Odpowiedzialność za opóźnienia w płatnościach w transakcjach handlowych w dobie pandemii wirusa SARS-CoV-2

• Authors: Anna Kanarek-Równicka

Title variants

Odpowiedzialność za opóźnienia w płatnościach w transakcjach handlowych w dobie pandemii wirusa SARS-CoV-2

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejsze opracowanie dotyczy odpowiedzialności dłużnika za opóźnienie w płatności w transakcjach handlowych, które powstało w wyniku pandemii wirusa SARS-CoV-2. Brak terminowej zapłaty za dostarczony towar lub usługę stanowi powszechne zjawisko, występujące z reguły z wyłącznej winy dłużnika. Ograniczenia funkcjonowania działalności gospodarczych, które wystąpiły na skutek epidemii nie pozostały obojętne także dla tych podmiotów, którzy dotychczas rzetelnie wykonywali swoje zobowiązania. Podmioty te poszukują rozwiązań, które pozwolą im uniknąć negatywnych konsekwencji finansowych związanych ze stanem zagrożenia. Przykładem takiego rozwiązania jest instytucja rebus sic stantibus. Celem artykułu jest dokonanie oceny czy możliwe jest zastosowanie klauzuli rebus sic stantibus do zmniejszenia finansowych dolegliwości dłużnika za powstałe i nieprzewidziane opóźnienia w płatnościach.   This study deals with the debtor’s liability for late payment in commercial transactions that arose as a result of the SARS-CoV-2 pandemic. Lack of timely payment for the goods or services delivered is a common phenomenon, usually due to the sole fault of the debtor. Restrictions on the functioning of economic activities that occurred as a result of the epidemic did not remain indifferent to those entities that have so far diligently fulfilled their obligations. These entities are looking for solutions that will allow tchem to avoid the negative financial consequences associated with the emergency. An example of such a solution is the institution rebus sic stantibus. The purpose of the article is to assess whether it is possible to use the rebus sic stantibus clause to reduce the debtor’s financial problems for arising and unforeseen delays in payments.

EN

This study deals with the debtor’s liability for late payment in commercial transactions that arose as a result of the SARS-CoV-2 pandemic. Lack of timely payment for the goods or services delivered is a common phenomenon, usually due to the sole fault of the debtor. Restrictions on the functioning of economic activities that occurred as a result of the epidemic did not remain indifferent to those entities that have so far diligently fulfilled their obligations. These entities are looking for solutions that will allow tchem to avoid the negative financial consequences associated with the emergency. An example of such a solution is the institution rebus sic stantibus. The purpose of the article is to assess whether it is possible to use the rebus sic stantibus clause to reduce the debtor’s financial problems for arising and unforeseen delays in payments.

Keywords

PL

opóźnienia w płatnościach w transakcjach handlowych; rebus sic stantibus; pandemia SARS-CoV-2; delays in payment in commercial transactions; rebus sic stantibus; pandemy SARS-CoV-2; opóźnienia w płatnościach w transakcjach handlowych; rebus sic stantibus; pandemia SARS-CoV-2; delays in payment in commercial transactions; rebus sic stantibus; pandemy SARS-CoV-2

EN

delays in payment in commercial transactions; rebus sic stantibus; pandemy SARS-CoV-2

• Publisher: Instytut Nauk Prawnych PAN / Institute of Legal Studies PAN
• Journal: Studia Prawnicze
• Year: 2021
• Issue: 1 (223)
• Pages: 57-80

