Batalia o Schillera i teatr we Lwowie: Teksty publicystyczne Tymona Terleckiego z lat 1930–1931

• Authors: Mariola Szydłowska

Title variants

EN

The Battle for Schiller and the Theatre in Lvov: Tymon Terlecki’s Press Publications of 1930–1931

Abstracts

EN

The articles republished now in Pamiętnik Teatralny first appeared in the Lvov Słowo Polskie in 1930–1931. They are reprinted here with an introduction discussing the historical context in which they were written. The texts belong to the early period of work of the outstanding theater scholar, Tymon Terlecki, and they at the same time shed light on a short yet important episode in the history of the Lvov stage that had to do with Leon Schiller. Even though the articles had been inspired by the editor-in-chief of Słowo Polskie, Wacław Mejbaum, they also revealed Terlecki’s own convictions and expressed his involvement in the so-called “battle for Schiller” [batalia o Schillera]. The issue was first to allow Stanisław Czapelski and Zygmunt Zaleski to take over the management of the municipal theaters, as they offered the position of artistic director of the Drama Department to Leon Schiller, and then to provide Schiller with the wherewithal to carry out his creative work, which meant mostly to make some organisational changes within the theaters. And finally, when Schiller had resigned and left Lvov, Terlecki carried on the battle so that the Municipal Council accept Wilam Horzyca as manager, which it did, thus enabling Schiller to come back. The articles reveal the polemical temperament of Tymon Terlecki, his early fascination with the work of Leon Schiller and the way in which their author contributed to the development of the stage in Lvov.

PL

Teksty przedrukowane w tym artykule ukazały się po raz pierwszy w lwowskim Słowie Polskim w latach 1930-1931. Opatrzono je wstępem, w którym omówiono kontekst historyczny ich powstania. Teksty należą do wczesnego okresu twórczości wybitnego teatrologa Tymona Terleckiego, a jednocześnie rzucają światło na krótki, ale ważny epizod w dziejach lwowskiej sceny związany z Leonem Schillerem. Mimo że artykuły powstały z inspiracji redaktora naczelnego Słowa Polskiego Wacława Mejbauma, ujawniały także własne przekonania Terleckiego i dawały wyraz jego zaangażowaniu w tzw. „batalię o Schillera”. Chodziło najpierw o umożliwienie objęcia dyrekcji teatrów lwowskich przez Stanisława Czapelskiego i Zygmunta Zaleskiego, którzy zaproponowali Leonowi Schillerowi stanowisko kierownika artystycznego teatrów dramatycznych, a następnie o zapewnienie Schillerowi warunków do pracy twórczej, co oznaczało przede wszystkim dokonanie zmian organizacyjnych w teatrach. Wreszcie, gdy Schiller zrezygnował i opuścił Lwów, Terlecki prowadził batalię, by Rada Miejska zaakceptowała Wilama Horzycę na stanowisku kierownika, co też uczyniła, zaś Horzyca zaprosił Schillera do współpracy. Artykuły ukazują polemiczny temperament Tymona Terleckiego, jego wczesną fascynację twórczością Leona Schillera oraz sposób, w jaki ich autor przyczynił się do rozwoju lwowskiej sceny.

Keywords

PL

teatr polski 1918-1939; Leon Schiller; Tymon Terlecki; Lwów; historia teatru

EN

Polish theater 1918-1939; Leon Schiller; Tymon Terlecki; Lvov; theater history

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Pamiętnik Teatralny
• Year: 2017
• Volume: 66
• Issue: 4
• Pages: 184-263

Dates

published

2017

Contributors

author

Mariola Szydłowska

• https://orcid.org/0000000281058540

References

• Kuchtówna, Lidia. „Lwowskie wywiady Wilama Horzycy”. Pamiętnik Teatralny 32, z. 2 (1983).
• Timoszewicz, Jerzy, red. Rozmowy z Leonem Schillerem: Wywiady i autowywiady 1923–1953. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1996.
• Schiller, Leon. Droga przez teatr 1924–1939. Redakcja Jerzy Timoszewicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983.
• Szydłowska, Mariola. „Tymon Terlecki we Lwowie”. Pamiętnik Teatralny 60, z. 3/4 (2011).
• Terlecki, Tymon. Ludzie, książki i kulisy. Londyn: B. Świderski, 1960.
• Terlecki, Tymon. „Ostatni romantyk sceny polskiej”. Pamiętnik Teatralny 6, z. 1 (1957).
• Terlecki, Tymon. Rzeczy teatralne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1984.
• Terlecki, Tymon. Spotkania ze swoimi. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1999.

Identifiers

DOI

10.36744/pt.2206

Biblioteka Nauki

29520675