Aleksander Mardkowicz jako kolekcjoner i popularyzator folkloru karaimskiego

• Authors: Mariusz Pawelec

Title variants

EN

Aleksander Mardkowicz as the collector and the popularizer of Karaim folklore

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Postać łuckiego Karaima Aleksandra Mardkowicza (1875–1944) znana jest z aktywnej działalności na polu wydawniczo-literackim. Warto jednak przypomnieć, że był nie tylko poetą, pisarzem, dziennikarzem i wydawcą, ale również kolekcjonerem i popularyzatorem folkloru karaimskiego. To dzięki jego niestrudzonej pasji gromadzenia przysłów i powiedzeń dawnych Karaimów bogactwo ich narodowej kultury zostało ocalone od zapomnienia.

EN

Aleksander Mardkowicz (1875–1944) was an important figure in the Lutsk Karaim community, known for his active publishing and literary work. It is also worth recalling, however, that he was not only a poet, writer, journalist and publisher, but also a collector and promoter of Karaim folklore. Thanks to his tireless passion for compiling proverbs and sayings from previous generations, he played a vital role in saving this rich culture from oblivion.

Keywords

PL

Aleksander Mardkowicz; przysłowia karaimskie; karaimska literatura; Aleksander Mardkowicz; przysłowia karaimskie; karaimska literatura

EN

Aleksander Mardkowicz; Karaim folklore; collection; proverbs

• Publisher: Bitik. Oficyna Wydawnicza Związku Karaimów Polskich
• Journal: Almanach Karaimski
• Year: 2019
• Volume: 8
• Pages: 157-174

