Ubezpieczenia morskie – charakter prawny umowy oraz zakres świadczeń i obowiązków stron na tle umów ubezpieczeń regulowanych przepisami Kodeksu cywilnego

• Authors: Bartosz Janik

Title variants

EN

Marine insurance – the legal nature of the contract and the scope of benefits and obligations of the parties in the context of insurance agreements governed by the provisions of the Civil Code

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł zawiera analizę porównawczą charakteru prawnego oraz praw i obowiązków stron zawierających umowy ubezpieczenia majątkowego na gruncie przepisów Kodeksu morskiego i Kodeksu cywilnego. Uprawiając żeglugę, armator prowadzi działalność powszechnie określaną jako eksploatacja statku, co obejmuje m.in. używanie go do celów gospodarczych. Działalność armatorska jest zatem działalnością gospodarczą, a armator jest przedsiębiorcą prowadzącym swoje przedsiębiorstwo, za którego działalność ponosi odpowiedzialność. W jego szeroko rozumianym interesie leży ubezpieczenie trwałych składników majątku tego przedsiębiorstwa od szkód losowych, jak również swojej odpowiedzialności cywilnej. Jak wykaże niniejszy tekst, przedsiębiorca jest traktowany przez ustawodawcę surowiej niż osoba zawierająca standardowe ubezpieczenie majątkowe. Ponadto sam charakter prawny polisy, ze względu na wymogi obrotu morskiego, różni się na podstawie regulacji Kodeksu cywilnego od tej zamieszczonej w Kodeksie morskim. Celem niniejszego opracowania jest wskazanie kluczowych różnic obu tych regulacji.

EN

This article is a comparative analysis of the legal nature and the rights and obligations of parties concluding property insurance contracts under the provisions of the Maritime Code and the Civil Code. When navigating a ship, the shipowner conducts a business commonly referred to as the operation of a ship, which includes, inter alia, its use for business purposes. The shipowner business is therefore an economic activity and the owner is the entrepreneur who runs his business which s/he is liable for. It is his/her broad interest to insure permanent assets of his/her company against damage as well as his/her civil liability. As the text indicates, s/he is treated by the legislature more severely than a person conducting a standard property insurance. In addition, the legal nature of the policy, due to the requirements of maritime traffic, differs from that from the Civil Code. The purpose of this study is to identify the key differences between the two regulations.

Keywords

PL

ubezpieczenia morskie; ubezpieczenia majątkowe; obowiązki prawne; polisa ubezpieczeniowa; armator

EN

marine insurance; property insurance; legal obligations; insurance policy; shipowner; marine insurance; property insurance; legal obligations; insurance policy; shipowner

• Publisher: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
• Journal: Studia z Polityki Publicznej
• Year: 2017
• Volume: 4
• Issue: 3(15)
• Pages: 127-143

Dates

published

2017-07-03

Contributors

author

Bartosz Janik

• Uniwersytet Jagielloński

• https://orcid.org/0000-0001-7207-1412

References

• Brodecki Z., Prawo ubezpieczeń morskich, Wydawnictwo Prawnicze „LEX”, Sopot 1999.
• Górski W., Ubezpieczenia transportowe, Zachodnie Centrum Organizacji, Zielona Góra 1999.
• Instytutowe klauzule ubezpieczenia kadłuba na czas od ryzyk portowych z włączeniem ograniczonej nawigacji 20/7/87.
• Instytutowe klauzule ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej armatora na czas 20/7/87.
• Instytutowe klauzule ubezpieczenia statków na czas 1/11/95.
• Instytutowe klauzule ubezpieczenia statków w budowie 1/6/88.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483.
• Kosikowski C., Prawo Unii Europejskiej w systemie polskiego prawa finansowego, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2010.
• Kowalewski E., Prawo ubezpieczeń gospodarczych, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1992.
• Kowalewski E., Umowa ubezpieczenia, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–Toruń 2002.
• Leksykon prawa morskiego, red. nauk. D. Pyć, I. Zużewicz-Wiewiórkowska, C.H. Beck, Warszawa 2013.
• Łopuski J., Prawo morskie, t. 1, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1996.
• Łopuski J., Prawo morskie, t. 2, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 2000.
• Michałowska K., rozdz. 3, w: Ubezpieczenia gospodarcze – wybrane zagadnienia prawne, red. nauk. B. Gnela, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011.
• Młynarczyk J., Prawo morskie, wyd. III, Wydawnictwo Granit, Gdańsk 2002.
• Orlicki M., rozdz. 4, w: Ubezpieczenia podręcznik akademicki, red. nauk. J. Handschke, J. Monkiewicz, Poltex, Warszawa 2010.
• Stefanicki R., Kierunki rozwoju ubezpieczeń gospodarczych w Polsce, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2013.
• Szpunar A., Charakter prawny polisy ubezpieczeniowej, „Prawo Asekuracyjne” 1999, nr 2.
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz. U. 1964, nr 16, poz. 93.
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, Dz. U. 1964, nr 43, poz. 296.
• Ustawa z dnia 18września 2001 r. – Kodeks morski, Dz. U. 2001, nr 138, poz. 1545.
• Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, Dz. U. 2003, nr 124, poz. 1151.
• Warkałło W., Ubezpieczenia majątkowe, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1969.
• West of England, 2017 The Rules of Classes 1&2, rule 39.

Identifiers

DOI

10.33119/KSzPP.2017.3.7