W obliczu wojny w Ukrainie – subiektywna perspektywa beneficjentów pomocy społecznej

• Authors: Oskar Szczygieł , Dominika Zwęglińska-Gałecka

Title variants

EN

Facing the War in Ukraine: The Subjective Perspective of Social Assistance Beneficiaries

Abstracts

EN

In this study, we focus on the perspectives of social assistance beneficiaries and their reactions to the uncertainties arising from the war in Ukraine and the influx of war refugees in Poland. Our analysis is based on survey data collected from a representative sample of 1,057 social assistance beneficiaries in Poland’s central Mazowieckie region. Most respondents anticipate an increase in household poverty levels, a deterioration of Poland’s economic situation, and a decline in their own financial well-being due to the war in Ukraine. Expectations include a decrease in government revenue and a drop in household incomes. While our analyses offer a partial glimpse into the reality of social assistance beneficiaries in the Mazowieckie region, they underscore concerns about the potential impact of the refugee influx on both individual and national economic conditions. Addressing these concerns is crucial to prevent tensions between Poles and Ukrainians, highlighting the importance of recommendations to counteract discrimination and anti-refugee attitudes in the host society.

PL

W niniejszym opracowaniu koncentrujemy się na beneficjentach pomocy społecznej i ich reakcjach na sytuację zagrożenia i niepewności wywołaną wybuchem wojny w Ukrainie oraz przybyciem uchodźców wojennych do Polski. W analizie wykorzystano wyniki badania ankietowego przeprowadzonego na reprezentatywnej próbie 1057 beneficjentów pomocy społecznej w województwie mazowieckim. Najwięcej respondentów przewiduje, że na skutek wojny w Ukrainie zwiększy się poziom ubóstwa gospodarstw domowych, pogorszy się sytuacja gospodarcza w Polsce, a także ich własna sytuacja finansowa. Beneficjenci spodziewają się spadku dochodów budżetu państwa, a także dochodów swoich gospodarstw domowych. Nasze analizy, choć stanowią fragmentaryczny obraz rzeczywistości beneficjentów pomocy społecznej w województwie mazowieckim, ukazują, że to właśnie w licznym napływie uchodźców z Ukrainy beneficjenci pomocy społecznej widzą największe zagrożenie dla sytuacji materialnej zarówno w kraju, jak i poszczególnych jednostek. Może to rodzić napięcia na linii Polacy–Ukraińcy, dlatego tym ważniejsze powinny być rekomendacje ukierunkowane na przeciwdziałanie dyskryminacji i szerzeniu się antyuchodźczych postaw i narracji w polskim społeczeństwie.

Keywords

PL

wojna w Ukrainie; beneficjenci pomocy społecznej; odporność beneficjentów pomocy społecznej

EN

war in Ukraine; social assistance beneficiaries; resilience of social assistance beneficiaries

• Publisher: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
• Journal: Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
• Year: 2023
• Volume: 316
• Issue: 4
• Pages: 72-84

