Nauczanie języka przez literaturę, a literatury przez język – o metodzie skorelowanej w pracy z uczniami polonijnymi

• Authors: Ewa Lipińska , Anna Seretny

Title variants

EN

To language through literature, to literature through language – about the correlated method in teaching heritage language learners

Abstracts

EN

The heritage language and the mother tongue as school subjects are not the same. Therefore, they require a different approach; namely, in the case of teaching the heritage language, it is necessary to focus more on the language itself than on the historical and literary education of pupils. In the paper, we recommend to teachers Polish as a heritage language the correlated method based on teaching language through literature and literature through language. In this method, learners thoroughly develop their skills and competencies using an integrated approach. Moreover, they have multiple and varied contacts with the literary and educational variety of Polish.

PL

Język polski jako odziedziczony (na obczyźnie) i ojczysty (w Polsce) to dwa różne przedmioty, które wymagają inaczej ukierunkowanych działań dydaktycznych, w tym – w przypadku pierwszego – przesunięcia punktu ciężkości z kształcenia historyczno-literackiego na językowe. W artykule przedstawiamy metodę skorelowaną, czyli dydaktykę języka przez literaturę oraz literatury przez język. Jej istotą jest zintegrowane nauczanie części systemu językowego oraz sprawności. Jest bardzo przydatna w nauczaniu języka odziedziczonego. Pozwala ona na wielokrotny i zróżnicowany kontakt z treściami kształcenia, co wydatnie wspomaga proces zapamiętywania i internalizacji nauczanych zagadnień. Jest też bardziej ergonomiczna, co, przy ograniczonej liczbie godzin zajęć w szkołach polskich poza Polską, jest jej mocnym atutem.

Keywords

EN

heritage language teaching; literary texts; correlated method; integrated skill development scheme

PL

nauczanie języka odziedziczonego; teksty literackie; metoda skorelowana; integracja kompetencji językowych

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
• Journal: Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Year: 2022
• Volume: 8
• Pages: 19-36

Dates

published

2022

Contributors

author

Ewa Lipińska

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

• https://orcid.org/0000000292604885

author

Anna Seretny

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

• https://orcid.org/0000000253774881

References

• Lipińska E., Dwujęzyczność kognitywna, „LingVaria” 2015, nr 2 (20).
• Lipińska E., Jeden język, wiele aspektów – o zróżnicowaniu polszczyzny w kraju i zagranicą w kontekście jej nauczania, [w:] Dydaktyka języka polskiego jako nierodzimego: konteksty – dylematy – trendy. Monografia zbiorowa, red. A. Seretny, E. Lipińska, Kraków 2021.
• Lipińska E., Podejście eklektyczne w nauczaniu polszczyzny za granicą na przykładzie wiersza Stanisława Barańczaka „Garden party”, „Postscriptum Polonistyczne” 2015, nr 2(16).
• Lipińska E., Seretny A., „Język odziedziczony” w szkołach polonijnych, „Głos Nauczyciela” 2012, R. XXVII, nr 1.
• Lipińska E., Seretny A., Język odziedziczony – polszczyzna pokoleń polonijnych, „Poradnik Językowy”, 2016, nr 10.
• Lipińska E., Seretny A., Między dydaktyką języka ojczystego a obcego – nauczanie języka polskiego w szkołach polonijnych w Stanach Zjednoczonych, [w:] (Nie)swój język polski. Nowe horyzonty w językoznawstwie stosowanym, red. B. Skowronek, Kraków 2012.
• Lipińska E., Seretny A., Między językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego w chicagowskiej diasporze polonijnej, Kraków 2012.
• Lipińska E., Seretny A., O polszczyźnie literackiej na obczyźnie, „Postscriptum Polonistyczne” 2009, 2 (4).
• Lipińska E., Seretny A., Rozwijanie kompetencji językowych na bazie tekstów kultury – o kształceniu językowo-literackim w wariancie skorelowanym, „Uczymy, jak Uczyć. Kwartalnik Metodyczny dla Nauczycieli Polonijnych” 2017, nr 1-2.
• Lipińska E., Seretny A., Z domu lub ze szkoły – grupy mieszane: uczący się zróżnicowani ze względu na sposób i kontekst opanowania języka, [w:] Nauczanie języka polskiego jako obcego w grupach heterogenicznych, red. E. Lipińska, A. Seretny, Kraków 2019.
• Seretny A., Badania leksykalne w (glotto)dydaktyce polonistycznej, „Język Polski” 2018, nr 2.
• Seretny A., Czytanie ekstensywne, tekst w perspektywie glottodydaktycznej, „Postscriptum Polonistyczne” 2014, nr 3.
• Seretny A., Język szkolnej edukacji w perspektywie glottodydaktycznej – zarys problematyki, „Postscriptum Polonistyczne” 2018, nr 2.
• Seretny A., Polszczyzna jako język drugi w szkole. Wymagania leksykalne komunikacyjnej i edukacyjnej odmiany języka, „Neofilolog” 2022, nr 58/1.
• Seretny A., Polszczyzna w szkole, czyli język jako narzędzie poznania, [w:] Dydaktyka języka polskiego jako nierodzimego: konteksty – dylematy – trendy. Monografia zbiorowa, red. A. Seretny, E. Lipińska, Kraków 2021.
• Seretny A., Tekst literacki a nauczanie języka obcego, [w:] Literatura polska w świecie. Zagadnienia recepcji i odbioru, red. R. Cudak, Katowice 2006.

Identifiers

DOI

10.34768/fp2022a1

Biblioteka Nauki

2170106