«Murwakala» – rytualny «wayang»

• Authors: Marianna Lis

Title variants

EN

«Murwakala»-the «Wayang» Ritual

Abstracts

EN

As colonial scholars at the turn of the 19th and 20th centuries surmised, the traditional Java shadow theatre, i.e. wayang kulit, probably originated from animistic rituals of prehistoric Java. According to the myth recounting its beginnings, god Wisnu, who had descended on earth as dhalang Kandhabuwana, was the first puppeteer. The story of wayang’s beginnings told in the Murwakala lakon is also a story about the birth and life of Kali, the god of time and destruction. The lakon is performed during the ruwatan ritual which is supposed to cleanse either individual people or entire communities and restore universal harmony. The real world and the world of illusion coexist in the show, and the dhalang, through the presence of the mythical dhalang Kandhabuwana on the screen, is accumulating his power, which will enable him to perform the ceremonial cleansing of the audience.

PL

Tradycyjny jawajski teatr cieni, czyli wayang kulit, prawdopodobnie wywodzi się z animistycznych rytuałów prehistorycznej Jawy, zgodnie z przypuszczeniami kolonialnych badaczy na przełomie XIX i XX wieku. Według  mitu opowiadającego o jego początkach pierwszym lalkarzem był bóg Wisnu, który zstąpił na ziemię jako dalang Kandhabuwana. Historia powstania wayangu opowiedziana w lakon Murwakala to także opowieść o narodzinach i życiu Kali, boga czasu i zniszczenia. Lakon wykonywany jest podczas rytuału ruwatan, który ma oczyścić poszczególnych ludzi lub całe społeczności, by przywrócić uniwersalną harmonię. Świat rzeczywisty i świat iluzji współistnieją w spektaklu, a dalang, poprzez obecność mitycznego dalanga Kandhabuwany na ekranie, gromadzi swoją moc, która umożliwi mu dokonanie ceremonialnego oczyszczenia widowni.

Keywords

PL

jawajski teatr cieni; teatr lalkowy; Wayang; teatr indonezyjski

EN

Java shadow theatre; puppet theatre; Wayang; Indonesian theatre

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Pamiętnik Teatralny
• Year: 2016
• Volume: 65
• Issue: 1/2
• Pages: 248-260

Dates

published

2016

Contributors

author

Marianna Lis

• Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk

References

• Anderson, Benedict „The Last Picture Show: Wayang Beber”. In: Proceedings of the Conference on Modern Indonesian Literature, edited by Jean Taylor et al. Madison: University of Wisconsin Center for Southeast Asian Studies, 1974.
• Groenendael, Victoria M. Clara van. The Dalang behind the Wayang: The role of the Surakarta and the Yogyakarta Dalang in Indonesian-Javanese Society. Dordrecht: Foris Publications, 1985.
• Holt, Claire. Art in Indonesia: Continuities and Change. Ithaca, NY: Cornell University Press, 1967.
• Irvine, David. Leather Gods & Wooden Heroes. Singapore: Times Editions, 1996.
• Moerdowo, R.M. Wayang: Its Sigificance in Indonesian Society. Jakarta: Balai Pustaka, 1982.
• Mrázek, Jan. Phenomenology of a Puppet Theatre. Leiden: KITLV, 2005.
• Sears, Laurie J. Shadows of Empire: Colonial Discourse and Javanese Tales. Durham, NC: Duke University Press, 1996.
• Soedarsono, R.M. Seni Pertunjukan Indonesia di Era Globalisasi. Yogyakarta: Gadjah Mada University Press, 2002.
• Susilo, Joko. „Religious Performance in Java”. Puppetry International, no. 38 (2015).

Identifiers

DOI

10.36744/pt.1971

Biblioteka Nauki

29519897