Problem: swój – obcy a konwencja powieści sensacyjnej. Kotowskiego Śmierć na placu Lalek

• Authors: Jakub Lichański

Title variants

EN

Problem: yours - strangers and the convention of a sensational novel. Kotowski Śmierć na placu Lalek

Abstracts

EN

The subject of the analysis is a novel by Krzysztof Kotowski. Death at the Puppet Square (Kotowski 2011). This novel combines four narrative plans: a sensational novel, a psychological novel, a metaphysical plan, a novel of the sf. This novel is juxtaposed with another novel by this author, namely the Festival of Lights, which is a "classic" police novel (Kotowski 2013), and also with the novel of Dominik W. Rettinger Talizmany (Rettinger 2017), though reaching to some esoteric threads, is also a sensational and moral novel (the theme of the talismans is treated, in summa, quite pretext). I recalled these two novels to indicate on the background that Kotowski's novel Death at the Puppet Square is a work that generally combines two genres: a sensational novel genre (kidnapping and trafficking) and novel sf genre (there are two threads here: the first is the description appearing - existence - people who are next to us (?), who appear when some fundamental moral principles are violated, the second - the problem of interpretation of certain phenomena in psychology, the third - through a distant reference to Solaris Lem - an attempt to describe the behaviors of creatures that they 45 are called by some force (?) to perform a specific task, and then - they die (?)). In this way, there is another plan in the novel ' Death at the Puppet Square (Kotowski 2011), namely the description of the meeting: its own - the stranger is not only one of the protagonists, but also the protagonist of the novel. In conclusion, the author tries to show that Kotowski's novel is an innovative attempt to write a novel sf, in which the main axis are the problems of psychological sciences, as well as philosophical issues (epistemological, ontological and axiological).

Keywords

EN

Krzysztof Kotowski; Dominik W. Rettinger; Aleksandra Marynina; Stanisław Lem; Kazimierz Dąbrowski; Max Scheler; fantasy; sensational novel; meeting countryman – the alien

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
• Journal: International Journal of Slavic Studies Transgressive, Pragmatic and Speculative Horizons of Popular Literature and Culture
• Year: 2019
• Volume: 1
• Issue: 1
• Pages: 44-55

