Towards a Radically Relational Post-Grotowskian Performance Paradigm

• Authors: Virginie Magnat

Title variants

PL

Ku radykalnie relacyjnemu paradygmatowi performatywności

Abstracts

PL

Jerzy Grotowski zatytułował swój cykl wykładów w College de France La „lignée organique" au théâtre et dans le rituel („Linia organiczna” teatrze i rytuale). Autorka, która dokumentowała te ostatnie publiczne wystąpienia, stawia tezę, że organiczność stanowi linię łączącą teatralne i postteatralne badania Grotowskiego. Odwołuje się do tych wykładów i do własnego treningu opartego na praktykach Grotowskiego, w tym do pracy z Reną Mirecką, a także do współpracy badawczej z rdzennymi artystami i badaczami z Turtle Island (Ameryka Północna), między innymi z Floydem Favelem, który praktykował z Grotowskim i z Mirecką. Autorka wskazuje, że w różnorodnych tradycyjnych praktykach kulturowych, których rolą jest wzmacnianie, przywracanie i podtrzymywanie równowagi między ludzkimi i nie-ludzkimi formami życia, organiczność jest rozumiana jako żywa siła nadająca procesom performatywnym energię, moc i skuteczność. Post-Grotowski paradygmat performatywności zaproponowany przez autorkę opiera się na nieantropocentrycznej perspektywie inspirowanej ekologicznym i duchowym wymiarem relacyjności podkreślanym przez kilka pokoleń rdzennych badaczy. Autorka twierdzi, że taka zmiana paradygmatu, która rzuca wyzwanie praktykom artystycznym gloryfikującym ludzką kreatywność, może stanowić realną alternatywę dla dominacji (eurocentrycznych) nowomaterialistycznych i posthumanistycznych teorii nie-ludzkiej sprawczości.

EN

Jerzy Grotowski chose to name his College de France lecture series La „lignee organique” au theatre et dans le rituel (The „Organic Lineage” in Theatre and Ritual), and the author, who attended and documented these final public talks, contends in this article that organicity constitutes a through-line connecting Grotowski’s theatrical and post-theatrical research. The author draws from these talks, as well as from her Grotowski-based training, including her work with Rena Mirecka, and her research collaborations with Indigenous artists and scholars from Turtle Island (North America), including Floyd Favel, who worked with both Grotowski and Mirecka. The author points out that in diverse traditional cultural practices whose role it is to enhance, restore, and sustain balance between human and non-human forms of life, organicity is understood as a living force endowing performative processes with energy, power, and efficacy. The post-Grotowskian performance paradigm envisioned by the author hinges upon a non-anthropocentric perspective informed by the ecological and spiritual dimensions of relationality articulated by several generations of Indigenous scholars. She contends that such a paradigm shift, which challenges artistic practices glorifying human creative agency, can provide a viable alternative to the dominance of (Eurocentric) new materialist/posthumanist theories of non-human agency.

Keywords

PL

Jerzy Grotowski; Rena Mirecka; indygenne epistemologie; nieantropocentryczna performatywność; relacyjność

EN

Jerzy Grotowski; Rena Mirecka; Indigenous epistemologies; non-anthropocentric performance; relationality

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Pamiętnik Teatralny
• Year: 2023
• Volume: 72
• Issue: 4(287)
• Pages: 11-31

