Nowa leksyka języka polskiego – jej źródła i tendencje rozwoju (wybrane zagadnienia)

• Authors: Katarzyna Dróżdż-Łuszczyk

Title variants

EN

New lexis of the Polish language. Sources and trends of development (selected issues)

Abstracts

EN

The author’s main thesis is that the processes of internationalisation and democratisation are characteristic of the contemporary Polish language. The main research subject presented in the paper concerns an intensive development of the Polish vocabulary. The author analyses the neologisms performing the nominative function. She presents words formed with Polish suffixes, productivity of foreign prefi xes, and series formed with borrowed morphemes.

PL

Główna teza postawiona przez autorkę jest równoważna ze stwierdzeniem, że procesy internacjonalizacji i demokratyzacji są charakterystyczne dla współczesnego języka polskiego. W artykule zaprezentowano intensywny rozwój leksyki, dokonujący się w języku polskim po roku 2003. Omówione zostały przede wszystkim neologizmy o funkcji nominatywnej. Przedstawiono procesy derywacji za pomocą sufiksów rodzimych oraz produktywność prefiksów zapożyczonych, a także serie neologizmów z cząstką zapożyczoną.

Keywords

PL

neologizmy; zapożyczenia; neosemantyzacja; hybrydy; produktywność; kompletowanie

EN

neologisms; borrowings; neosemantisation; hybrids; productivity; completing; democratisation

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2022
• Volume: 790
• Issue: 1
• Pages: 71-88

Dates

published

2022

Contributors

author

Katarzyna Dróżdż-Łuszczyk

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000274654379

References

• I. Bajerowa, 2001, Język ogólnopolski w XX wieku [w:] J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski, Lublin, s. 23–48.
• I. Bobrowski, 2012, Czy Joanna Mucha gwałci język?, „Język Polski” nr 3, s. 227–230.
• K. Dróżdż-Łuszczyk, 2016, Parawaning podczas urlopingu. Kilka myśli o formach z cząstką -ing we współczesnej polszczyźnie [w]: E. Wierzbicka-Piotrowska (red.), Dialog pokoleń 2, Warszawa, s. 249–259.
• K. Dróżdż-Łuszczyk, 2020, Świat automatów. Kilka refl eksji o (starszej i nowszej) leksyce z cząstką -mat [w:] E. Wierzbicka-Piotrowska (red.), Język zwierciadłem kultury, Warszawa, s. 37–49.
• K. Dróżdż-Łuszczyk, 2021, Nowa herezja? Semantyczne i pragmatyczne właściwości leksemu HEREZJA, „Prace Filologiczne” LXXVI (w druku).
• S. Dubisz (red.), 2008, Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa.
• S. Dubisz, 2011, O niektórych tendencjach rozwojowych leksyki polszczyzny ogólnej w XXI wieku (na podstawie danych leksykografi cznych) [w:] B. Pędzich, D. Zdunkiewicz-Jedynak (red.), Polskie dźwięki, polskie słowa, polska gramatyka (system – teksty – norma – kodyfi kacja), Warszawa, s. 239–246.
• S. Dubisz, 2017a, Rozwój słownictwa polszczyzny ogólnej [w:] tegoż, Językoznawcze studia polonistyczne (pisma wybrane, uzupełnione, zmienione), t. 5: Współczesna polszczyzna ogólna, Warszawa, s. 212–238.
• S. Dubisz, 2017b, Przyszłość polszczyzny w XXI wieku [w:] tegoż, Językoznawcze studia polonistyczne (pisma wybrane, uzupełnione, zmienione), t. 5: Współczesna polszczyzna ogólna, Warszawa, s. 92–106.
• S. Dubisz (red.), 2018, Wielki słownik języka polskiego PWN, Warszawa.
• S. Dubisz, 2019, Periodyzacja najnowszych dziejów polszczyzny (1939–2019), „Poradnik Językowy” z. 10, s. 9–18.
• G. Majkowska, 2011, Źródła najnowszej frazeologii [w:] B. Pędzich, D. Zdunkiewicz-Jedynak (red.), Polskie dźwięki, polskie słowa, polska gramatyka (system – teksty – norma – kodyfikacja), Warszawa, s. 289–302.
• E. Mańczak-Wohlfeld, 2010, Słowa bez granic. Słownik zapożyczeń angielskich w polszczyźnie, Warszawa.
• M. Marcjanik, 2011, Innowacje grzecznościowe w zachowaniach językowych młodych Polaków [w:] B. Pędzich, D. Zdunkiewicz-Jedynak (red.), Polskie dźwięki, polskie słowa, polska gramatyka (system – teksty – norma – kodyfikacja), Warszawa, s. 275–287.
• A. Markowski, 2012, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa.
• J. Miodek, 2002, Słownik ojczyzny polszczyzny, oprac. M. Zaśko-Zielińska, T. Piekot, Wrocław.
• K. Olkowska, 2011, Najnowsze angielskie zapożyczenia cytatowe w polszczyźnie ogólnej początku XXI wieku, „Studia Językoznawcze” 10, s. 211–256.
• K. Ożóg, 2008, Zmiany we współczesnym języku polskim i ich uwarunkowania [w:] A. Dąbrowska (red.), Język a kultura 20, Wrocław, s. 59–79.
• J. Porayski-Pomsta, 2006, Słownictwo pochodzenia obcego w „Uniwersalnym słowniku języka polskiego” pod redakcją S. Dubisza, „Poradnik Językowy” z. 4, s. 58–69.
• A. Seniów, 2018, O konstrukcjach typu anoreksja, anorektyk, anorektyczka we współczesnej polszczyźnie, „Studia Językoznawcze” 17, s. 291–302.
• E. Sękowska, 2012, Neologizmy słowotwórcze we współczesnej polszczyźnie (wybrane tendencje), „Eslavistica Complutense” 12, s. 97–103.
• H. Sienkiewicz, 1950, Wiadomości bieżące, t. I, Dzieła t. 51, red. J. Krzyżanowski, Warszawa.
• F.K. Skobel, 1872, O skażeniu języka polskiego w dziennikach i w innych pismach osobliwie w Galicyi, Kraków.
• K. Waszakowa, 2017, Kognitywno-komunikacyjne aspekty słowotwórstwa, Warszawa.
• M. Bańko, 2012, Poseł czy posłanka, https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/poselczyposlanka;12836.html [dostęp: 20.01.2021].
• K. Długosz-Kurczabowa, 2008, Poseł i posłanka, https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/posel-i-poslanka;9102.html [dostęp: 20.01.2021].
• S. Dubisz (red. nauk.), Uniwersalny słownik języka polskiego, https://usjp.pwn.pl/ [dostęp: październik 2020–marzec 2021].
• Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego. Najnowsze polskie słownictwo, http://nowewyrazy.uw.edu.pl/projekt.html [dostęp: styczeń–marzec 2021].
• Stanowisko Rady Języka Polskiego w sprawie żeńskich form nazw zawodów i tytułów, 2012, http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&-view=article&id=1359:stanowisko-rady-jezyka-polskiego-w-sprawie-eskichform-nazw-zawodow-i-tytuow [dostęp: 12.01.2021].
• P. Żmigrodzki (red.), Wielki słownik języka polskiego PAN https://www.wsjp.pl/[dostęp: październik 2020–marzec 2021].

Identifiers

DOI

10.33896/PorJ.2022.1.4

Biblioteka Nauki

2147588