Odpowiedzialność za zanieczyszczenie przestrzeni kosmicznej

• Authors: Małgorzata Polkowska , Marzena Toumi

Title variants

EN

Responsibility for Pollution of Outer Space

Abstracts

EN

The legacy of over 50 years of spaceflight has brought not only technical developments and scientific and achievements, but it has also led to a growing population of space debris. There are many sources of space pollution: abandoned equipment such as launch vehicle upper stages or satellites that have been abandoned at the end of their life, items from spacecraft released during mission operations (typically these items include launch vehicle fairings, split screws, cable ties, lens hoods and caps). Various shapes and sizes of debris are also produced by equipment degradation due to gases, solar radiation, as well as the operation of solid rocket engines. Examples of such products are paint flakes, alumina particles from exhaust gases and solid engine coating residues. The international community is making efforts to reduce the danger posed by the spread of space debris caused by state and private entities involved in the exploitation of space.

PL

Dziedzictwo ponad 50 lat lotów kosmicznych przyniosło nie tylko rozwój techniczny i naukowy oraz osiągnięcia, ale doprowadziło również do rosnącej populacji śmieci kosmicznych. Źródeł kosmicznych zanieczyszczeń jest wiele: porzucony sprzęt, taki jak górne stopnie rakiet nośnych lub satelity, które zostały porzucone pod koniec ich eksploatacji, przedmioty ze statków kosmicznych uwalniane w trakcie operacji misyjnych (zazwyczaj te elementy obejmują owiewki pojazdu startowego, śruby rozdzielające, opaski zaciskowe, osłony i pokrywy obiektywu). Różne kształty i rozmiary gruzu powstają również w wyniku degradacji sprzętu, działania gazów, promieniowania słonecznego, a także działania silników rakietowych na paliwo stałe. Przykładami takich produktów są płatki farby, cząstki tlenku glinu ze spalin i stałe pozostałości pokrycia silnika. Społeczność międzynarodowa podejmuje starania, aby zmniejszyć niebezpieczeństwo płynące z rozpowszechnienia się szczątków kosmicznych spowodowanych przez podmioty państwowe i prywatne zajmujące się eksploatacją Kosmosu.

Keywords

PL

Kosmos; szczątki kosmiczne; satelity; monitoring; ryzyka kosmiczne

EN

space; space debris; satellites; monitoring; space risks

• Publisher: Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
• Journal: Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
• Year: 2023
• Volume: 18
• Issue: 20 (2)
• Pages: 235-254

Dates

published

2023

Contributors

author

Małgorzata Polkowska

• Akademia Sztuki Wojennej

• https://orcid.org/0000000266332222

author

Marzena Toumi

• Akademia Sztuki Wojennej

• https://orcid.org/0000000338381315

References

• Bonnal, Christophe. 2016. Pollution Spatiale: I’état d’urgence. Paris: Edition Belin.
• Hacket, George T. 1994. Space Debris and the Corpus Iuris Spatialis. Forum for Air and Space Law. Vol. 2. Gif sur Yvette: Editions Frontières.
• Mosteshar, Sa’id. 2013. „Space Situational Awareness: need, solutions and some consequences.” Zeitschrift für Luftrecht und Weltraum-Rechtsfragen 4:719-26.
• Muweis, Justyna. 2018. „Odpady w przestrzeni kosmicznej i próby ich minimalizowania.” Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych 67, nr 2:449-54. https://doi.org/10.36921/kos.2018_2403
• Pavesi, Giulia. 2018. „Legal Consequences of Environmental Pollution in Outer Space.” W A Fresh View on Outer Spacy Treaty, red. Annette Froelich, 1-15. Cham: Springer.
• Pelton, Joseph, Tomasso Sgobba, i Marc Trujillo. 2020. „Space Safety.” W Handbook of Space Security. Policies, Applications and Programs, red. Kai U. Schrogl, Adriaensen Maarten, Christina Giannopapa, i in., 1-34. Cham: Springer.
• Robinson, Jana M., Paul Schaefer, i Karl F. von der Dunk (red.). 2010. ESPI Report 27 Prospects for Transparency and Confidence-Building Measures in Space (September 2010). Vienna: ESPI.
• Steele, Scott M. 2020. „Can International Law Provide a Basis for Actively Removing Space Debris?” https://amostech.com/TechnicalPapers/2020/Orbital-Debris/Steele.pdf [dostęp: 15.10.2021].
• Veliev, Nikita, Anton Ivanov, i Shamil Biktimirov. 2020. „Active Debris Removal for Mega-constellation – reliabity.” W Handbook of Space Security, red. Kai U. Schrogl, 1-19. Cham: Springer Nature.
• Verspieren, Quentin. 2020. „The US Air Force compliance with the Orbital Debris Mitigation Standard Practices.” https://amostech.com/TechnicalPapers/2020/Orbital-Debris/Verspieren.pdf [dostęp: 15.10.2021].
• Ziemnicki, Paweł. 2019. „Aktywne sprzątanie orbity jedynym sposobem na kosmiczne śmieci.” https://www.space24.pl/aktywne-sprzatanie-orbity-jedynym-sposobem-na-kosmiczne-smieci-wywiad [dostęp: 15.09.2022].

Identifiers

DOI

10.32084/bsawp.5619

Biblioteka Nauki

21375441