Youth Literature on the Polish Publishing Market in 2008-2018 (Trends, Currents, Phenomena)

• Authors: Michał Rogoż

Title variants

PL

Literatura dla młodzieży na polskim rynku wydawniczym w latach 2008-2018 (tendencje, nurty, zjawiska)

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

In 2008-2018, the Polish market of young readers’ books was subject to various fluctuations related to economic determinants, demogra-phy and changing cultural trends or fashions. The dynamics of sales was determined by best-selling fantasy series coming mainly from the Anglo-Saxon literature. Although Harry Potter was not followed by an equally successful novel cycle, the main elements of its marketing strategy have been duplicated and continued. An important reinforce-ment of the message was the screening of a particular plot, and thus its multiplication in various media channels. Fantasy themes often re-ferring to the elements of horror, Gothic novels, and even dystopian thrillers dominated. Generic syncretism and even various formal ex-periments in the spirit of deconstruction have become characteristic of the contemporary youth book market. In contrast, the list of awards of the Polish section of the IBBY stands in opposition to this trend, which promoted, in the overwhelming majority, novels of morals na-ture, addressing difficult and controversial problems of adolescence, interpersonal relationships, otherness, etc. In this context, we can ob-serve a change in the values promoted and a transition from an edu-cative normative system to glorifying freedom and tolerance towards a wide range of behaviors and attitudes.

PL

W latach 20082018 polski rynek wydawniczy książek dla młodzieży podlegał rozmaitym fluktuacjom związanym zarówno z determinantami ekonomicznymi, demografią, jak i zmieniającymi się modami oraz trendami kulturowymi. Dynamikę sprzedaży wyznaczyły bestsellerowe cykle fantastyczne pochodzące głównie z kręgu literatury anglosaskiej. Po Harrym Potterze nie pojawił się już wprawdzie równie dobrze sprzedający się cykl powieściowy, ale główne elementy jego strategii marketingowej były w dalszym ciągu powielane i kontynuowane. Istotnym wzmocnieniem przekazu stawała się ekranizacja określonej fabuły, a co za tym idzie jej multiplikacja w różnych kanałach medialnych. Triumfy święciła tematyka fantastyczna odwołująca się często do elementów horroru, powieści gotyckiej, dystopii, a nawet thrillera. Charakterystyczny dla współczesnego rynku książki młodzieżowej stał się synkretyzm rodzajowy oraz rozmaite eksperymenty formalne w duchu dekonstrukcji. Niejako w opozycji do tego nurtu stoi natomiast lista nagród polskiej sekcji IBBY, w której promowano w przeważającej liczbie książki o charakterze obyczajowym, podejmujące trudne i kontrowersyjne problemy dojrzewania, kontaktów międzyludzkich, odmienności itp. W tym kontekście można obserwować zmianę propagowanych wartości i przechodzenie od wychowawczego systemu normatywnego ku gloryfikacji wolności i tolerancji względem szerokiego spektrum zachowań i postaw.

Keywords

EN

young readers’ books; Poland; publishing market; publishing repertoire; 2008-2018

PL

literatura młodzieżowa; Polska; rynek wydawniczy; repertuar wydawniczy; lata 2008-2018; literatura młodzieżowa; Polska; rynek wydawniczy; repertuar wydawniczy; lata 2008-2018

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Perspektywy Kultury
• Year: 2019
• Volume: 25
• Issue: 2
• Pages: 179-192

Dates

published

2019-07-01

Contributors

author

Michał Rogoż

References

• Bielawska S., Wampiry, demony, upadłe anioły… Analiza rynku książki dla młodzieży (2010-2017). Wybrane aspekty, “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum,” 2019, No. 1, pp. 14-32.
• Chrobak M., Milczenie i wstyd. Wiktymologiczne aspekty prozy Heidi Hassenmüller i Ewy Przybylskiej, “Orbis Linguarum,” 2018, Vol. 48, pp. 113-127.
• Gołębiewski Ł., Waszczyk P., Rynek książki w Polsce 2014. Wydawcy, Warszawa 2014.
• Gołębiewski Ł., Waszczyk P., Rynek książki w Polsce 2015. Wydawcy, Warszawa 2015.
• Gwadera M., O zagrożeniach płynących z czytelnictwa dzieci i młodzieży w XXI wieku, in: Młody odbiorca w kręgu lektur pożytecznych i szkodliwych, eds. K. Heska-Kwaśniewicz, Z. Gajownik, Katowice 2012, s. 9-21.
• Laskowska J., Rynek książki dla dzieci i młodzieży w Polsce, “Jednak Książki,” 2017, No. 7, pp. 204-205.
• Literatura dla młodzieży, “Ruch Wydawniczy w Liczbach,” 2013, p. 11.
• Matras-Mastalerz W., Nowe tendencje zadania i funkcje współczesnej literatury dziecięco-młodzieżowej, in: Kultura czytelnicza dzieci i młodzieży. Szkice bibliologiczne, eds. M. Antczak, A. Brzóska-Kępa, A. Walczak-Niewiadomska, Łódź 2013, pp. 117-135.
• Rogowicz K., Literatura dla młodzieży – między popularnością a dydaktyzmem, “Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego,” 26(2017), pp. 89-98.
• Szymeczko K., Czworo i kości, Warszawa 2011.
• Świtała M., Most nad Missisippi (review), Ryms: http://ryms.pl/ksiazka_szczegoly/1688/most-nad-missisipi.html
• Urbanowska A., Książka dla młodzieży w Polsce – okiem wydawcy, “Nowa Dekada. Dwumiesięcznik Kulturalny,” 2016, nr 1/2, pp. 26-33.
• Zając M., Net-Generacja i jej książki, “Biblioteka Analiz,” 2012, No. 6, pp. 18-20.
• Zając M., Zagubiony (w statystyce) sektor, “Biblioteka Analiz,” 2006, No. 8, pp. 22-24.

Identifiers

DOI

10.35765/pk.2019.2502.13