Efficiency issues in Poland’s Research Institutes

• Authors: Andrzej Doński

Title variants

PL

Problematyka efektywności instytutów badawczych w Polsce

Abstracts

PL

Celem rozważań jest przybliżenie złożoności pomiaru efektywności zarządzania instytutów badawczych w Polsce w aspekcie realizacji zadań wynikających z działalności podstawowej, pomocniczej, jak również innych zadań zleconych przez organy administracji publicznej. Autor przybliża pojęcie efektywności dokonując przeglądu literatury łącząc to z próbą znalezienia wybranej jednostki pomiaru efektywności działalności instytutów badawczych. W wyniku analizy literatury oraz złożoności zadań realizowanych przez instytuty badawcze, autor wnioskuje, że nie ma jednoznacznej typologii efektywności, bowiem jednostki są powoływane w celu realizacji różnorodnych zadań o charakterze ekonomicznym, społecznym oraz naukowym. Tym samym efektywność każdego instytutu może być oceniana przez pryzmat priorytetowych oraz podstawowych i zleconych zadań.

EN

The article aimed to specify the complexity of assessing the management’s efficiency of research institutes in Poland, in the context of the implementation of tasks resulting from their principal and ancillary activities, as well as other assignments commissioned by public administration authorities. The author attempted to clarify the concept of efficiency by reviewing the subject literature, to find a standard unit to assess research institutes’ activities in terms of efficiency. The analysis carried out based on a literature review, taking into account the complexity of duties of the research institutes, showed that there was no ultimate typology of efficiency, as research establishments have been set up to carry out a broad range of tasks of an economic, social and scientific nature. For that reason, efficiency can be only assessed against the priority, principal, and commissioned tasks implemented by each institute.

Keywords

EN

efficiency; efficiency analysis; efficiency categories; research institutes

PL

efektywność; analiza efektywności; kategorie efektywności; instytuty badawcze

• Publisher: Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
• Journal: Społeczeństwo i Polityka
• Year: 2023
• Issue: 2(75)
• Pages: 13-33

