Sekcja zwłok dziecka w świetle art. 31 ustawy o działalności leczniczej – uwagi na tle wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Polat przeciwko Austrii

• Authors: Ewa Wojtaszek-Mik

Title variants

EN

An autopsy of a child in the light of the Article 31 of the Act on medical activity – comments on the occasion of the judgment of the European Court of Human Rights Polat v. Austria

Abstracts

EN

The analysis of the Article 31 of the Act on medical activity concerning the autopsy leads to the conclusion that it should be amended. This is due to its comparison with the provisions relating to the disclosure of medical records, medical confidentiality and the collection of cells, tissues and organs, but also it results from the Polat v. Austria judgment, in which the European Court of Human Rights ruled that an autopsy of a child in breach of religious belief was a violation of the parent’s right to respect for his private and family life and religious freedom (Articles 8 and 9 of the European Convention on Human Rights).

PL

Analiza art. 31 ustawy o działalności leczniczej dotyczącego sekcji zwłok prowadzi do wniosku, że przepis ten powinien zostać znowelizowany. Wynika to z jego porównania z przepisami odnoszącymi się do udostępniania dokumentacji medycznej, tajemnicy lekarskiej oraz pobierania komórek, tkanek i narządów, ale także z wyroku w sprawie Polat przeciwko Austrii, w którym Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że przeprowadzenie sekcji zwłok dziecka z naruszeniem przekonań religijnych stanowi naruszenie prawa rodzica do poszanowania jego życia prywatnego i rodzinnego oraz wolności wyznania (art. 8 i 9 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka).

Keywords

PL

sprzeciw wobec sekcji zwłok; przekonania religijne; prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego; dokumentacja medyczna; pobieranie komórek; tkanek i narządów

EN

objection to autopsy; religious beliefs; right to respect for private and family life; medical records; collection of cells; tissues and organs

• Publisher: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości
• Journal: Prawo w Działaniu
• Year: 2022
• Issue: 52
• Pages: 233-254