Dates

published

2023

Contributors

author

Oskar Szczygieł

• Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, Polska

author

Dominika Zwęglińska-Gałecka

• Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, Polska

References

• Bastagli F. [2009], From Social Safety Net to Social Policy? The Role of Conditional Cash Transfers in Welfare State Development in Latin America, IPEA-UNDP Working Paper No. 60.
• Baszczak Ł., Wincewicz A., Zyzik R. [2023], Polacy i Ukraińcy – wyzwania integracji uchodźców, Polski Instytut Ekonomiczny, Warszawa.
• Bendyk E., Buras P. [2022], Polska wobec wojny, Polska w świecie po wojnie. Zadania na nowy czas, Fundacja im. Batorego, Warszawa, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2022/04/E.Bendyk.P.Buras_Polska.wobec_.wojny_.Polska.w.swiecie.po_.wojnie.pdf (dostęp: 10.06.2023).
• Bertrand M., Duflo E. [2017], Field Experiments on Discrimination, Handbook of Economic Field Experiments, 1: 309–393.
• Bowen T., del Ninno C., Andrews C., Coll-Black S., Gentilini U., Johnson K., Kawasoe Y., Kryeziu A., Maher B., Williams A. [2020], Adaptive Social Protection: Building Resilience to Shocks, World Bank, Washington, http://hdl.handle.net/10986/33785 (dostęp: 10.06.2023).
• CBOS [2022], Polacy wobec uchodźców z Ukrainy. Komunikat 62/2022, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa.
• Chaczko K., Paprota N. [2020], Powrót do przeszłości? Pomoc społeczna w obliczu epidemii koronawirusa: analiza wstępna, Praca Socjalna, 2 (35): 37–53.
• Duszczyk M., Kaczmarczyk P. [2022], Wojna i migracja: napływ uchodźców wojennych z Ukrainy i możliwe scenariusze na przyszłość, CMR Spotlight, 4 (39), https://www.migracje.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/04/Spotlight-APRIL-2022 PL.pdf (dostęp: 10.06.2023).
• Edin K., Shaefer H. [2015], Understanding the Dynamics of $ 2 a-Day Poverty in the United States, The Russell Sage Foundation Journal of the Social Sciences, 1 (1): 120–138.
• Edin K., Tach L. [2013], The Compositional and Institutional Sources of Union Dissolution for Married and Unmarried Parents in the United States, Demography, 50 (5): 1789–1818.
• Fuszara M. (red.) [2022], Masowa pomoc w masowej ucieczce. Społeczeństwo polskie wobec migracji wojennej z Ukrainy, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
• GUS [2021], Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2021 roku, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Halamska M. (red.) [2023], Wiejskie i małomiasteczkowe społeczności lokalne wobec ukraińskich uchodźców wojennych. Raport z badań, IRWiR PAN, Warszawa.
• Jarosz S., Klaus W. [2022], Polska szkoła pomagania. Przyjęcie osób uchodźczych z Ukrainy w Polsce w 2022 roku, Konsorcjum Migracyjne, Fundacja Ośrodek Badań nad Migracjami, Centrum Badań Migracyjnych, Warszawa.
• Kalinowski S. [2009], Rozważania nad ekonomią społeczną, Praca Socjalna, 4/09: 18–29.
• Kalinowski S., Łuczak A. [2022], Measuring Subjective Poverty: Methodological and Application Aspects, w: Jajuga K., Dehnel G., Walesiak M. (red.), Modern Classification and Data Analysis. SKAD 2021. Studies in Classification, Data Analysis, and Knowledge Organization, https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-031-10190-8 (dostęp: 10.06.2023).
• Kalinowski S., Łuczak A., Szczygieł O., Klimkowski S., Wojciechowska A., Komorowski Ł. [2022], Diagnoza do przygotowania Programu Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu w województwie mazowieckim na lata 2023–2026, Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, Warszawa.
• Kaźmierczak T. [2014], O potrzebie końca pomocy społecznej, jaką znamy, Problemy Polityki Społecznej, 27: 91–107.
• Knippenberg E., Hoddinott J. [2019], Shocks, social protection, and resilience: Evidence from Ethiopia. Strategy support program, Working Paper No. 109.
• Krzesińska-Żach B. [2006], Pedagogika rodziny, TransHumana, Białystok.
• Łuczak A., Kalinowski S. [2021], Social (in) security – the ambivalence of villagers’ perceptions during COVID-19, Problemy Polityki Społecznej, 54: 1–15.
• Łuczak A., Kalinowski S. [2022], A multidimensional comparative analysis of poverty statuses in European Union countries, International Journal of Economic Sciences, 11 (1): 146–160.
• Parsons T. [2009], The Social Systems, London: Routledge, https://voidnetwork.gr/wp-content/uploads/2016/10/The-Social- System-by-Talcott-Parsons.pdf (dostęp: 10.06.2023).
• Piątek K. [2004], Socjologia i polityka społeczna a aktualne problemy pracy socjalnej. Dylematy teorii i praktyki społecznej, UMK, Toruń.
• Piven F., Cloward R. [1971], Regulating the Poor: The Functions of Public Welfare, Pantheon Books, New York.
• Premand P., Stoeffler Q. [2020], Poor Households’ Productive Investments of Cash Transfers: Quasi-experimental Evidence from Niger, Journal of African Economies, 29 (1): 63–89.
• Rank M. [2004], One Nation, Underprivileged: Why American Poverty Affects Us All, Oxford University Press, Oxford.
• Sadura P., Sierakowski S. [2022], Polacy za Ukrainą, ale przeciw Ukraińcom, Krytyka Polityczna, Warszawa.
• Saraceno C. [2002], Social Assistance Dynamics in Europe: National and Local Poverty Regimes, Bristol University Press, Bristol.
• Skowrońska A. [2014], Pomoc społeczna w obliczu katastrof i kryzysów złożonych, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa.
• Taleb N. [2020], Antifragile: Things That Gain from Disorder, New York, Penguin Random House.
• Unia Metropolii Polskich [2022], Urban hospitality: unprecedented growth, challenges and opportunities. A report on Ukrainian refugees in the largest Polish cities, https://metropolie.pl/fileadmin/news/2022/10/UMP_raport_Ukraina_ANG_20220429_final.pdf (dostęp: 10.06.2023).
• Ustawa [2022] z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Dz. U. poz. 583 z późn. zm.).
• Williams D., Baker R. [2022], Family Structure, Risks, and Racial Stratification in Poverty, Social Problems, 68 (4): 964–985.

Identifiers

DOI

10.33119/GN/174979

Biblioteka Nauki

23352206