2012). Diagnoza zaburzeń rozwoju artykulacji. W: E. Czaplewska, S. Milewski (red.), Diagnoza logopedyczna (s. 65–120). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Danielewiczowa, M. (2016). Dosięgnąć przedmiotu. Rzecz o Ferdynandzie de Saussurze. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Gorbaniuk, O. (2016). Wykorzystanie procedury sędziów kompetentnych w naukach społecznych i możliwości jej oceny psychometrycznej za pomocą narzędzi dostępnych w Statistica. www.media.statsoft.pl/pdf/czytelnia/wykorzystywanie_procedury_sedziow_kompetentnych.pdf.
• Jauer-Niworowska, O., Emiluta-Rozya, D. (2021). Logopedyczne i psychologiczne aspekty diagnozowania zaburzeń mowy. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Kazanecka, E., Borowiec, A., Szkiełkowska, A. (2015). Czynność nadgłośniowa gardła i krtani towarzysząca wyrażaniu emocji. Nowa Audiofonologia, 4(1), 55–59.
• Kielar-Turska, M., Lasota, A. (2010). Strategie komunikacyjne stosowane przez matki w interakcji z małym dzieckiem. Psychologia Rozwojowa, 15(1), 47–60.
• Liberek, J. (2021). Norma językowa jako fakt społeczny fundowany na uzusie. Uwagi w kontekście Słownika właściwych użyć języka. Język Polski, 2, 34–48. https://doi.org/10.31286/JP.101.2.3
• Markowski, A. (2018). Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Michalik, M. (2020). Sprawności językowe w ujęciu lingwistyki edukacyjnej a wybrane problemy logopedii artystycznej. W: B. Kamińska, S. Milewski (red.), Logopedia artystyczna (s. 69–77). Harmonia Universalis.
• Pisarek, W., Reczek, J. (2000). Norma językowa. W: S. Urbańczyk, M. Kucała (red.), Encyklopedia języka polskiego (s. 253–254), Ossolineum.
• Przybyla, O., Woźniak, T. (2015). Raport Projektu NetQues for Speech and Language Therapy Education in Europe. Logopedia Silesiana, 4, 415–438.
• Sambor, B. (2017). Skaza dykcyjna czy wada wymowy? Analiza badań realizacji fonemów spółgłoskowych u młodych adeptów sztuki teatralnej [niepublikowana rozprawa doktorska] Uniwersytet Śląski w Katowicach.
• Szkiełkowska, A., Miaśkiewicz B. (2014). Zastosowanie testu uwagi i lateralizacji słuchowej w dysfonii dziecięcej. Otorynolaryngologia, 13(4), 197–204.
• Wysocka, M. (2013). Metody terapii czynnościowych zaburzeń głosu. Logopedia, 42, 193–202

Identifiers

DOI

10.31261/LOGOPEDIASILESIANA.2022.11.02.01

Biblioteka Nauki

24201753