Dates

published

2019

Contributors

author

Jakub Lichański

• Pracownia Badań Historii i Teorii Retoryki Uniwersytet Warszawski

References

• Christie 2013 = Christie, Agatha. Uśpione morderstwo, tł. Anna Minczewska-Przeczek, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław.
• Lem 1964 = Lem, Stanisław. Niezwyciężony, Wyd. MON, Warszawa.
• Lem 1968 = Lem, Stanisław. Solaris. w: tegoż, Solaris. Niezwyciężony, WL, Kraków, s. 7-203.
• Kotowski 2011 = Kotowski, Krzysztof. Śmierć na Placu Lalek, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Kotowski 2013 = Kotowski, Krzysztof. Święto Świateł, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Marinina 2018 = Marinina, Aleksandra. Sztuka śmierci, tł. Aleksandra Stronka, Wyd. Czwarta Strona, Poznań.
• Rettinger 2017 = Rettinger, Dominik W. Talizmany, Edipresse, Warszawa.
• Shakespeare 2018 = Shakespeare, William. Hamlet, tl. Józef Paszkowski, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/hamlet.html, (2018-05-30).
• Shelley 2001 = Shelley, Mary. Frankenstein, tł. P. Łopatka, Wyd. Zielona Sowa, Kraków.
• Wells 1988 = Wells, Herbert George. Wyspa doktora Moreau, tł. E. Krasińska, Alfa, Warszawa.
• Allén 1989 = Allén, Sture. Wyd., Possible Worlds in Humanities, Arts and Sciences. Preceedings of Nobel. Symposium 65, de Gruyter, Berlin-New York [Research in Text Theory. Untersuchungen zur Texttheorie, vol. 14].
• Dąbrowski 1979 = Dąbrowski, Kazimierz. Dezintegracja pozytywna, PIW, Warszawa.
• Foss 1989 = Foss, Sonja K. Rhetorical Criticism as Asking of Question, « Communication Education » vol. 38, s. 191-196 (dalsze cytaty z tegoż tekstu, tł. Magda Mroczkowska, Agata Mularczyk, red. I uzupełnienia Jakub Z. Lichański, por. „Forum Artis Rhetoricae” 2017, 1 (48), s. ).
• Foss 2004 = Foss, Sonja K. Rhetorical Criticism : Exploration and Practice, Waweland Press, Long Grove, Ill.
• Gemra 2008 = Gemra, Anna. Od gotycyzmu do horroru. Wilkołak, wampir i monstrum Frankensteina w wybranych utworach, Wyd. Uniw. Wrocławskiego, Wrocław.
• Gemra 2014 = Gemra, Anna. Red., Literatura kryminalna. Śledztwo w sprawie gatunków, Wyd. emg, Kraków (MFK, t. 1).
• Gemra 2015 = Gemra, Anna. Red., Literatura kryminalna. Na tropie źródeł, Wyd. emg, Kraków (MFK, t. 2).
• Gemra 2016 = Gemra, Anna. Red., Literatura kryminalna. Na tropie motywów, Wyd. emg, Kraków (MFK, t. 3).
• Gębura 2014 = Gębura, Krzysztof. Apoloniusz z Tiany. Święty czy szarlatan?, „Historia i świat” nr 3, s. 19-34.
• Hartmann 1933 = Hartmann, Nicolai. Das Problem des geistiges Seins. Untersuchungen zur Grundlegung der Geschichtsphilosophie und der Geisteswissenschaften, Berlin-Leipzig.
• Hartmann 1966 = Hartmann, Nicolai. Ästhetik, 2 Aufg., de Gruyter, Berlin.
• Kruszyńśka 2015 = Kruszyńska, Agnieszka. Pamięć jako zwielokrotnianie przeszłości. Kategoria pamięci w literaturze dwudziestolecia międzywojennego, Wyd. AH im. A. Gieysztora, Pułtusk.
• Lalande 1972 = Lalande, André. Vocabulaire technique et critique de la philosophie, PUF, Paris.
• Lichański 2016 = Lichański, Jakub Z. Aparatura badawcza. Filologia, krytyka retoryczna, retoryka. w: J.Z.
• Lichański, A. Mazurkiewicz, Metodologia badań literatury i kultury popularnej: propozycje, Prac. Lit. i Kult. Popularnej oraz Nowych Mediów, Wrocław, s. 11-42.
• Łotman 1970 = Łotman, Jurij W. Struktura chodożestvennogo teksta, Izd. Nauka, Moskva (tł. pol. Struktura tekstu artystycznego, tl. Anna Tanalska-Dulęba, PIW, Warszawa 1984).
• Mazurkiewicz 2008 = Mazurkiewicz, Adam. Przemiany fantastyki cudownego wynalazku w XIX-wiecznej literaturze polskiej, „Acta Universitatis Lodzensis. Folia Litteraria Polonica”, z. 10, s. 215-232.
• Mazurkiewicz 2016 = Mazurkiewicz, Adam. Blaski i nędze cultural criticism jako sposobu badania tekstów kultury popularnej. Glosa metodologiczna. w: J.Z. Lichański, A. Mazurkiewicz, Metodologia badań literatury i kultury popularnej: propozycje, Prac. Lit. i Kult. Popularnej oraz Nowych Mediów, Wrocław, s. 42-91.
• Mordka 2008 = Mordka, Artur. Ontologiczne podstawy estetyki. Zarys koncepcji Nicolaia Hartmanna, Wyd. Uniw. Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Niewiadomski, Smuszkiewicz 1990 = Niewiadomski, Andrzej. Smuszkiewicz, Antoni. Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, Wyd. Poznańskie, Poznań.
• Scheler 1967 = Scheler, Max. Materialne a priori w etyce, tł. A. Węgrzecki, „Znak” 12, s. 1517-1540.
• Trocha 2017 = Trocha, Bogdan. Zbrodnia w fantastycznych światach. Motywy kryminalne w literaturze fantastycznej, Wyd. Uniw. Zielonogórskiego, Zielona Góra 2017.

Identifiers

DOI

10.34768/ny9c-1846

Biblioteka Nauki

1376045