Il modo congiuntivo: il caso della lingua polacca e italiana

• Authors: Aleksandra Paliczuk

Title variants

EN

The subjunctive mood: the case of Polish and Italian

Abstracts

EN

Natural languages differ not only in lexis, but also, or perhaps above all, in grammar. The importance of certain grammatical forms or their frequency of use can vary among languages. There are languages that use them or describe them differently.In the contemporary Polish grammar we will not find information about the subjunctive mood. However, when comparing it with other languages, such as Italian, we will notice certain analogies and phenomena in Polish which are not formally described, and yet they resemble the subjunctive. Nonetheless, a researcher, who will consult older studies, may discover that the description of the Polish grammar changed quite significantly and may be able to find some new insights.This text is an attempt to show that, despite the lack of a formal description, Polish uses the subjunctive, by confronting it with Italian language.

PL

Języki naturalne różnią się nie tylko leksyką, ale także, a może przede wszystkim, gramatyką. Znaczenie niektórych form gramatycznych lub częstotliwość ich używania może różnić się w zależności od języka. Istnieją języki, które ich używają w inny sposób lub opisują je inaczej. We współczesnej gramatyce języka polskiego nie znajdziemy informacji o trybie łączącym. Jednak porównując język polski z innymi językami, np. włoskim, dostrzeżemy pewne zjawiska w języku polskim, które nie są formalnie opisane, a jednak przypominają tryb przypuszczający. Niemniej jednak badacz, który skonsultuje się ze starszymi opracowaniami, może odkryć, że opis gramatyki polskiej zmienił się dość znacząco i być może uda mu się dokonać nowych spostrzeżeń. Tekst ten jest próbą pokazania, że mimo braku opisu formalnego, język polski posługuje się trybem łączącym, co uwidacznia porównanie go z językiem włoskim.

IT

Le lingue naturali differiscono non solo nel lessico, ma anche, o forse soprattutto, nella grammatica. L’importanza di alcune strutture grammaticali o la loro frequenza d'uso possono variare tra le lingue. Ci sono lingue che le usano o le descrivono in modo diverso. Nella grammatica polacca contemporanea non troviamo informazioni sul modo congiuntivo. Tuttavia, cercando di confrontarla con altre lingue, come l’italiano, notiamo alcuni fenomeni nella lingua polacca che non sono formalmente descritti, eppure assomigliano al congiuntivo. Tuttavia, un ricercatore, che consulterebbe studi precedenti, potrebbe scoprire che la descrizione della grammatica polacca è cambiata in modo abbastanza significativo e potrebbe essere in grado di effettuare alcune nuove osservazioni. Questo testo è un tentativo di mostrare che nonostante la mancanza di una descrizione formale la lingua polacca usa il congiuntivo, ciò si evince in base ad un confronto con la lingua italiana.

Keywords

EN

subjunctive; Polish; Italian; meaning; grammar

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Neophilologica
• Year: 2022
• Volume: 34
• Pages: 1-21

Dates

published

2022

Contributors

author

Aleksandra Paliczuk

• Université de Silésie, Katowice, Pologne

References

• Bańko, M. (2007). Wykłady z polskiej fleksji. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bąk, P. (1997). Gramatyka języka polskiego. Zarys popularny. Warszawa, Wydawnictwo PWZN Print 6.
• Bojałkowska, K. (2016). Formy trybu rozkazującego we współczesnym polskim języku religijnym. In: M. Gębka-Wolak, J. Kamper-Warejko, I. Kaproń-Charzyńska (a cura di), System, tekst, człowiek. Studia nad dawnymi i współczesnymi językami słowiańskimi. Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, pp. 181-197.
• Bojałkowska, K. (2021). Tryb rozkazujący - uwagi o definiowaniu pojęcia i zakresie jego użycia w opisach systemu fleksyjnego współczesnego języka polskiego. Poznańskie Studia Polonistyczne, Seria Językoznawcza, Vol. 28 (48), nr 2, DOI: 10.14746/pspsj.2021.28.2.11, pp. 195-212.
• Dardano, M., Trifone, P. (2003). Grammatica italiana con nozioni di linguistica. Bologna, Zanichelli.
• Długosz-Kurczabowa, K. Dubisz, S. (2006). Gramatyka historyczna języka polskiego. Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Jędrzejko, E. (2000). Modalność w języku i w tekstach: od gramatyki do stylistyki. In: E. Sławkowa (a cura di), Kategorie pragmatyczne w tekście literackim. Wstęp do stylistyki pragmatycznej. Goleszów, Wydawnictwo Innowacje, pp. 113-155.
• Kagan, O. (2013). Subjunctive Mood and the Notion of Commitment. In: O. Kagan (a cura di), Semantics of Genitive Objects in Russian. Dordrecht, Springer, pp. 59-73.
• Katerinov, K. (1999). La lingua italiana per stranieri. Corso medio. Lezioni. Perugia, Edizioni Guerra.
• Klemensiewicz, Z. (1961). Zarys składni polskiej. Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kwapisz-Osadnik, K. (2012). Podstawowe wiadomości z gramatyki polskiej i włoskiej. Szkic porównawczy. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Langacker, R. W. (2008). Cognitive Grammar: A Basic Introduction. Oxford, Oxford University Press.
• Laskowski, R. (1984). Kategorie morfologiczne języka polskiego - charakterystyka funkcjonalna. In: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, (a cura di), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Warszawa, Wydawnictwo PWN, pp. 121-170.
• Migdalski, K. (2006). The Syntax of Compound Tenses in Slavic. Utrecht, LOT.
• Muczkowski, J. (1860). Gramatyka języka polskiego. Petersburg, Nakładem i drukiem B. M. Wolffa.
• Nagórko, A. (2007). Zarys gramatyki polskiej. Warszawa, Wydawnictwo PWN.
• Orszulak, M. (2016). What does żeby introduce? Old and new research questions about the Polish żeby complementizer. In: Questions and Answers in Linguistics. Vol. 3 (1), “https://doi.org/10.1515/qal-2016-0001”, pp. 1-21.
• Pisarkowa, K. (1972). Tryb przypuszczający i czas zaprzeszły w polszczyźnie współczesnej (formy i funkcje). Język Polski LII (3), pp. 183-189.
• Polański, K. (a cura di) (2003). Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław, Wydawnictwo Zakład Narodowy imienia Ossolińskich.
• Saloni, Z. (2010). Czasownik polski. Warszawa, Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
• Thomson, A. J., Martinet, A. V. (1996). A Practical English Grammar. Oxford-New York, Oxford University Press.
• Tomaszewicz, B. (2009). Subjunctive Mood in Polish and the Clause Typing Hypothesis. In: A. Smirnova, V. Mihaliček, L. Ressue (a cura di), Formal Studies in Slavic Linguistics. Newcastle upon Tyne, Cambridge Scholar Publishing, pp. 121-142.
• Załęska, M. (1997). Grammaticalizzazione della categoria del congiuntivo in polacco. Ricerche slavistiche, Vol. XLIV, pp. 185-207.

Identifiers

DOI

10.31261/NEO.2022.34.18

Biblioteka Nauki

31341233