Możliwość „zasądzenia dotacji oświatowej” bezpośrednio na podstawie ustawy – analiza problemu

• Authors: Paulina Wolszczak

Title variants

EN

Possibility of “adjudication of educational subsidy” directly under the law – analysis of the problem

Abstracts

EN

Significant doubts have been raised in the case law as to the proper legal basis of the beneficiary's claim against the subsidising entity for compensation of the underpaid educational subsidy. For many years, the prevailing view was that this claim had arisen directly from a provision of the statute as a demand for performance of an obligation in kind. The starting point was the assumption of the civil law nature of this relationship. Even if this assumption is considered correct, due to the special regime of public finance, a claim for the performance of the obligation in kind could only appertain to the subsidised entity during the financial year for which the educational subsidy in question was or should have been granted. After that date, payment or supplementation of the subsidy would become impossible to fulfil for legal reasons beyond the control of the subsidising entity. Thus, the obligation would expire by law without any obligation for compensation.

PL

Istotne wątpliwości w orzecznictwie budzi właściwa podstawa prawna roszczenia beneficjenta względem podmiotu dotującego o wyrównanie zaniżonej dotacji oświatowej. Przez wiele lat dominował pogląd o wynikaniu tego roszczenia bezpośrednio z przepisu ustawy jako żądania wykonania zobowiązania in natura. Punktem wyjścia było założenie o cywilnoprawnym charakterze tego stosunku. Nawet jeśli uznać za prawidłowe to założenie, to z uwagi na szczególny reżim finansów publicznych roszczenie o wykonanie zobowiązania in natura mogłoby przysługiwać podmiotowi dotowanemu jedynie w trakcie tego roku budżetowego, na który dana dotacja oświatowa została lub powinna zostać udzielona. Po upływie tego terminu wypłata lub uzupełnienie świadczenia stawałyby się niemożliwe do spełnienia z przyczyn prawnych, niezależnych od podmiotu dotującego. Tym samym zobowiązanie to wygasałoby z mocy prawa bez powstania obowiązku odszkodowawczego.

Keywords

PL

dotacje oświatowe; odpowiedzialność podmiotu dotującego; roszczenie o wykonanie zobowiązania in natura; reżim finansów publicznych

EN

educational subsidies; liability of subsidising entity; claim for performance of obligation in kind; public finance regime

• Publisher: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości
• Journal: Prawo w Działaniu
• Year: 2024
• Issue: 60
• Pages: 190-207

