Sytuacja języka polskiego na Litwie: analiza litewskiego dyskursu medialnego

• Authors: Eglė Gudavičienė

Title variants

EN

The situation of the Polish language in Lithuania: an analysis of Lithuanian media discourse

Abstracts

EN

The aim of this article is to identify thematic contexts in which the Polish language is discussed in Lithuanian online news portals and to analyse how the situation of teaching, learning, and using the Polish language is presented in the media in terms of the rights of language users. The article overviews the status of the Polish language in Lithuania on the basis of analysis of Lithuanian information portals. For this purpose, the three most popular Internet portals were selected: delfi.lt, lrt.lt, and 15min.lt. Media articles were extracted using the Google Chrome Web Scraper tool. Seventy-two articles from the years 2019-2023 were chosen for the study. The articles covered topics such as the results of students’ education in national minority schools, the level of Lithuanian language proficiency in minority schools, the teaching of Polish as a foreign language, public signs in Polish, and court cases concerning the use of the Polish language. During the selected period, the media articles primarily focused on the Polish language in the context of education and legislation, disregarding discussions related to Polish culture.

PL

Celem niniejszego artykułu jest zidentyfikowanie kontekstów tematycznych, w których omawiany jest język polski na litewskich internetowych portalach informacyjnych oraz analiza, jak jest przedstawiana w mediach litewskich sytuacja nauczania, uczenia się i używania języka polskiego ze względu na prawa użytkowników języka. Artykuł przedstawia obraz sytuacji języka polskiego Litwie, jaki uzyskano podczas analizy litewskich portali informacyjnych. W tym celu wybrano trzy najpopularniejsze portale internetowe: delfi.lt, 15min.lt, lrt.lt. Teksty artykułów zostały wyekscerpowane za pomocą narzędzia Google Chrome Web Scraper. Do badania wytypowano 72 artykuły z lat 2019-2023. W artykułach mawiano wyniki kształcenia uczniów w szkołach mniejszości narodowych, poziom znajomości języka litewskiego w szkołach mniejszości, nauczanie języka polskiego jako obcego, znaki publiczne w języku polskim oraz sprawy sądowe dotyczące używania języka polskiego. Artykuły w wybranym okresie dotyczyły głównie języka polskiego w kontekście oświaty i prawodawstwa, zabrakło w nich kontekstu kultury polskiej.

Keywords

PL

język polski; media litewskie; analiza dyskursu

EN

Polish language; Lithuanian media; discourse analysis

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2024
• Volume: 810
• Issue: 1
• Pages: 45-59

Dates

published

2024

Contributors

author

Eglė Gudavičienė

• Uniwersytet Wileński

• https://orcid.org/0009000788195752

References

• Baker, C. 1992. Attitudes and language. Clevedon: Multilingual Matters.
• Colleen, C. 2010. News talk: Investigating the language of journalism. Cambridge: Cambridge University Press.
• Cramer, P. 2011. Controversy as News Discourse. Springer Netherlands.
• Dascal, M. 2005. Argument, war, and the role of the media in conflict management. W: Jews, Muslims, and mass media: Mediating the ‘other’, Routledge Curzon Jewish studies series, s. 228–248. London/New York: Routledge Curzon.
• Dijk, T. A. V. 2008. Discourse and context: A sociocognitive approach. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Duranti, A., Goodwin, C. 1992. Rethinking context: Language as an interactive phenomenon. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Giles, D., Shaw, R. L. 2009. The psychology of news influence and the development of media framing analysis. W: Social and Personality Psychology Compass, 3, s. 375–393.
• Gudavičienė, E. 2022. Diskursas apie lietuvių kalbą žiniasklaidoje: teminiai kontekstai ir kalbinės nuostatos. W: Sociolingvistinė Lietuvos panorama: gyventojų kalbinės nuostatos ir kalbinis elgesys, red. M. Ramonienė, s. 27–66. Vilnius: Vilniaus universiteto leidykla.
• Lietuva. Švietimas šalyje ir regionuose 2022. [tłum. Litwa. Edukacja w kraju i w regionach 2022] Vilnius: Nacionalinė švietimo agentūra. Online: https://www.nsa.smm.lt/wp-content/uploads/2022/08/Svietimas-Lietuvoje-2022-web.pdf [dostęp: 5.6.2023].
• Lietuvos gyventojai 2021 metais. [tłum. Ludność Litwy w 2021 r.] Lietuvos Respublikos 2021 metų visuotinio gyventojų ir būstų surašymo rezultatai. Online: https://storymaps.arcgis.com/stories/d7ac6efa3e99480992e956f440a1b3ec [dostęp: 10.11.2023].
• Lietuvos tautinių mažumų švietimo būklės analizė 2022. [tłum. Analiza stanu oświaty mniejszości narodowych na Litwie 2022] Vilnius: Nacionalinė švietimo agentūra. Online: https://www.nsa.smm.lt/wp-content/uploads/2022/05/Tautiniu-mazumu-svietimo-bukles-analize-2022-05-23.pdf [dostęp: 5.10.2023].
• Reisigl, M., Wodak, R. 2001. Discourse and Discrimination: Rhetorics of Racism and Antisemitism. London: Routledge.
• Ruzaitė, J. 2017. Diversity of attitudes to English in non-professional public discourse: A focus on Lithuania: An analysis of the narratives people tell about English as a global language in the local context of Lithuania. W: English Today, 33 (3), s. 15–24.
• Silverstein, M., Urban, G. 1996. Natural histories of discourse. Chicago: University of Chicago Press.
• Tautinių mažumų teisinis reglamentavimas 2020. [tłum. Regulacja prawna mniejszości narodowych 2020] Vilnius: Tautinių mažumų departamentas prie Lietuvos Respublikos Vyriausybės. Online: https://tmde.lrv.lt/uploads/tmde/documents/files/40323%20TMD%201%20dalis.pdf [dostęp: 5.10.2023].
• Asmens vardo ir pavardės rašymo dokumentuose įstatymas [tłum. Ustawa o pisowni imion i nazwisk w dokumentach] (04.05.2022). Nr. XIVP-2700.
• Dėl Lietuvos lenkų tautinės mažumos švietimo raidos strategijos patvirtinimo [tłum. O zatwierdzeniu strategii rozwoju oświaty mniejszości polskiej na Litwie] (10.05.2005). Nr. 814.
• Lietuvos Respublikos švietimo įstatymas [tłum. Ustawa o oświacie Republiki Litewskiej] (27.06.2023). Nr. XIV-2097.
• Valstybinės kalbos įstatymas [tłum. Ustawa o języku państwowym] (1995-01-31). Nr. I-779.
• Valstybinės kalbos politikos 2023–2030 metų gairių projektas [tłum. Projekt wytycznych dla polityki językowej państwa na lata 2023-2030] (27.04.2023). Nr. XIVP-2684.

Identifiers

DOI

10.33896/PorJ.2024.1.3

Biblioteka Nauki

28407982