Obecność i bezpieczeństwo osób starszych w cyberprzestrzeni

• Authors: Monika D. Adamczyk , Agnieszka Lisiecka-Bednarczyk

Abstracts

EN

Pandemia wirusa SARS-CoV-2 przyspieszyła proces cyfrowej transformacji, która od lat radykalnie wpływa na funkcjonowanie społeczeństw. Rozwój nowych technologii wymusił także przeobrażenia gospodarcze, kulturowe i polityczne. Z roku na rok systematycznie rośnie liczba osób z dostępem do mobilnego internetu czy usług online. Prezentowany artykuł zwraca szczególną uwagę na funkcjonowanie w cyfrowym świecie najstarszych grup wiekowych. Tempo przemian cywilizacyjnych i intensywny rozwój technologii informatycznej nie pozostaje bez wpływu na jakość życia pokolenia tzw. cyfrowych imigrantów, którzy jak wszyscy imigranci przystosowują się do nowego środowiska, starają się je zrozumieć i nauczyć nowych umiejętności, ale pozostaje im obcy akcent1. W artykule starano się ukazać zagrożenia, jakie niosą nowoczesne technologie informatyczne, dla osób starszych i wskazać na kontekst tych zagrożeń, często powiązanych ze szczególnymi potrzebami seniorów, a ściślej z brakiem zaspokojenia tych potrzeb.

Keywords

EN

nowe media; urządzenia mobilne; internet; zagrożenia; osoby starsze; jakość życia; cyberbezpieczeństwo

• Publisher: Akademia Sztuki Wojennej
• Journal: Cybersecurity and Law
• Year: 2022
• Volume: 8
• Issue: 2
• Pages: 219-229

Dates

published

2022

Contributors

author

Monika D. Adamczyk

• Katedra Socjologii Struktur, Procesów Społecznych i Pracy Socjalnej, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

author

Agnieszka Lisiecka-Bednarczyk

• Katedra Historii Wychowania, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu

References

• Active Ageing: A Policy Framework, WHO, 2002, Geneva, https://apps.who.int/iris/handle/10665/67215 [dostęp: 18.06.2022].
• Adamczyk, M., Betlej, A. Social determinants of digital exclusion in an ageing society. The case of Poland, „Entrepreneurship and Sustainability Issues” 2021, t. 8, nr 3.
• Badowska S., Cyfrowe usługi finansowe a seniorzy, Warszawa 2021.
• Bakalarczyk R., Seniorzy – niewidzialni – obecni? Starzejące się społeczeństwo – prognozy, wyzwania, możliwości, Warszawa 2021.
• Batorski D., Polacy wobec technologii cyfrowych – uwarunkowania dostępności i sposobów korzystania [w:] Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków, red. J. Czapiński, T. Panek, Warszawa 2015.
• Coluccia A. i in., Online Romance Scams: Relational Dynamics and Psychological Characteristics of the Victims and Scammers, „A Scoping Review Clin Pract Epidemiol Ment Health” 2020, t. 16.
• Gawron G., Klimczuk A., Szweda-Lewandowska Z., Starzenie się populacji. Aktywizacja, koprodukcja i integracja społeczna osób starszych, Katowice 2021.
• Holgersson J., Kävrestad J., Nohlberg M., Cybersecurity and Digital Exclusion of Seniors: What Do They Fear? [w:] Human Aspects of Information Security and Assurance. HAISA 2021, red. S. Furnell, N. Clarke, Cham 2021.
• InfoSenior 2020, Raport Związku Banków Polskich, styczeń 2020, https://www.zbp.pl/getmedia/76a9cdd8-a2da-4195-b5e1-b9d5f2c5adc0/ZBP_InfoSenior_2020_POPR4 [dostęp: 16.06.2022].
• Jakość życia osób starszych w Polsce, Warszawa 2020.
• Kochalska H., Kondycja portfela polskiego seniora, BIG InfoMonitor S.A., 1 października 2018, https://media.big.pl/informacje-prasowe/423493/kondycja-portfela-polskiego-seniora [dostęp: 20.06.2022].
• Korzystanie z internetu, „Komunikat z Badań” 2018, nr 62.
• Motylińska P., Wykluczenie cyfrowe [w:] Vademecum bezpieczeństwa informacyjnego, t. 2, red. O. Wasiuta, R. Klepka, Kraków 2019.
• Opieka geriatryczna w Polsce, red. A.M. Fal, I. Witczak, E. Kuriata-Kościelniak, Warszawa 2016.
• Prensky M., Digital Natives, Digital Immigrants Part 1, „On the Horizon” 2001, t. 9, nr 5.
• Program operacyjny Polska cyfrowa na lata 2014–2020, https://www.polskacyfrowa.gov.pl/media/1073/POPC_2_2022_REACTEU_15032022.pdf [dostęp: 20.06.2022].
• Raport o samotności. Pierwszy rok pandemii, Fundacja Szlachetna Paczka, 2021, https://www.szlachetnapaczka.pl/wp-content/uploads/2021/03/raport_o_samotnosci_2021.pdf [dostęp: 22.06.2022].
• Senior – konsument, https://uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id=17994 [dostęp: 20.06.2022].
• Senior w świecie finansów. Poradnik klienta usług finansowych, Warszawa 2015.
• Seniorze – spotkajmy się w sieci!, https://www.zbp.pl/aktualnosci/wydarzenia/Seniorze-%E2%80%93-spotkajmy-sie-w-sieci! [dostęp: 20.06.2022].
• Seniorzy najbardziej narażeni na kradzież tożsamości, https://www.egospo-darka.pl/161452,BIKseniorzy-najbardziej-narazeni-na-kradziez-tozsamosci,1,12,1.html [dostęp: 17.06.2022].
• Shillair R. i in., Getting Grandma Online: Are Tablets the Answer for Increasing Digital Inclusion for Older Adults in the U.S.? „Educational Gerontology” 2015, t. 41, nr 10.
• Skrzypniak N., Przystosowanie osób starszych do życia a kwestia bezpieczeństwa człowieka, „Dyskursy o Kulturze” 2018, nr 9.
• Spis powszechny 2021, https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2021/nsp-2021-wyniki-wstepne/nsp-2021-wyniki-wstepne-informacja-sygnalna,7,1.html [dostęp: 15.06.2022].
• Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2021 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-w-2021-roku,1,15.html [dostęp: 23.06.2022].
• Starzewski Ł., Główne problemy pacjentów w pandemii. Informacja RPO dla Rzecznika Praw Pacjenta, „Biuletyn Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich”, 25.02.2021, https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/glowne-problemy-praw-pacjentow-w-pandemii-informacja-rpodla-rpp [dostęp: 16.06.2022].
• Sytuacja osób starszych w Polsce w 2020, https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6002/2/3/1/sytuacja_osob_starszych_w_polsce_w_2020_r.pdf [dostęp: 22.06.2022].
• Sytuacja osób starszych w Polsce w 2019 roku, Warszawa 2021.
• Szukalski P., Ludzie bardzo starzy – niewidoczna grupa docelowa polityki społecznej?, „Studia Demograficzne” 2014, nr 2.
• Technologia w służbie społeczeństwu. Czy Polacy zostaną społeczeństwem 5.0? Raport, Warszawa 2020.
• Trafiałek E., Starzenie się i starość. Wybór tekstów z gerontologii społecznej, Kielce 2006.
• Vandeweerd V. i in., Positives and negatives of online dating according to women 50+, „Journal of Women & Aging” 2016, t. 28, nr 3.
• Wierzbicka, E. Seniorzy na rynku usług finansowych, „Finanse i Prawo Finansowe” 2022, nr 1.
• Wnęk-Gozdek J., Oszustwa romantyczne online – studium przypadku, „Exlibris Biblioteka Gerontologii Społecznej” 2019, nr 2.
• Wójcik A., Aktywność w sieci i uzależnienie od internetu u osób w okresie późnej dorosłości – przegląd badań, „Studia Psychologica” t. 13.

Identifiers

DOI

10.35467/cal/157184

Biblioteka Nauki

2158449