Wariat, psychopata, świr. Medialny obraz osób z zaburzeniami psychicznymi na podstawie przykładów z prasy codziennej

• Authors: Łukasz Krawczyński

Title variants

EN

Madman, psychopath, nut job. Media representations of people with mental disorders based on Polish daily press

Abstracts

EN

The article presents the results of an analysis of the representations of people with mental disorders in the media, based on texts from the Polish national daily press. The analysis has shown that people with mental disorders are mostly portrayed in a negative context: either as overly emotional (beasts) or as people guided by pure reason (machines). Differences were also found in the description of psychopaths (charismatic, friendly) and madmen (dark, withdrawn, scary).

PL

Artykuł prezentuje wyniki analizy medialnego obrazu osób z zaburzeniami psychicznymi, przeprowadzonej na podstawie tekstów z ogólnopolskiej prasy codziennej. Analiza materiału badawczego wykazała, że osoby z zaburzeniami psychicznymi są przeważnie przedstawiane w negatywnym świetle: zarówno jako zbytnio ulegające emocjom (bestie), jak i kierujące się czystym rozumem (maszyny). Ponadto zaobserwowano różnice między opisami psychopatów (charyzmatyczni, wzbudzający sympatię) a świrów/wariatów (mroczni, wycofani, wzbudzający lęk).

Keywords

PL

media; prasa codzienna; osoby z zaburzeniami psychicznymi; medialny obraz świata; etykietowanie osób z zaburzeniami psychicznymi

EN

media; daily press; media worldview; people with mental disorders; labelling individuals with mental disorders

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2024
• Volume: 814
• Issue: 5
• Pages: 31-46

Dates

published

2024

Contributors

author

Łukasz Krawczyński

• Fundacja Centrum im. prof. Bronisława Geremka

• https://orcid.org/0009000246027631

References

• Bartmiński, J. 1990. Językowy obraz świata. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Cierpiałkowska, L. 2012. Psychopatologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Foucault, M. 1987. Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Kopaliński, W. 2006. Koty w worku, czyli z dziejów pojęć i rzeczy. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM.
• Kowalczykowa, A. 1978. Ciemne drogi szaleństwa. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Lakoff, G., Johnson, M. 2010. Metafory w naszym życiu. Warszawa: Aletheia.
• Ożóg, K. 2007. Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Rzeszów: Otwarty Rozdział.
• Pawelec, R. 2013. Ciemne zwierciadło: semantyka antywartości. Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW.
• Pawelec, R., Trysińska, M. 2008. Wymiary potoczności. W: Najnowsze słownictwo a współczesne media elektroniczne, red. R. Pawelec, M. Trysińska, s. 157–174. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Semper”.
• Stirling, J., Hellewell, J. 2005. Psychopatologia. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Termińska, K. 2003. Przekraczanie opozycji zwierzę – człowiek w cywilizacjach Morza Śródziemnego. W: Opozycja homo-animal w języku i kulturze, red. A. Dąbrowska, s. 17–25. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Ziarko, M. 2004. Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. W: Psychologia zaburzeń osobowości: wybrane zagadnienia, red. L. Cierpiałkowska, s. 277–289. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
• Zimbardo, P.G., Johnson, R.L., McCann V. 2010. Psychologia. Kluczowe koncepcje, t. 4. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Zimnowoda, J. 2003. Opozycja homo – animal w ekspresywnych zwrotach językowych. W: Opozycja homo – animal w języku i kulturze, red. A. Dąbrowska, s. 103–115. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/grasowac;2462882.html [dostęp: 06.03.2024].

Identifiers

DOI

10.33896/PorJ.2024.5.4

Biblioteka Nauki

36084689