Dates

published

2023

Contributors

author

Andrzej Doński

• Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/0000000233947853

References

• Abston K.A., Stout V.J. (2006), Organizational Effectiveness: Exploring What It Means in Human Resource Development, https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED492748.pdf [accessed: 14.03.2023].
• Baer D., Wermke M. (2000), Duden, das große Fremdwörterbuch, Herkunft und Bedeutung der Fremdwörter, Mannhaim.
• Bielawa A. (2013), Przegląd kryteriów i mierników efektywnościowych przedsiębiorstw nastawionych projakościowo, „Studia i Prace WNEIZ US”, nr 34/1.
• Bieńkowska A. (2010), Controlling – w pogoni za efektywnością?, (in:) Skrzypek E. (red.), Etyka a jakość i efektywność organizacji, UMCS, Lublin.
• Bochenek M. (2016), Historia rozwoju ekonomii, t. 5. Od keynesizmu do syntezy neoklasycznej, Wydawnictwo UMK, Toruń.
• Börjesson P., Mattiasson B. (2008), Biogas as a resource-efficient vehicle fuel, “Trends in Biotechnology”, No. 26(1).
• Borkowski M. (2021), Efektywność w ujęciu mikro-i makroekonomicznym w myśli ekonomicznej – przegląd teoretyczny, „Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne”, nr 37.
• Brzezicki Ł. (2020), Przegląd badań dotyczących efektywności i produktywności polskiego szkolnictwa wyższego prowadzonych za pomocą metody DEA i indeksu Malmquista. „Ekonomia – Wroclaw Economic Review”, nr 26(2).
• Brzezicki Ł., Prędki A. (2023), An Estimation of the Efficiency of Public Research Institutes in Poland: The DEA Approach, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, nr 2(1000).
• Byłeń S. (2019), Efektywność zarządzania informacją logistyczną w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, „Gospodarka Materiałowa i Logistyka”, nr 5.
• Bywalec C. (2005), Metody pomiaru społecznej efektywności rozwoju gospodarczego, „Gospodarka Narodowa”, nr 11–12.
• Campbell J.P. (1979), On the nature of Organizational Effectiveness, (in:) Goldman P.S., Pennings J.M., New Perspectives on Organizational Effectiveness, Jossey-Bass, San Francisco.
• Daraio C., Simar L. (2007), Advanced robust and nonparametric methods in efficiency analysis: Methodology and applications, Springer Science & Business Media.
• Dudycz T. i in. (2017), Efektywność-rozważania nad istotą i pomiarem, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Farrell M.J. (1957), The measurement of productive efficiency, “Journal of the Royal Statistical Society: Series A (General)”, No. 120(3).
• Gerlach J., Gil M. (2018), Efektywność przedsiębiorstwa w teorii ekonomii – która z definicji najlepiej oddaje istotę zagadnienia?, „Współczesne Problemy Ekonomiczne”, nr 18.
• Griffin R.W. (2021), Management, Cengage Learning.
• Greimas A.J., Keane T.M. (1992), Dictionnaire du moyen francais, Larousse, Paris.
• Jelačic D. (2016), Employees motivation in two wood industry companies in Croatia, “Production Engineering Archives”, No. 13.4.
• Jelačić D., Galajdova V., Sujova A. (2007), Employees satisfaction in wood processing plants in Slovakia and Croatia, “Human Resource Management & Ergonomics”, No. 1.3.
• Kaplan R.S., Norton D.P. (2001), Strategiczna karta wyników. Jak przełożyć strategię na działanie, Wydawnictwo Naukowe PW, Warszawa.
• Kardas E. (2018), Analiza wybranych wskaźników efektywności pracy wielkiego pieca, „Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji”, nr 7.
• Kokoszka S., Tabor S. (2006), Postęp technologiczny a struktura czasu pracy, koszty i efektywność nakładów w transporcie warzyw, „Inżynieria Rolnicza”, nr 10/11(86).
• Koopmans T.C. (1953), Activity analysis and its applications, “The American Economic Review”, No. 43(2).
• Koopmans T.C. (1951), Analysis of production as an efficient combination of activities, (in:) Koopmans T.C. (ed.), Activity Analysis of Production and Allocation, John Wiley & Sons, New York.
• Kozioł L. (2004), Istota i ocena produktywności, „Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie”, nr (5).
• Kozuń-Cieślak G. (2013), Efektywność-rozważania nad istotą i typologią, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego, Studia i Prace”, nr 4.
• Kropivšek J., Jelačić D., Grošelj P. (2011), Motivating employees of Slovenian and Croatian wood industry companies in times of economic downturn, „Drvna industrija”, No. 62.2.
• Kropivšek J., Rozman R. (2007), Organisational model of a globally oriented wood industry company, “Zbornik gozdarstva in lesarstva”, No. 83.
