Kolebka Piastów – archeologiczne prospekcje podwodne w rejonie jeziora Lednickiego – wyniki projektu

• Authors: Mateusz Popek , Andrzej Pydyn , Konrad Lewek , Szymon Mosakowski

Title variants

EN

Cradle of the Piasts – archaeological underwater prospecting in the Lednica Lake area – the results of the project

Abstracts

EN

This paper presents the results of the project ‘Cradle of the Piasts – archaeological underwater prospecting in the Lednica Lake area’, which was intended to comprehensively survey previously unexplored areas of Lednica Lake. The project used modern non-invasive methods such as a multibeam probe, a bottom sediment profiler and a magnetometer to locate potential archaeological sites. As a result, underwater prospecting was carried out along 14.5 km of shoreline, discovering new archaeological sites and artefacts from different historical periods. The project contributed to the development of research methods in underwater archaeology and broadened the knowledge of the history of settlement in the Lednica Lake area.

PL

Artykuł przedstawia wyniki projektu "Kolebka Piastów - archeologiczne prospekcje podwodne w rejonie jeziora Lednickiego", którego celem było kompleksowe sprawdzenie niebadanych dotąd obszarów jeziora Lednica. Przy realizacji projektu wykorzystano nowoczesne metody nieinwazyjne z zastosowaniem echosondy, profilomierza osadów dennych i magnetometru celem zlokalizowania potencjalnych obiektów archeologicznych. W wyniku badań przeprowadzono prospekcje podwodne na 14,5 km linii brzegowej, odkrywając nowe stanowiska archeologiczne oraz zabytki z różnych okresów historycznych. Projekt przyczynił się do rozwoju metod badawczych w archeologii podwodnej i poszerzania wiedzy o historii osadnictwa w rejonie jeziora Lednickiego.

Keywords

PL

prospekcje podwodne; jezioro Lednica; most na Ledniczkę

EN

underwater prospecting; Lake Lednica; bridge to Ledniczka

• Publisher: Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
• Journal: Studia Lednickie
• Year: 2024
• Issue: 23
• Pages: 257-273

Dates

published

2024

Contributors

author

Mateusz Popek

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Centrum Archeologii Podwodnej

• https://orcid.org/0000000254903585

author

Andrzej Pydyn

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Centrum Archeologii Podwodnej

• https://orcid.org/0000000194789863

author

Konrad Lewek

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Centrum Archeologii Podwodnej

• https://orcid.org/0000000172912744

author

Szymon Mosakowski

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Centrum Archeologii Podwodnej