Dates

published

2019-12-30

Contributors

author

Mariusz Pawelec

References

• A.M. [Mardkowicz, Aleksander], Szkice karaimskie, „Karaj Awazy” 10, 1936, dodatek s. 11–15.
• Akhiezer, Golda, Karaites, Eastern European, [w:] Encyclopedia of Jewish folklore and traditions, eds. R. Patai, H. Bar-Itzhak, New York: M.E. Sharpe, Inc. 2013, s. 293–296.
• Andrunik, Agnieszka, Bibliografia etnografii polskiej za lata 1934-1939, Łódź – Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 1996, ss. 125.
• Baron, Salo Wittmayer, A Social and Religious History of the Jews, vol. III, New York: Columbia University Press 1937, ss. 406.
• Bibljografja, „Nowa Książka. Czasopismo poświęcone krytyce literackiej i naukowej oraz bibliografii” 1936, 1, s. 44–64.
• Bodaninskij, A.A.[Ali Abdurefievič] [i in.], Poslovicy, pogovorki i primety krymskih tatar, red. A.N. Samojlovič, P.A. Falev, Simferopol’: Izd. Tavričeskogo gubernskogo zemstva 1914, ss. 67.
• Dubiński, Aleksander, Poslovicy i pogovorki trakajskich karaimov, „Rocznik Orientalistyczny” 38, 1976, s. 117–127.
• Dubiński, Aleksander, Z dziejów badań nad językiem i literaturą karaimską (od końca XIX w.), „Przegląd Orientalistyczny” 1960, 2 (34), s. 145–156.
• Hoffman, Jakub (red.), Bibljografia Wołynia, „Rocznik Wołyński” 5-6, 1937, s. 408–521.
• İbrahimoğlu, Çağatay Bediî, Karay Türkleri hakkında bir bibliografya denemesi, „Türk Kültürü Araştırmaları” 1, 1964, s. 170–179.
• Jankowski, Henryk, Bikenesh Bakkal’s proverbs and some features of the sound system of Crimean Karaim, [w:] Turcology and linguistics. Éva Ágnes Csató Festschrift, eds. N. Demir, B. Karakoç, A. Menz, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayinlari 2014, s. 237–251.
• Kokenaj, B[orys], Ata sezłeri Kyrymły Karajłarnyn, „Karaj Awazy” 8, 1935, s. 19–22.
• Kokenaj, B[orys], Medżuma, karaj bitigi, „Karaj Awazy” 6, 1933, s. 14–17. Polski przekład: Medżuma – karaimska książka, tł. A. Sulimowicz, „Awazymyz” 2007, 2 (16), s. 3–5.
• Kokizov, Dawid, Russkij âzyk ili tatarskij, „Karaimskaâ žizn’” 1911, 2, s. 34–36.
• Kot, Serhij, Ošurkevič, Oleksij, Volins’kij kraêznavčij muzej. Dolâ kul’turnih skarbiv Ukraїni nid čas Drugoї svitovoї vijni: arhivi, biblioteki, muzeї, t. 1. Kiїv – Bremen: Ukraїnoznavstvo 1996, s. 75.
• Kowalski, Tadeusz [rec.], A. Mardkowicz, Karaim, jego życie i zwyczaje w przysłowiach ludowych, Łuck 1935, str. 20, „Myśl Karaimska” 11, 1935-1936, s. 93–94.
• Kowalski, Tadeusz, Karaimische Texte im Dialekt von Troki, Prace Komisji Orjentalistycznej Polskiej Akademii Umiejętności nr 11, Kraków 1929, ss. LXXIX, 311.
• Kowalski, Tadeusz, Karaimskie wydawnictwa A. Mardkowicza, „Myśl Karaimska” 10, 1932-1934, s. 108–112.
• Kowalski, Tadeusz, Materjały karaimskie ś.p. Jana Grzegorzewskiego, „Myśl Karaimska” 10, 1932-1934, s. 19–28.
• Kowalski, Tadeusz, Sprawozdanie z wycieczki naukowej do Karaimów w Wilnie i Trokach, odbytej w dniach od 22 maja do 3 czerwca 1925, „Sprawozdania Akademii Umiejętności” 30, 1925, 6, s. 25–29.
• Kowalski, Tadeusz [rec.], W.I. Fiłonienko: Atalar Sozy, karaimskie poslovicy i pogovorki, odbitka z Izwiestija Tawricz. O-wa Istor. Archeol. i Etnogr., tom III (60), Symferopol 1929, str. 1–16 oraz W.I. Fiłonienko: Materialy po izučeniju karaimskoj narodnoj poezii – poslovicy i pogocorki, odbitka z Izwiestija Krymskogo Pedagogiczeskogo Instituta, tom III, Symferopol 1930, str. 1–14, „Myśl Karaimska” 3–4, 1930–1931, s. 60–61.
• Kulecka, Alicja, Nabytki Archiwum PAN w latach 1994-1995, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1996, 3-4, s. 217–224.
• [Mardkowicz, Aleksander] (opr.), „Azar azar – chudzura turar”, „Karaj Awazy” 6, 1933, s. 13.
• [Mardkowicz, Aleksander], Biźnin „ata sezłerimiz”, [w:] Łuwachłar dert jiłha (5693-5696), Łuck 1932, s. 17–19. Polski przekład: Słowa naszych przodków, tł. A. Sulimowicz, „Awazymyz” 2014, 1 (42), s. 15–18.
• [Mardkowicz, Aleksander], Garść przysłowi karaimskich, „Karaj Awazy” 10, 1936, dodatek s. 20a.
• Mardkowicz, Aleksander, Karaim, jego życie i zwyczaje w przysłowiach ludowych, nakładem autora, Łuck 1935, ss. 20.
• [Mardkowicz, Aleksander] (opr.), Kart da kartajmahan sezłer, „Karaj Awazy” 8, 1935, s. 2–7.
• Mardkowicz (Kokizow), Aleksander, Okruchy ze stołu ojców. (Garść przysłów karaimskich), „Myśl Karaimska” 12, 1937-1938, s. 105–108.
• Oy, Aydin, Tarih boyunca Türk atasözleri, İstanbul: Türkiye İs Bankasi Kültür 1972, ss. 398.
• Pawelec, Mariusz, Nowe szczegóły z biografii Aleksandra Mardkowicza (1875–1944), „Almanach Karaimski” 4, 2015, s. 19–32.
• Płaskowicka-Rymkiewicz, Stanisława, Przysłowia tureckie, „Literatura Ludowa. Dwumiesięcznik naukowo-literacki” 1966, 2-3, s. 75–86.
• Prohorov, Dmitrij, Folk’lornye sûžety i motivy na stranicah karaimskih periodičeskih izdanij serediny XIX – načala XX veka, [w:] Ustnoe i knižnoe v slavânskoj i evrejskoj kul’turnoj tradicii, vypusk 44, red. O.V. Belova i in., Moskva: Centr naučnyh rabotnikov i prepodavatelej iudaiki v vuzah „Sèfer”, Institut slavânovedeniâ Rossijskoj akademii nauk 2013, s. 141–169.
• Przegląd piśmiennictwa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1936, 2, s. 227–326.
• Orjent polski: Przysłowia karaimskie, „Wschód-Orient. Kwartalnik poświęcony sprawom Wschodu” 1935, 3 (19), s. 43–44.
• Shapira, Dan, The Turkic languages and literatures of the East European Karaites, [w:] Karaite judaism. A guide to its history and literary sources, ed. M. Polliack, Leiden: Brill 2003, s. 657–707.
• Stanek, Kamila, Co o pracy mówią stare karaimskie porzekadła, „Awazymyz” 2017, 1 (54), s. 16–17, (cz. 2) 2 (55), s. 20–21.
• Stanek, Kamila, Karaimskie przysłowia o gościnności, „Awazymyz” 2015, 4 (49), s. 14–16.
• Stanek, Kamila Barbara, Kobieta w «Karaim. Jego życie i zwyczaje w przysłowiach ludowych» Mardkowicza – punkt wyjścia do analizy porównawczej postrzegania kobiety w przysłowiach karaimskich, tureckich i polskich, „Almanach Karaimski” 4, 2015, s. 47–63.
• Stanek, Kamila, Ogień i woda w przysłowiach karaimskich, „Awazymyz” 2014, 1 (42), s. 18–21.
• Sprawozdanie z działalności Wołyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk za lata 1935–1937, nakładem Wołyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Łuck 1938, ss. 61.
• Zajączkowski, Ananiasz, Elementy tureckie na ziemiach polskich, „Rocznik Tatarski” 2, 1935, s. 199–228.
• Zajączkowski, Ananiasz, Listy do Aleksandra Mardkowicza, „Almanach Karaimski” 2, 2013, s. 165–187.
• Zajączkowski, Włodzimierz, Polonya’da Türklerin etnografya ve folkloru ile ilgili bibliografya, „Türk Folkloru Araştırmaları Yıllığı 1975”, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi 1976, s. 223–244.
• Zajączkowski, Włodzimierz, Przysłowia, powiedzenia i formułki Karaimów trockich, „Myśl Karaimska” 1947, seria nowa 2, s. 53–65.

Identifiers

DOI

10.33229/ak.2019.8.4