Ameryka odkupiona, czyli Johna Mattesona Miejsce gorsze niż piekło

• Authors: Mariola Świerkot

Title variants

EN

America Redeemed, or on John Matteson’s A Worse Place than Hell

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejsze rozważania dotyczą tekstu, który opiera się wszelkim próbom jednoznacznej gatunkowej kategoryzacji. Rygorystyczna pod względem akademickim i wierna historycznym szczegółom, najnowsza książka Johna Mattensona – arcydzieło życiopisania (life-writing) – proponuje czytelnikowi nie tylko fascynujące doświadczenie intelektualne, ale także intymną podróż do wnętrza samego siebie. W Miejscu gorszym niż piekło biografie pięciu głównych bohaterów – Olivera Wendella Holmesa Jr., Johna Pelhama, Walta Whitmana, Arthura B. Fullera i Louisy May Alcott – stanowią płótno, na którym autor, laureat nagrody Pulitzera, maluje biografię młodzieńczego kraju na skraju upadku. Jest to opowieść o rytuale przejścia od egoistycznej stronniczości do obywatelskiej odpowiedzialności, historia społecznych przemian, które przeprowadziły Amerykę w dojrzałość. Po klęsce pod Fredericksburgiem, ostatecznej katastrofie Unii udało się zapobiec dzięki prawości jednostek. Głęboka moralność pojedynczych Amerykanów odkupiła wyrosłą z wiary inicjatywę, która powołała Amerykę do istnienia, i na której – od 1776 – roku Ameryka nieustannie wzrasta. Książka Johna Mattesona, która ujrzy światło dzienne na początku roku 2021, jest ważnym głosem w debacie o roli Stanów Zjednoczonych, mogącym zainspirować kolejne etyczne przebudzenie w narodzie, który od zakończenia wojny secesyjnej nie doświadczył tak głębokich jak dziś podziałów.

EN

The present reflections address a text which resists any attempts at unambivalent catego­rization in terms of its genre. John Mattenson’s most recent book offers its reader not only a fascinating intellectual experience but also an intimate inside journey. In A Worse Place Than Hell the biographies of five main protagonists – Oliver Wendell Holmes Jr., John Pelham, Walt Whitman, Arthur B. Fuller, Louisa May Alcott – are the canvas, upon which the Author paints the biography of an adolescent country at the brink of a collapse. It is a (hi)story of the rite of passage from partisan egotism to civic responsibility, a social development that made America’s maturity pos­sible. After Fredericksburg, the ultimate catastrophe was averted owing to the ethical integrity of individuals whose faith would redeem the initiative that America had stood for – and still stands – since 1776. Matteson’s book may still help inspire yet another ethical awakening in the nation fragmented more severely than ever since the end of the Civil War.

Keywords

PL

biografia; psychohistoria; historia Stanów Zjednoczonych; wojna secesyjna; Proklamacja Emancypacji; Oliver Wendell Holmes Jr.; John Pelham; Walt Whitman; Arthur B. Fuller; Louisa May Alcott; bitwa pod Fredericksburgiem

EN

biography; psychohistory; American history; American Civil War; Battle of Fredericksburg; Emancipation Proclamation; Oliver Wendell Holmes Jr.; John Pelham; Walt Whitman; Arthur B. Fuller; Louisa May Alcott

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach / Śląsk Sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe
• Journal: ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
• Year: 2020
• Issue: 41
• Pages: 227-232

Dates

published

2020-12-30

Contributors

author

Mariola Świerkot

Identifiers

DOI

10.31261/errgo.11395