Dates

published

2022

Contributors

author

Ewa Wojtaszek-Mik

• Katedra Prawa Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000236089591

References

• Bagińska E., [w:] System Prawa Medycznego, t. V, Odpowiedzialność prywatnoprawna, E. Bagińska, K. Bączyk-Rozwadowska, U. Drozdowska, N. Karczewska-Kamińska, K. Krupa-Lipińska, Warszawa 2021.
• Ben Hamida F., Moralność muzułmańska w obliczu medycyny i biotechnologii, [w:] Lekarz a prawa człowieka. W kręgu bioetyki, tłum., wstęp i uwagi T. Jasudowicz, Toruń 1996.
• Bielak-Jomaa E., Ćwikiel M., [w:] Prawa pacjenta. Rzecznik Praw Pacjenta. Komentarz, red. D. Karkowska, Warszawa 2021.
• Boratyńska M., Guzik-Makaruk E.M., [w:] System Prawa Medycznego, t. II, cz. 2, Regulacja prawna czynności medycznych, red. M. Boratyńska, P. Konieczniak, E. Zielińska, Warszawa 2019.
• Boratyńska M., Malczewska M., [w:] System Prawa Medycznego, t. II, cz. 2, Regulacja prawna czynności medycznych, red. M. Boratyńska, P. Konieczniak, E. Zielińska, Warszawa 2019.
• Boratyńska M., Wolny wybór. Gwarancje i granice prawa pacjenta do samodecydowania, Warszawa 2012.
• Dadańska K., Tomczyk A., Kontrowersje wokół prawa do grobu, [w:] Non omnis moriar. Osobiste i majątkowe aspekty prawne śmierci człowieka. Zagadnienia wybrane, t. 1, red. J. Gołaczyński, J. Mazurkiewicz, J. Turłukowski, D. Karkuta, Wrocław 2015.
• Dercz M., [w:] Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, M. Dercz, T. Rek, Warszawa 2019.
• Dercz M., Izdebski H., Rek T., Dziecko – pacjent i świadczeniobiorca, Warszawa 2015.
• El Yattouti N., Polat v. Austria: A Tale of Two Missed Opportunities, Strasbourg Observers z 14.12.2021 r.
• Fiutak A., Odpowiedzialność karna za wykonanie zabiegu leczniczego bez zgody pacjenta, Warszawa 2016.
• Gałązka M., [w:] System Prawa Medycznego, t. 2, Szczególne świadczenia zdrowotne, red. L. Bosek, A. Wnukiewicz-Kozłowska, Warszawa 2021.
• Garlicki L., [w:] Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, t. I, Komentarz do artykułów 1–18, red. L. Garlicki, Warszawa 2010.
• Gąska M., [w:] Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz, red. L. Bosek, Warszawa 2020.
• Grzelak D., Czy milczenie wciąż jest złotem? Nowe regulacje dotyczące tajemnicy lekarskiej, Studia Iuridica Toruniensia 2019, t. XXIV.
• Haberko J., [w:] Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Komentarz, J. Haberko, I. Uhrynowska-Tyszkiewicz, Warszawa 2014.
• Haberko J., Dopuszczalność wykorzystania do badań naukowych lub celów dydaktycznych ludzkiego materiału biologicznego pobranego w trakcie sądowo-lekarskich sekcji zwłok, Prokuratura i Prawo 2022, nr 3.
• Haberko J., Prawne aspekty sekcji zwłok małoletniego, Państwo i Prawo 2010, z. 10.
• Haberko J., Prywatność pacjenta a sprzeciw na pobranie komórek, tkanek lub narządów post mortem, Państwo i Prawo 2014, z. 3.
• Jakuszewicz A., Problematyka pochówków oraz kultu zmarłych w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, [w:] Non omnis moriar. Osobiste i majątkowe aspekty prawne śmierci człowieka. Zagadnienia wybrane, t. 1, red. J. Gołaczyński, J. Mazurkiewicz, J. Turłukowski, D. Karkuta, Wrocław 2015.
• Janiszewska B., Zgoda na udzielenie świadczenia zdrowotnego. Ujęcie wewnątrzsystemowe, Warszawa 2013.
• Karkowska D., [w:] Prawo medyczne dla pielęgniarek, D. Karkowska, W.C. Włodarczyk, Warszawa 2013.
• Kmiecik B., Prawa dziecka jako pacjenta, Warszawa 2016.
• Konarska P., Transplantacja ex mortuo z udziałem dawcy małoletniego, Studia Iuridica Toruniensia 2015, t. XVII.
• Kożuch M., Ochrona dóbr osobistych na płaszczyźnie międzynarodowej, [w:] Dobra osobiste i ich ochrona, red. M. Romańska, Warszawa 2020.
• Krekora-Zając D., Akt donacji zwłok (uwagi de lege lata i de lege ferenda), Państwo i Prawo 2017, z. 11.
• Krekora-Zając D., Dopuszczalność polecenia dotyczącego pochówku i innego dysponowania zwłokami, [w:] Ius et Ratio. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Elżbiecie Skowrońskiej-Bocian, red. W. Borysiak, J. Wierciński, A. Gołaszewska, M. Olechowski, Warszawa 2022.
• Krupa-Lipińska A., [w:] System Prawa Medycznego, t. V, Odpowiedzialność prywatnoprawna, red. E. Bagińska, K. Bączyk-Rozwadowska, U. Drozdowska, N. Karczewska-Kamińska, K. Krupa-Lipińska, Warszawa 2021.
• Księżak P., Robaczyński W., Dysponowanie zwłokami ludzkimi dla celów naukowych i medycznych, Państwo i Prawo 2015, z. 1.
• Kubiak R., Prawo medyczne, Warszawa 2021.
• Kubiak R., Tajemnica medyczna, Warszawa 2015.
• Malczewska M., [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. E. Zielińska, Warszawa 2022.
• Michałowska K., Charakter prawny i znaczenie zgody pacjenta na zabieg medyczny, Warszawa 2014.
• Nagalska I., Zastosowanie konstrukcji zgody domniemanej na pobranie komórek, tkanek i narządów ex mortuo w celu leczniczym – zasada ogólna polskiego ustawodawstwa transplantacyjnego, Prawo i Medycyna 2016, nr 4.
• Nesterowicz M., Prawo medyczne, Toruń 2016.
• Nowak-Kubiak J., Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, Warszawa 2012.
• Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 2021.
• Plichta A., [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. M. Kopeć, Warszawa 2016.
• Pośpiech A., [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2021.
• Rek T., [w:] Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, M. Dercz, T. Rek, Warszawa 2019.
• Rek T., [w:] Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej. Komentarz, M. Dercz, T. Rek, Warszawa 2010.
• Rudnicki S., Prawo do grobu. Zagadnienia cywilistyczne, Warszawa 1999.
• Sendacki P., Sekcja zwłok w interesie prywatnym, Monitor Prawniczy 2017, nr 22.
• Słyk J., [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2022.
• Słyk J., Zezwolenie (zgoda) sądu opiekuńczego na udzielenie świadczenia zdrowotnego małoletniemu pacjentowi (art. 32 i 34 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty), Prawo w Działaniu 2016, t. 25.
• Sobczak W., Wolność myśli, sumienia i religii. Poszukiwanie standardu europejskiego, Toruń 2013.
• Strzebinczyk J., [w:] System Prawa Prywatnego, t. 12, Prawo rodzinne i opiekuńcze, red. T. Smyczyński, Warszawa 2011.
• Szpunar A., Ochrona prawna kultu osoby zmarłej, Palestra 1978, nr 8.
• Świderska M., Tajemnica medyczna za życia i po śmierci pacjenta oraz pozycja prawna osób bliskich przy jej ujawnianiu, [w:] Prawo rodzinne, red. D. Wetoszka, Warszawa 2022.
• Walasek-Walczak U., [w:] Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, red. F. Grzegorczyk, LEX 2013.
• Warchałowski K., Prawo do wolności myśli, sumienia i religii w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Lublin 2004.
• Warecka K., Sekcja zwłok dziecka bez zgody rodzica a Konwencja. Omówienie wyroku ETPC z dnia 20 lipca 2021 r., 12886/16, LEX/el. 2021.
• Wicherek P., [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2021.

Identifiers

DOI

10.32041/pwd.5210

Biblioteka Nauki

2176249