Dates

published

2023

Contributors

author

Virginie Magnat

• University of British Columbia

• https://orcid.org/0000000250904513

References

• Aluli-Meyer, Manulani. “Holographic Epistemology: Native Common Sense.” China Media Research 9, no, 2 (2013): 94–101.
• Barad, Karen. Meeting the Universe Halfway: Quantum Physics and the Entanglement of Matter and Meaning. Durham, NC: Duke University Press, 2007.
• Cajete, Gregory. Native Science: Natural Laws of Interdependence. Santa Fe: Clear Light Publishers, 2000.
• Deloria, Vine Jr. The Metaphysics of Modern Existence. New York: Harper and Row, 1979.
• Fiscus, Daniel A. “The Ecosystemic Life Hypothesis I: Introduction and Definitions.” Bulletin of the Ecological Society of America 82, no. 4 (2001): 248–250. https://doi.org/10.1890/0012-9623(2001)082[0235:SACN]2.0.CO;2.
• Fiscus, Daniel A. “The Ecosystemic Life Hypothesis II: Four Connected Concepts.” Bulletin of the Ecological Society of America 83, no. 1 (2002): 94–96. https://doi.org10.18900012-9623(2002)083[0077:C]2.0.CO;2.
• Fiscus, Daniel A. “The Ecosystemic Life Hypothesis III: The Hypothesis and Its Implications.” Bulletin of the Ecological Society of America 83, no. 2 (2002): 146–149. https://doi.org/10.18900012-9623(2002)083[0131:C]2.0.CO;2.
• Four Arrows, Greg Cajete, and Jongmin Lee. Critical Neurophilosophy and Indigenous Wisdom. Rotterdam: Sense Publishers, 2010.
• Gergen, Kenneth J. Relational Being: Beyond Self and Community. New York: Oxford University Press, 2009. https://doi.org/10.1093/acprof:osobl/9780199846269.001.0001.
• Grotowski, Jerzy. “From the Theatre Company to Art as Vehicle.” Translated by Thomas Richards, Michel A. Moos, and Jerzy Grotowski. In At Work with Grotowski on Physical Actions, 115–135. New York: Routledge, 1995.
• Grotowski, Jerzy. “Holiday (Święto): The Day That Is Holy.” In Wolford and Schechner, The Grotowski Sourcebook, 215–225.
• Grotowski, Jerzy. “A Kind of Volcano.” Interview by Michel de Salzman. In Gurdjieff: Essays and Reflections on the Man and His Teaching, edited by Jacob Needleman et al., 87–106. New York: Continuum, 1996.
• Grotowski, Jerzy. “La lignée organique au théâtre et dans le rituel.” Lectures at Collège de France, Paris. 1997–1998 (March 24, 1997; June 2, 1997; June 16, 1997; June 23, 1997; October 6, 1997; October 13, 1997; October 20, 1997; January 12, 1998, and January 26, 1998).
• Grotowski, Jerzy. “Odpowiedź Stanisławskiemu.” Dialog 25, no. 5 (1980): 118–119.
• Grotowski, Jerzy. “Performer.” Translated by Thomas Richards. In Wolford and Schechner, The Grotowski Sourcebook, 376–380.
• Grotowski, Jerzy. “Reply to Stanislavsky.” Translated by Kris Salata. TDR/The Drama Review 52, no. 2 (2008): 31–39.
• Grotowski, Jerzy. Towards a Poor Theatre. Edited by Eugenio Barba. New York: Routledge, 2002.
• Grotowski, Jerzy. “Tu es le fils de quelqu’un.” Translated by James Slowiak and Jerzy Grotowski. In Wolford and Schechner, The Grotowski Sourcebook, 294–305.
• Magnat, Virginie. Grotowski, Women, and Contemporary Performance: Meetings with Remarkable Women. New York: Routledge, 2014.
• Magnat, Virginie. The Performative Power of Vocality. London: Routledge 2019. https://doi.org/10.4324/9780429340338.
• Magnat, Virginie. “Wykłady Grotowskiego w Collège de France.” Translated by Grzegorz Ziółkowski. Didaskalia. Gazeta Teatralna, no. (2004): 15–18; no. 65/66 (2005): 85–90; no 67/68 (2005): 90–95; no. 70 (2005): 88–93; no. 71 (2006): 89–94; no. 73/74 (2006): 93–97; no. 77 (2007): 114–120.
• Sen-Podstawska, Sabina Sweta, and Floyd Favel. “Performance Training as Healing: Reflecting on Workshops Leading to Indigenous Theatre Process Native Performance Culture (NPC).” In Performance Training and Well-Being,” edited by Virginie Magnat and Nathalie Gauthard, special issue, Theatre, Dance and Performance Training 13, no. 2 (2022): 197–211. https://doi.org/10.1080/19443927.2022.2066333.
• Wilson, Shawn. Research Is Ceremony: Indigenous Research Methods. Black Point: Fernwood, 2008.
• Wolford, Lisa, and Richard Schechner, eds. The Grotowski Sourcebook. London: Routledge, 1997.

Identifiers

DOI

10.36744/pt.1882

Biblioteka Nauki

26731710