Dates

published

2021-09-22

Contributors

author

Anna Kanarek-Równicka

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

• https://orcid.org/0000-0003-0787-781X

References

• Brzozowski A., Wpływ zmiany okoliczności na zobowiązania w dobie pandemii – o konieczności zastosowania nadzwyczajnych środków, „Studia Prawa Prywatnego” 2020, nr 2, s. 5-15.
• Fik P., Staszczyk P., Wątpliwości dotyczące możliwości dochodzenia rekompensaty za koszty odzyskania należności na podstawie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowanych, „Przegląd Sądowy” 2015, nr 7-8, s. 119-127.
• Gniewek E., Machnikowski P. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2019, Legalis.
• Kanarek-Równicka A., Nowa metoda „kredytowania” przedsiębiorców. Polityka gospodarcza – praktyka – etyka, „Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae Wydział Prawa, Administracji i Zarządzania Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach” 2018, nr 3, s. 217-227.
• Lemkowski M., Odsetki cywilnoprawne, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.
• Malarewicz A., Wpływ zmiany stosunków na wykonanie zobowiązań – cz. I, „Monitor Prawniczy” 2005, nr 11, s. 539-545.
• Mały rocznik statystyczny Polski 2020, GUS, Warszawa 2020, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/maly-rocznik-statystyczny-polski-2020,1,22.html [dostęp: 07.03.2021].
• Marcisz E., Ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2014, LEX.
• Nadzwyczajny [hasło], [w:] Słownik języka polskiego https://sjp.pwn.pl/sjp/nadzwyczajny;2485997.html [dostęp: 07.03.2021].
• Naworski J.P., Wykładnia art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych – zagadnienia wybrane, „Przegląd Prawa Handlowego” 2019, nr 3, s. 5-15.
• Nowak–Górski B., Mróz D., Olszak K., Stosowanie klauzuli rebus sic stantibus w dobie epidemii wirusa SARS-CoV-2, „Monitor Prawniczy” 2020, nr 10, s. 507-514.
• Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 lipca 2020 r. w sprawie wysokości odsetek ustawowych, M.P. 2020, poz. 626.
• Obwieszczenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z 28 grudnia 2020 r. w sprawie wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, M.P. 2020, poz. 1212.
• Olejniczak A. (red.), Prawo zobowiązań – część ogólna, System Prawa Prywatnego, t. 6, C.H. Beck, Warszawa 2009.
• Osajda K. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2021, Legalis.
• Osajda, K. (red.), Ustawa o terminach zapłaty. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2019, Legalis.
• Pietrzykowski K. (red.), Kodeks cywilny. T. 1. Komentarz. Art. 1-44910, C.H. Beck, Warszawa 2020, Legalis.
• Postanowienie SN z 2 grudnia 1998 r., I CKN 972/97, Legalis 338656.
• Postanowienie SN z 24 kwietnia 2019 r., I CSK 640/18, LEX 2650291.
• Strugała R., Wpływ pandemii COVID-19 na wykonywanie umów w świetle art. 357[1] KC, „Monitor Prawniczy” 2020, nr 11, s. 560-565.
• Uchwała nr 7/2020 Rady Polityki Pieniężnej z 28 maja 2020 r. w sprawie stopy referencyjnej, oprocentowania kredytów refinansowych, oprocentowania lokaty terminowej oraz stopy redyskontowej weksli w Narodowym Banku Polskim, Dz.Urz. NBP 2020, poz. 10.
• Uchwała SN z 11 grudnia 2015 r., III CZP 94/15, OSNC 2017, nr 1, poz. 5.
• Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, t.j. Dz.U. 2020, poz. 295.
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, t.j. Dz.U. 2020, poz. 1575 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych, Dz.U. 2019, poz. 1649.
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, t.j. Dz.U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej, t.j. Dz.U. 2019, poz. 357, 730 i 1590.
• Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych, t.j. Dz.U. 2019, poz. 1350 i 2227.
• Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, t.j. Dz.U. 2021, poz. 424.
• Wyrok SN z 19 listopada 2014 r., II CSK 191/14, LEX 1628911.
• Wyrok SN z 21 kwietnia 2005 r., III CK 645/04, LEX 369251.
• Wyrok SN z 21 września 2011 r., I CSK 727/10, LEX 1043967.
• Wyrok SN z 7 lipca 2017 r., V CSK 660/16, LEX 2350004.
• Wyrok SN z 8 marca 2018 r., II CSK 303/17, LEX 2508552.
• Wyrok SN z 9 czerwca 2005 r., III CK 674/04, LEX 180851.
• Wyrok SN z 9 kwietnia 2003 r., I CKN 255/01, LEX 78890.
• Załucki M. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2020.

Identifiers

DOI

10.37232/sp.2021f