• https://orcid.org/0000000174430781

References

• Bartošková A. 1986. Slovanské depoty železných předmĕtů v Československu, Studie Archeologického Ústavu Československé Akademie Vĕd v Brnĕ, t. 13, Praha.
• Głosek M. 1996. Późnośredniowieczna broń obuchowa w zbiorach polskich, Warszawa-Łódź.
• Górecki J. 2016. Położenie Ostrowa Lednickiego, [w:] Ostrów Lednicki. Rezydencjonalno-stołeczny ośrodek pierwszych Piastów, red. Z. Kurnatowska, A.M. Wyrwa, Origines Polonorum, t. 9, Warszawa, s. 45-58.
• Gralak T. 2003. Sprawozdanie z badań wykopaliskowych na stanowisku nr 4 w Nowym Śleszowie gm. Żórawina, woj. dolnośląskie w roku 2000, Raport 2000, s. 208-217.
• Hac B. 2017. Przeprowadzenie prac związanych z lokalizacją potencjalnych zabytków/anomalii zalegających w wodach Jeziora Lednickiego [w:] Sprawozdanie końcowe projektu Kolebka Piastów – archeologiczne podwodne prospekcje w rejonie jeziora Lednickiego, red. A. Pydyn, maszynopis w archiwum Centrum Archeologii Podwodnej UMK w Toruniu, s. 30-96.
• Janowski Ł., Kubacka M., Pydyn A., Popek M., Gajewski, Ł. 2021. From acoustics to underwater archaeology. Deep investigation of a shallow lake using high-resolution hydroacoustics. The case of Lake Lednica, Poland, „Archaeometry”, t. 63, s. 1059-1080.
• Janowski Ł., Pydyn A., Popek M., Gajewski J., Gmińska-Nowak B. 2024. Towards better differentiation of archaeological objects based on geomorphometric features of a digital elevation model, the case of the Old Oder Canal, „Archaeological Prospection”, January 2024, s. 1-12.
• Jorgensen A.N. 1999. Waffen und Gräber: Typologische und chronologische Studien zu skandinavischen Waffengräbern 520/30 bis 900 n. Chr., Nordiske Fortidsminder, ser. B, t. 17, Kobenhavn.
• Kieferling G. 1994. Bemerkungen zu Äxten der römischen Kaiserzeit und der frühen Völkerwanderungszeit im mitteleuropäischen Barbaricum, [w:] Beiträge zu römischer und barbarischer Bewaff nung in den ersten vier nachchristlichen Jahrhunderten, Akten des 2. Internationalen Kolloquiums in Marburg a. d. Lahn, 20. bis 24. Februar 1994. (Veröffentl. aus dem vorgesch. Seminar Marburg, Sonderbd. 8), red. C. von Carnap-Bornheim, Lublin-Marburg, s. 335-356.
• Kola A., Wilke G. (red.). 2014. Wczesnośredniowieczne mosty przy Ostrowie Lednickim, t. 2: Mosty traktu poznańskiego (wyniki archeologicznych badań podwodnych prowadzonych w latach 1986-2003), Kraków.
• Kotowicz P. 2014. Topory wczesnośredniowieczne z ziemi polskich. Katalog źródeł, Collectio Archaeologica Ressoviensis, t. 30, Rzeszów-Sanok.
• Kotowicz P. 2018. Early Medieval Axes from the Territory of Poland, Kraków.
• Kurnatowska Z. (red.). 2000. Wczesnośredniowieczne mosty przy Ostrowie Lednickim, t. 1: Mosty traktu gnieźnieńskiego, Biblioteka Studiów Lednickich, t. 5, Lednica-Toruń.
• Kurnatowska Z., Wyrwa A.M. (red.). 2016. Ostrów Lednicki. Rezydencjonalno-stołeczny ośrodek pierwszych Piastów, Origines Polonorum, t. 9, Warszawa.
• Popek M., Pydyn A., Lewek K., Mosakowski S. 2023. Islands of secrets. Last discoveries in Lednica Lake (Poland), Potopljena Baština, s. 34-39.
• Pydyn A. (red.). 2017. Sprawozdanie końcowe z projektu „Kolebka Piastów – archeologiczne prospekcje podwodne w rejonie jeziora Lednickiego” realizowanego przez Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich Oddział w Warszawie – maszynopis w archiwum Centrum Archeologii Podwodnej UMK w Toruniu.
• Pydyn A., Radka K., Dębicka D., Popek M., Maciejewski J. 2017. Sprawozdanie z oględzin obiektów zlokalizowanych metodami nieinwazyjnymi, [w:] Sprawozdanie końcowe projektu „Kolebka Piastów – archeologiczne prospekcje podwodne w rejonie jeziora Lednickiego”, red. A. Pydyn – maszynopis w archiwum Centrum Archeologii Podwodnej UMK w Toruniu, s. 97-168.
• Pydyn A., Popek M., Dębicka D., Radka K. 2018. Przeprawa mostowa na wyspę Ledniczka: wstępne wyniki badań, „Studia Lednickie”, t. 17, s. 181-196.
• Pydyn A., Popek M. 2020. A third medieval bridge on Lake Lednica, Greater Poland, „Archeologické rozhledy”, t. 72, s. 450-469.
• Pydyn A., Popek M. 2022. Badania nieinwazyjne podwodnych stanowisk archeologicznych, [w:], Między ziemią, wodą i powietrzem. Metody nieinwazyjne a dziedzictwo archeologiczne Lednickiego Parku Krajobrazowego, red. M. Kostyrko, A. Kowalczyk, A.M. Wyrwa, L. Żuk, Biblioteka Studiów Lednickich, t. 43, seria B1. Fontes, t. 12, Dziekanowice, s. 129-139.
• Pydyn A., Popek M., Lewek K. 2023. Past from the Depths: the Results of Underwater Research on Lednica Lake, [w:], Between East and West. Studies on the history of Memory, Commemoration and Reception of Medieval Culture, red. P. Pranke, Geschichte im mitteleuropäischen Kontext, t. 5, Würzburg s. 75-86.
• Świątkiewicz P. 2014. Nie tylko o militariach z grodziska w Białogardzie, pow. Lęborski, „Acta Militaria Mediaevalia”, t. 10, s. 21-41.

Identifiers

DOI

10.34698/sl.23.2024.05

Biblioteka Nauki

58661454