„Zdejmij okulary różowe!” – błędy w szyku zdania w polszczyźnie studentów ukraińskojęzycznych

• Authors: Dominika Izdebska-Długosz

Title variants

EN

“Take off your glasses rose-coloured!” – on word order errors made by Ukrainian-speaking students in Polish

Abstracts

EN

The article presents a syntax error made by Ukrainian-speaking learners of Polish. Word order errors have been divided into a few smaller categories. From the perspective of effective communication, word order errors do not hinder the mutual understanding of the interlocutors. Therefore, course books and other Polish as a Foreign Language teaching aids marginalise the question of word order in Polish. However, those errors are deeply rooted in language interference, as they are a type of syntactic calques and are prone to become fossilised. Furthermore, they coincide with an unintended stylisation effect, drollery, oddity or abnormality. Thus, including word order exercises in a standard set of grammar exercises seems to be necessary. The article presents a couple of exercises of such type deriving from the author’s latest publication for East Slavs.

PL

W artykule przedstawia się jeden z typów błędów składniowych popełnianych w języku polskim przez studentów ukraińskojęzycznych. Są to błędy szyku wyrazów w zdaniu, w podziale na kilka mniejszych kategorii. Błędy szyku z czysto komunikacyjnego punktu widzenia nie zagrażają wzajemnemu porozumieniu się rozmówców, dlatego zagadnienia szyku w polszczyźnie są marginalizowane w podręcznikach i innych materiałach nauczania języka polskiego jako obcego. Tymczasem błędy te są wybitnie interferencyjne, stanowią typ kalek składniowych i jako takie mogą łatwo ulegać fosylizacji. Ponadto przynoszą one niezamierzony przez nadawcę efekt stylizacyjny, komiczność czy też wrażenie dziwności, nienaturalności. Wydaje się zatem celowe włączenie ćwiczeń doskonalących umiejętność stosowania właściwego szyku wyrazów w zdaniu do stałego zestawu zadań gramatycznych. W artykule zaprezentowano kilka ćwiczeń tego typu z najnowszej autorskiej publikacji dla Słowian wschodnich.

Keywords

EN

word order; linguistic errors; Ukrainians; Polish as a Foreign Language

PL

szyk zdaniowy; błędy językowe; Ukraińcy; język polski jako obcy

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
• Journal: Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Year: 2022
• Volume: 8
• Pages: 37-48

Dates

published

2022

Contributors

author

Dominika Izdebska-Długosz

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

• https://orcid.org/0000000316038604

References

• Bartnicka B., Satkiewicz H., Gramatyka języka polskiego dla cudzoziemców, Warszawa 1990.
• Bąk P., Gramatyka języka polskiego, Warszawa 1977.
• Dąbrowska A., Pasieka M., Szyk wyrazów i jego zaburzenia spowodowane błędami cudzoziemców. Wybrane zagadnienia, [w:] Wrocławska dyskusja o języku polskim jako obcym. Materiały z międzynarodowej konferencji Stowarzyszenia „Bristol”, red. A. Dąbrowska, M. Pasieka, Wrocław 2004.
• Gębal P.E., Interkomprehensja, strategie mediacyjne i nauczanie języków obcych, [w:] Tłumaczenie dydaktyczne w nowoczesnym nauczaniu językowym, red. A. Seretny, E. Lipińska, Kraków 2016.
• Hofmański W., Transfer ujemny a kompetencja językowa. Język polski w nauczaniu Słowian, Praha 2014.
• Izdebska-Długosz D., Błędy gramatyczne w polszczyźnie studentów ukraińskojęzycznych, Kraków 2021.
• Izdebska-Długosz D., Dlaczego Polska? Motywy wyboru studiów w Polsce u młodzieży ukraińskiej – perspektywa porównawcza, [w:] Ukraina – Polska: doświadczenia oraz perspektywy strategicznego partnerstwa, red. R. Kordonski, O. Kordonska, Ł. Muszyński, t. 2, Lwów-Olsztyn 2017.
• Izdebska-Długosz D., Plany życiowe młodych Ukraińców rozpoczynających studia w Polsce, „Youth Policy: Problems and Prospects. Молодіжна політика: проблеми та перспективи” 2015, nr 6.
• Izdebska-Długosz D., Polski dla nas 1. Польский для нас 1. Deklinacja i składnia kontrastywnie dla Słowian wschodnich (A2-B2), Kraków 2021.
• Jadacka H., Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa 2006.
• Kononenko I., Українська та польська мови: Kонтрастивнe дослідження. Język ukraiński i polski: studium kontrastywne, Warszawa 2012.
• Krawczuk A., Leksykologia i kultura języka polskiego, t. 2: Kultura języka, Kijów 2011.
• Markowski A., Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2008.
• Saloni Z., Błędy językowe w pracach pisemnych uczniów liceum ogólnokształcącego. Próba analizy językoznawczej, Warszawa 1971.
• Stasieczek-Górna M., Błędy szyku zdania popełnianie przez cudzoziemców uczących się polskiego, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 2011, nr 18.
• Strutyński J., Gramatyka polska, Kraków 1997.
• Wierzbicka A., Wierzbicki P., Praktyczna stylistyka, Warszawa 1968.

Identifiers

DOI

10.34768/fp2022a2

Biblioteka Nauki

2170107