Żywot Szczubla (1919–2013)

• Authors: Edward Krasiński

Title variants

EN

The Life of Józef 'Szczubel' Szczublewski (1919–2013)

Abstracts

EN

This article is a reminiscence of Józef Marcin Szczublewski, an actor, journalist, editor, museum professional, and lecturer, but most of all, he was a theatre historian and biographer. Theatre scholars often call him “Szczubel”, and he used this nickname himself in his numerous, and often funny, notes. In 1952 he started collaborating with the Theatre Section of the State Institute of Art. He studied archival materials and conducted parallel press archives research with zeal. He published his findings in Pamiętnik Teatralny, and was the quarterly’s Secretary of the Editorial Board in 1962–1964. He soon became, along with Jerzy Got, a renowned biographer of Helena Modrzejewska. Warsaw theatres of the 19th and 20th centuries were a second area of his studies. The Institute of Art awarded Szczublewski his doctoral degree in 1971 based on his dissertation Żywot Osterwy (The Life of Osterwa, published in 1971), completed under the supervision of Prof. Zbigniew Raszewski. The biography had the form of a chronicle that put wide-ranging archival documentation into order. This was the form (and title) that became the author’s favourite. He soon came back to his favourite object of study and heroine to publish Żywot Modrzejewskiej (The Life of Modrzejewska, 1975), and after almost two decades followed it with Żywot Sienkiewicza (The Life of Sienkiewicz, 1989).

PL

Tekst jest wspomnieniem o Józefie Marcinie Szczublewskim, aktorze, dziennikarzu, redaktorze, muzealniku i wykładowcy, ale przede wszystkim historyku teatru i biografie. Badacze teatru często nazywali go "Szczublem", a on sam używał tego przydomka w swoich licznych i często zabawnych zapiskach. W 1952 roku rozpoczął współpracę z Sekcją Teatralną Państwowego Instytutu Sztuki. Z zapałem studiował materiały archiwalne i prowadził równoległe badania archiwów prasowych. Wyniki badań publikował w "Pamiętniku Teatralnym", a w latach 1962–1964 był sekretarzem redakcji kwartalnika. Wkrótce stał się, wraz z Jerzym Gotem, znanym biografem Heleny Modrzejewskiej. Drugim obszarem jego badań były teatry warszawskie XIX i XX wieku. W 1971 roku Instytut Sztuki nadał Szczublewskiemu stopień doktora na podstawie rozprawy Żywot Osterwy, opublikowanej w 1971 roku pod kierunkiem profesora Zbigniewa Raszewskiego. Biografia miała formę kroniki porządkującej obszerną dokumentację archiwalną. Tę właśnie formę i tytuł autor wykorzystywał najchętniej. Do ulubionego przedmiotu badań i bohaterki powrócił wkrótce, publikując Żywot Modrzejewskiej (1975), a po niemal dwóch dekadach – Żywot Sienkiewicza (1989).

Keywords

PL

Józef Szczublewski; polscy badacze teatru; badania teatralne

EN

Józef Szczublewski; Polish theater scholars; theater research

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Pamiętnik Teatralny
• Year: 2016
• Volume: 65
• Issue: 1/2
• Pages: 285-304

Dates

published

2016

Contributors

author

Edward Krasiński

• Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk

• https://orcid.org/000000018320177X

References

• Szczublewski, Józef. „Publiczność teatralna w Warszawie, 1868-1883”. W: Teatr warszawski drugiej połowy XIX wieku, redakcja Tadeusz Sivert. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1957.
• Szczublewski, Józef, et al. Alojzy Żółkowski-syn. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1959.
• Szczublewski, Józef. Helena Modrzejewska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1958.
• Szczublewski, Józef. Artyści i urzędnicy czyli Szaleństwa Leona Schillera. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1961.
• Szczublewski, Józef. Wielki i smutny teatr warszawski 1868-1880. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1963.
• Szczublewski, Józef. Pierwsza Reduta Osterwy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1965.
• Szczublewski, Józef. Żywot Osterwy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971.
• Szczublewski, Józef. Żywot Modrzejewskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975.
• Szczublewski, Józef. W gmachu Teatru Wielkiego w Warszawie 1918-1939. Warszawa: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 2009.

Identifiers

DOI

10.36744/pt.1976

Biblioteka Nauki

29519900