Dates

published

2024

Contributors

author

Paulina Wolszczak

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000286439799

References

• Borysiak W., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. serii K. Osajda, red. tomu W. Borysiak, Legalis/el. 2023.
• Bożek W., Kowalewska E., Mańczyk P., Naruszenie dyscypliny finansów publicznych w zakresie przekazania lub udzielenia dotacji w związku z niedochowaniem zasad lub trybu ich przekazywania względnie udzielania, [w:] Dotacje i subwencje w systemie finansowym samorządu terytorialnego, red. A. Borodo, Toruń 2013.
• Czarnecki K., [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, red. Z. Ofiarski, Warszawa 2020.
• Gazda M., O procesie racjonalizacji wydatków publicznych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2016, nr 1, https://doi.org/10.14746/rpeis.2016.78.1.14.
• Gliniecka J., Zasada racjonalnego wydatkowania środków publicznych, Gdańskie Studia Prawnicze 2012, nr 27.
• Gniady L., Roszczenia o wypłatę zaniżonych dotacji dla przedszkoli niepublicznych, Samorząd Terytorialny 2018, nr 3.
• Gutowski M., [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Art. 353–626, red. M. Gutowski, Legalis/el. 2022.
• Karasek-Wojciechowicz I., Roszczenie o wykonanie zobowiązania z umowy zgodnie z jego treścią, Warszawa 2014.
• Kleszczewski K., [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz prawno-finansowy, red. H. Dzwonkowski, G. Gołębiowski, LEX/el. 2014.
• Kołaczkowski B., Ratajczak M., Gospodarka finansowa samorządu terytorialnego w Polsce, Warszawa 2010.
• Kondek J.M., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. serii K. Osajda, red. tomu W. Borysiak, Legalis/el. 2023.
• Kowalczyk E., [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, red. A. Mikos-Sitek, Legalis/el. 2023.
• Kowalczyk R., Aktualność zasad budżetowych w ustawie o finansach publicznych, Finanse Komunalne 2012, nr 10.
• Mikos-Sitek A., [w:] Ustawa o finansach publicznych. Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz, red. W. Misiąg, Legalis/el. 2019.
• Nowak T., [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, red. A. Mikos-Sitek, Legalis/el. 2023.
• Ostrowska A., Samorządowe prawo dotacyjne. Dotacje jako wydatki jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2018.
• Pajor T., Odpowiedzialność dłużnika za niewykonanie zobowiązania, Warszawa 1982.
• Pawlikowska A., [w:] Ustawa o systemie oświaty. Komentarz, red. W. Lachiewicz, A. Pawlikowska, Legalis/el. 2016.
• Pilich M., Ustawa o systemie oświaty, Komentarz, Warszawa 2015.
• Popiołek W., [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz do art. 450–1088. Przepisy wprowadzające, red. K. Pietrzykowski, Legalis/el. 2021.
• Ruśkowski E., Zasady gospodarowania środkami publicznymi w Polsce – wybrane uwagi, [w:] Nauka prawa finansowego po I dekadzie XXI wieku. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Apoloniuszowi Kosteckiemu, red. I. Czaja-Hliniak, Kraków 2012.
• Sekuła A., Fandrejewski R., Zasady, tryb przyznawania i przekazywania dotacji celowych przez jednostki samorządu terytorialnego a naruszenie dyscypliny finansów publicznych, Finanse Komunalne 2016, nr 10.
• Szanciło T., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Załucki, Legalis/el. 2023.
• Trykozko R., Ustawa o finansach publicznych. Komentarz dla jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2010.
• Tusiński K., [w:] Finansowanie zadań oświatowych. Komentarz, red. M. Pilich, Warszawa 2020.
• Walczak P., [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz dla jednostek samorządowych, red. P. Walczak, Legalis/el. 2021.
• Warkałło W., Wykonywanie zobowiązań i skutki ich niewykonania według Kodeksu cywilnego, Państwo i Prawo 1965, z. 8–9.
• Wierzbicki J., [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, red. A. Mikos-Sitek, Legalis/el. 2023.
• Wolszczak P., Analiza zasadności poglądu o ponoszeniu przez podmiot dotujący odpowiedzialności deliktowej za udzielenie dotacji oświatowej w zaniżonej wysokości, Forum Prawnicze 2024, nr 3(83).
• Wolszczak P., Analiza zasadności poglądu o ponoszeniu przez podmiot dotujący odpowiedzialności kontraktowej za udzielenie dotacji oświatowej w zaniżonej wysokości, Forum Prawnicze 2024, nr 2(82).
• Wolszczak P., Charakter prawny odpowiedzialności podmiotu dotującego za udzielenie i wypłatę dotacji oświatowej w zaniżonej wysokości. Glosa do wyroku SN z dnia 9 lipca 2020 r., V CSK 502/18, Samorząd Terytorialny 2022, nr 1–2.
• Wolszczak P., Charakter prawny stosunku dotacji oświatowej, Samorząd Terytorialny 2024, nr 4.
• Wolszczak P., Podstawa prawna odpowiedzialności i ustalenie rozmiaru szkody w sprawach dotyczących wypłaty dotacji oświatowej w zaniżonej wysokości. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 15 czerwca 2022 r., II CSKP 380/22, Orzecznictwo Sądów Polskich 2024, nr 6.
• Zagrobelny K., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis/el. 2021.
• Zoll F., Wykonanie i skutki niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. A. Olejniczak, Legalis/el. 2018.

Identifiers

DOI

10.32041/pwd.6006

Biblioteka Nauki

56094601