• Kulik J. (2017), Technical efficiency and the methods of its measurement, “Ekonometria. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 3(57).
• Kumaniecki K.F. (oprac.) (1974), Słownik łacińsko-polski: według słownika Hermana Mengego i Henryka Kopii, PWN, Warszawa.
• Kundera E. (red.) (2004), Słownik historii myśli ekonomicznej, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Kwarcińska A. (2018), Efektywność jako wyznacznik gospodarowania. Kontekst ekonomiczno-społeczny, “Problemy Transportu i Logistyki”, nr 1(41).
• Leibenstein H. (1966), Allocative Efficiency vs. X-Efficiency, “The American Economic Review”, No. 56(3).
• Leszczyńska A. (2004), Luka organizacyjna miarą efektywności gospodarowania, (w:) Soroka P. (red.), Efektywność przedsięwzięć publicznych i rozwój gospodarczy, Oficyna WSZ-SZ, Warszawa.
• Loxley J., Sackey H.A. (2008), Aid effectiveness in Africa, “Africa Development Review”, No. 20(2).
• Łącka I., Brzezicki Ł. (2020), Efficiency of the research and development activities of technical universities in Poland, “Social Inequalities and Economic Growth”, No. 63(3).
• Maciejczak M. (2016), Risk management in the system of internal quality assurance of higher education institutions, “Studia Mundi–Economica”, No. 3(1).
• Mankiw N.G., Taylor M.P. (2009), Mikroekonomia, PWE, Warszawa.
• Mroziewski M. (2014), Społeczna efektywność jako podstawa rozwoju Unii Europejskiej, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pragmata tes Oikonomias”, nr 8.
• North D.C. (2005), Understanding the Process of Economic Change, Princeton University Press, Princeton.
• Ouattara W. (2012), Economic Efficiency Analysis in Cote d’Ivoire, “Journal of Development and Agricultural Economics”, No. 2(9).
• Pastusiak R. (2012), Ocena efektywności inwestycji, CeDeWu Sp. z o.o., Warszawa.
• Przyczółkowski T. (1978), Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich,Wrocław.
• Ronginska T. (2012), Psychologiczne uwarunkowania poczucia sukcesu w pracy, „Problemy Profesjologii”, nr 2.
• SAO (2014), Efekty działalności instytutów badawczych, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa, https://www.nik.gov.pl/plik/id,10114,vp,12426.pdf [accessed: 02.03.2023].
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D. (2000), Ekonomia. T. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (2018), Uzasadnienie do poselskiego projektu ustawy o Sieci Badawczej Łukasiewicz, https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/druk.xsp?nr=3114 [accessed: 01.03.2023].
• Sidor-Rządkowska M. (2015), Kształtowanie nowoczesnych systemów ocen pracowników, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Skrzypek E. (2002), Jakość i efektywność, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• Sołtys S. (1985), Socjologiczne mierniki społecznej efektywności pracy w organizacji, (in:) Jacher W. (red.), Socjologiczne mierniki efektywności pracy, Uniwersytet Śląski, Katowice.
• Steers R.M. (1975), Problems in the Measurement of Organizational Effectiveness, “Administrative Science Quarterly”, No. 20.
• Stoner J.A.F., Freeman R.E., Gilbert Jr D.R. (1997), Kierowanie, Wydawnictwo INNE, Warszawa.
• Szymańska E. (2010), Efektywność przedsiębiorstw – definiowanie i pomiar, „Roczniki Nauk Rolniczych”, nr 97.2.
• Walczak W. (2012), Czynniki i uwarunkowania wpływające na decyzje w zarządzaniu organizacją, „e-mentor”, nr 45(3).
• Walentek D. (2019), Koncepcja Work Life Balance a efektywność pracy, „Archiwum Wiedzy Inżynierskiej”, nr 4.
• Winkler R. (2010), Efektywność – próba konceptualizacji pojęcia, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, nr 820.
• Wojdalski J., Krajnik M., Borowski P.F., Dróżdż B., Kupczyk A. (2020), Energy and water efficiency in the gelatine production plant, “AIMS Geosci”, No. 6(4).
• Wolszczak-Derlacz J. (2013), Efektywność naukowa, dydaktyczna i wdrożeniowa publicznych szkół wyższych w Polsce–analiza nieparametryczna, Politechnika Gdańska, Gdańsk.
• Wrzosek S. (red.) (2008), Ocena efektywności inwestycji, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław.
• Ziębicki B. (2013), Efektywność w naukach ekonomicznych, „Biuletyn Ekonomii Społecznej”, nr 2.
• Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz.U. z 2022 r. poz. 498 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz.U. z 2022 r. poz. 2512 z późn. zm.).

Identifiers

DOI

10.34765/sp.0223.a01

Biblioteka Nauki

28762945