Trudne tematy. Środkowoeuropejska narracja historyczna na przykładzie polskiego reportażu radiowego

• Authors: Monika Białek

Title variants

EN

Difficult Topics. Central European Historical Narrative on the Example of Polish Radio Reportage

Abstracts

EN

The author tackles a radio feature as a work of audio art and an example of a historical narrative in the media. Radio features broadcast by the Polish Radio after 1989, i.e., the system transformation which took place in the countries of Central and Eastern Europe, were analysed with respect to their content. The thematic analysis was narrowed down to the features dealing with the historical narrative pertaining to the relations between Poland and its neighbours (Czech Republic and Germany). An attempt was made to approach this narrative and to characterise it synthetically, accounting for the style of the communication and the techniques of organising the audio material. The analysis is not limited to the poetics of the communication, but it also includes the impact of the socio-political ideology on the mode of the narrative.

PL

W artykule rozpatrywany jest reportaż radiowy jako dzieło sztuki audialnej oraz jako przykład medialnej narracji historycznej. Analizie zawartości zostały poddane reportaże radiowe powstałe w Polskim Radiu po 1989 r., czyli transformacji ustrojowej, która dokonała się w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Z kolei analiza tematyczna została zawężona do reportaży podejmujących narrację historyczną, która dotyczy relacji Polski z jej sąsiadami (Czechy i Niemcy). Podjęto próbę syntetycznego ujęcia i scharakteryzowania tej narracji z uwzględnieniem stylistyki przekazu oraz technik organizacji materii audialnej. Analiza nie ogranicza się do poetyki przekazu, ale uwzględnia także wpływ ideologii społeczno-politycznej na sposób prowadzenia narracji.

Keywords

PL

reportaż; narracja historyczna; dzieło audialne; radio

EN

reportage; historical narrative; feature; radio

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Perspektywy Kultury
• Year: 2022
• Volume: 39
• Issue: 4
• Pages: 283-298

Dates

published

2022

Contributors

author

Monika Białek

• Uniwersytet Gdański

• https://orcid.org/0000000158720674

References

• Bachura, J. (2012). Odsłony wyobraźni. Współczesne słuchowisko radiowe. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Białek, M. (2010). Polski reportaż radiowy. Wybrane zagadnienia. Poznań-Opole: Scriptorium.
• Białek, M. (2019). Rzeczywistość dźwiękiem spisana: studia o reportażu radiowym. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Burzyńska, A. i Markowski, M. (2007). Teorie literatury XX wieku. Kraków: Znak.
• Drygas, M. (2010). Wyzwolić wyobraźnię. W: A. Skworz i A. Niziołek: Biblia dziennikarstwa. Kraków: Znak, 307-328.
• Kaziów, M. (1973). O dziele radiowym. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Klimczak, K. (2011). Radiowe reportaże o krzywdzie i cierpieniu. Łódź: Primum Verbum.
• Lisowska-Magdziarz, M. (2006). Analiza tekstu w dyskursie medialnym. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Pawlik, A. (2014). Teatr radiowy i jego gatunki. Toruń: Wydawnictwo MADO. Pleszkun-Olejniczakowa, E. (2012). „Muzy rzadko się do radia przyznają”.
• Szkice o słuchowiskach i reportażach radiowych. Łódź: Primum Verbum.
• Skrzypczak, J. (1999). Popularna encyklopedia mass mediów. Poznań: Kurpisz. Smyk, J. (2018). Antologia polskiego reportażu radiowego. Warszawa: Polskie Radio.
• Wójciszyn-Wasil, A. (2012). Sztuka radiowa w Polsce i jej krytyka do 1939 roku. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Burszta, M. (2009). Polak, Pepik, dwa bratanki. Pozyskano z: https://www. filmweb.pl/reviews/recenzja-filmu-Operacja+Dunaj-8434 (dostęp: 30.03.2022).
• Dawid Hallmann: Cena. Pozyskano z: https://www.youtube.com/watch?v=V45agtzxeWA (dostęp: 30.03.2022).
• Fundacja Ari Ari. Pozyskano z: https://ariari.org/pl/dziedzictwo-kulturowe.html (dostęp: 30.03.2022).
• Kilka refleksji i odniesienie do współczesności. Pozyskano z: https://www. filmweb.pl/film/Us%C5%82yszcie+m%C3%B3j+krzyk-1991-233601/ discussion/Kilka+refleksji+i+odniesienie+do+wsp%C3%B3%C5%82 czesno%C5%9Bci,1500219 (dostęp: 15.12.2021).
• Kuźniak, A. (2007). Elwira i Fortunat. Pozyskano z: http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,4550439.html (dostęp: 30.03.2022).
• „Lech, Czech i… Rus – Czechosłowacja ‘68” – reportaż Adriana Chimiaka i Magdaleny Szybińskiej. Pozyskano z: https://radio.opole.pl/123,200,lech-czech-i-rus-czechoslowacja-68-reportaz-adri (dostęp: 15.12.2021).
• PRO8L3M – Krzyk. Pozyskano z: https://www.youtube.com/watch?v=5j32VJYiSvE (dostęp: 30.03.2022).
• Reportażyści Radia Opole na festiwalu w Gdyni. Pozyskano z: https://radio. opole.pl/101,168245,reportazysci-radia-opole-na-festiwalu-w-gdyni (dostęp: 30.03.2022).
• Tekstowo. Pozyskano z: https://www.tekstowo.pl/piosenka,taco_hemingway,influenza_feat gruby_mielzky prod borucci.html (dostęp: 30.03.2022).
• WRAP Couple marry after 50 yrs of separation by the Iron Curtain. Pozyskano z: WRAP Couple marry after 50 yrs of separation by the Iron Curtain – YouTube (dostęp: 30.03.2022).
• Zamościopedia. Pozyskano z: http://zamosciopedia.pl/index.php?f01=3x1xZx1999xxxxxxxxxx&idss=1680523s9591
• Chimiak, A., Szybińska, M., (2012). Lech, Czech i Rus. Radio Opole. Drygas, M., (1992). Testament. Polskie Radio.
• Kamiński, M., (2011). Lista Zipsera. Radio Lublin.
• Kuźniak, A. i Skawińska, M., (2006). Bajka. Studio Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia.
• Walentyn, Ż. i Słobodzian, M., (2012). Burmistrz Piper. Radio PiK Bydgoszcz.
• Operacja Dunaj (cz. Operace Dunaj), (2009), reż. J. Głomb (film fabularny), prod. polsko-czeska.
• Usłyszcie mój krzyk (1991), reż. M. Drygas (film dokumentalny).

Identifiers

DOI

10.35765/pk.2022.3904.19

Biblioteka Nauki

36855634