Systemy wykonania kary pozbawienia wolności a powrót do przestępstwa w zarysie prawnym i psychologicznym

• Authors: Angelika Maruszewska

Title variants

EN

Systems of execution of the penalty of imprisonment, and return to crime in legal and psychological outline

Abstracts

EN

The penalty of imprisonment is to contain a full ailment expressing condemnation for the committed prohibited acts. The Executive Penal Code indicates that the purpose of imprisonment is to “arouse in the convict the will to cooperate in shaping his socially desirable attitudes, in particular the sense of responsibility and the need to comply with the legal order and thus refrain from returning to crime”, and thus – preventing recidivism. The main task is to prepare the convict for life in freedom, shaping his responsibility for his actions, as well as the will to cooperate for his social readaptation. In view of the above, the legislator introduced the institution of three punishment enforcement systems into the Executive Penal Code and thus gave a high degree to the issue of interactions undertaken during the execution of a penalty of imprisonment, additionally emphasizing it in the name given to each system. This study uses the analysis of the resulting statistical data from own research and literature on the subject in the scope of discussing the systems of execution of the penalty of imprisonment and their impact on recidivism. What causes convicts to return to crime after serving a sentence of imprisonment? Will a well-chosen system of serving a prison sentence really prevent the risk of recidivism?

PL

Kara pozbawienia wolności ma zawierać pełną dolegliwość wyrażającą potępienie dla popełnionych czynów zabronionych. Kodeks karny wykonawczy wskazuje, że celem kary pozbawienia wolności jest wzbudzanie w skazanym woli współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego i tym samym powstrzymania się od powrotu do przestępstwa, a co za tym idzie – zapobiegnięcie powrotu do przestępstwa. Zasadniczym zadaniem jest przygotowanie skazanego do życia na wolności, kształtowanie jego odpowiedzialności za czyny, a także woli współdziałania na rzecz jego readaptacji społecznej. Z uwagi na powyższe ustawodawca wprowadził do Kodeksu karnego wykonawczego instytucję trzech systemów wykonywania kary i tym samym przyznał wysoki stopień problematyce oddziaływań podejmowanych w trakcie wykonywania kary pozbawienia wolności, dodatkowo ją akcentując w nadanej każdemu systemowi nazwie. W niniejszym opracowaniu posłużono się analizą danych statystycznych wynikających z prowadzonych badań własnych oraz literaturą przedmiotu w zakresie omówienia systemów wykonywania kary pozbawienia wolności oraz ich wpływu powrotność do przestępstwa. Co powoduje, że skazani po odbyciu kary pozbawienia wolności decydują się na powrót do przestępstwa? Czy rzeczywiście dobrze dobrany system wykonywania kary pozbawienia wolności pozwoli zapobiec ryzyku powrotu do przestępstwa?

Keywords

PL

system wykonywania kary; system oddziaływania penitencjarnego; system zwykły; system terapeutyczny; osadzony w zakładzie karnym; powrot do przestępstwa; recydywa

EN

punishment execution system; penitentiary impact system; ordinary system; therapeutic system; incarcerated in prison; return to crime; recidivism

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
• Year: 2023
• Volume: 33
• Issue: 2
• Pages: 235-248

Dates

published

2023

Contributors

author

Angelika Maruszewska

• Prokuratura Regionalna w Warszawie

References

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r., poz. 1138).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r., poz. 127).
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 grudnia 2022 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowy wykonywania kary pozbawienia wolności (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r., poz. 2847).
• Budyn-Kulik M., Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, Lex/el. 2023.
• Dąbkiewicz K., Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Lex/el 2020.
• Dąbkiewicz K., Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa 2018.
• Fromm E., Anatomia ludzkiej destruktywności, tłum. J. Karłowski, Poznań 1999.
• Gaberle A., Błachut J., Krajewski K., Kryminologia, Gdańsk 2007.
• Jaworska A., Paradygmatyczne podstawy współczesnej resocjalizacji penitencjarnej, [w:] eadem, Resocjalizacja. Zagadnienia prawne, społeczne i metodyczne, Kraków 2009, s. 137–148.
• Królikowski M., Zawłocki R., Prawo karne, Warszawa 2020.
• Kwieciński A., Wykonywanie kary pozbawienia wolności w systemie terapeutycznym, Warszawa 2017.
• Lorenz K., On Aggression, trans. M. Kerr Wilson, London 2005.
• Marczak M., Resocjalizacyjne programy penitencjarne realizowane przez Służbę Więzienną w Polsce, Kraków 2009.
• Musioł S., Negatywne aspekty kary pozbawienia wolności, „Probacja” 2013, nr 4, s. 155–171.
• Nawój A., Wykonywanie kary pozbawienia wolności w systemie programowego oddziaływania, Łódź 2007.
• Rode M., Czynniki ryzyka stylów myślenia przestępczego nieletnich, „Polskie Forum Psychologiczne” 2014, t. 19, nr 2, s. 258–274.
• Rode M., Style myślenia przestępczego. Podstawy teoretyczne i diagnostyczne, Warszawa 2013.
• Strus W., Cieciuch J., Kołowy model struktury cech osobowości w ujęciu Lewisa Goldberga, „Studia Psychologica” 2011, nr 11(2), s. 65–93.
• Szymanowski T., Recydywa w Polsce. Zagadnienia prawa karnego, kryminologii i polityki karnej, Warszawa 2010.
• Walters G.D., Criminal thinking and recidivism: Meta-analytic evidence on the predictive and incremental validity of the Psychological Inventory of Criminal Thinking Styles (PICTS), „Aggression and Violent Behavior” 2012, vol. 17, iss. 3, s. 272–278.
• Wysocka E., Diagnoza w resocjalizacji. Obszary problemowe i modele rozwiązań w ujęciu psychopedagogicznym, Warszawa 2008.
• Badania własne, 2020–2021, Prokuratura Okręgowa w Gliwicach.
• Dane statystyczne Służby Więziennej – stan na dzień 31.12.2020, 31.12.2021 i 31.12.2022, sw.gov.pl.

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0807-sp-2023-2-009

Biblioteka Nauki

27324476