Unikalny druk Ustaw Towarzystwa Strzelców Lwowskich z Księgozbioru Jakuba hr. Potockiego w zbiorach Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy

• Authors: Tomasz Pawlikowski

Title variants

EN

A unique print of the laws of the Lwów Riflemen’s Association from the book collection of count Jakub Potocki, contemporary in the collection of the Public Library of the City of Warsaw

Abstracts

EN

The purpose of the article is to draw attention to the print, which comes from the gift of Count Jakub Potocki for the Warsaw Public Library (actually also Central Library of the Masovian Voivodship), Regulativ des privilegirten bürgerlichen Scharfschützen-Corps der k.k. Hauptstadt Lemberg from 1817, as well as an analysis of its content, recalling the author’s biography and the historical background in which it was created. It is perhaps the only surviving copy and a significant document concerning the activities of the Society of Lviv Riflemen at the beginning of the 19th century. It continued the traditions of the earlier Fowler Brotherhood, known as the Confraternity, which had served several times in defense of Lviv. However, the activity of the Society, combining the military and sports aspects, also entered the history of the city.

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na druk Regulativ des privilegirten burgerlichen Scharfschutzen-Corps der k.k. Hauptstadt Lemberg z 1817 roku, pochodzący z daru Jakuba hr. Potockiego dla Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy, która obecnie pełni również funkcję Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego. Autor dokonuje także analizy treści dzieła, przedstawia biogram twórcy i tło historyczne okresu, w którym ono powstało. Jest to być może jedyny zachowany egzemplarz i istotny dokument dotyczący działalności Towarzystwa Strzelców Lwowskich na początku XIX wieku. Kontynuowało ono tradycje wcześniejszego bractwa kurkowego, zwanego konfraternią, zasłużonego kilkukrotnie w obronie Lwowa. Również Towarzystwo Strzelców i jego działalność, łącząca aspekt militarny i sportowy, wpisały się w historię miasta.

Keywords

PL

obronność; kultura fizyczna; Towarzystwo Strzelców Lwowskich; Wincenty Ziętkiewicz; zbiory biblioteczne

EN

defense; physical culture; Society of Lviv Riflemen; Wincenty Ziętkiewicz; library collections

• Publisher: Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
• Journal: Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
• Year: 2023
• Volume: 1
• Issue: 19
• Pages: 105-129

Dates

published

2023

Contributors

author

Tomasz Pawlikowski

• Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy, Polska

• https://orcid.org/000000030618611X

References

• Czołowski A., Konfraternia strzelecka i jej znaczenie w dziejach miasta Lwowa, rękopis z Archiwum Aleksandra Czołowskiego, https://polona.pl/item/32001428 [dostęp: 8.09.2022];
• Zbiór Aleksandra Czołowskiego, Inwentarz zespołu PL, 1/388, oprac. T. Zielińska, http://www.agad.gov.pl/pomoce/AC.xml [dostęp: 16.09.2022];
• Projekt Statutu Towarzystwa Strzelców Lwowskich, [w:] Zbiór Aleksandra Czołowskiego, Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, inwentarz zespołu PL, 1/388, s. 184-197;
• Regulativ des privilegirten bürgerlichen Scharfschützen-Corps der k.k. Hauptstadt Lemberg, Zweyte vermehrte und verbesserte Auflage, Lemberg, druk 1817 (gedruckt bei Joseph Schnayder); w zbiorach Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy – Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego;
• Regulativ für die k. k. privilegirte Schützen-Gesellschaft und das bürgerliche Scharffschützen-Corps der königl. Hauptstadt Lemberg = Ustawy dla c.k. uprzywilej. Towarzystwa Strzelców jako téż dla Korpusu Strzelców król. stołecznego miasta Lwowa, wyd. nowe, Lwów 1847; w zbiorach Biblioteki Narodowej, https://polona.pl/item/116090464 [dostęp: 25.08.2022];
• Charewiczowa Ł., Historiografia i miłośnictwo Lwowa, Towarzystwo Miłośników Przeszłości Lwowa, Lwów 1938;
• Czołowski A., Wysoki zamek, „Biblioteka Lwowska”, T. 9-10, Towarzystwo Miłośników Przeszłości Lwowa, Lwów 1910;
• Karłowicz J., Słownik gwar polskich, T. 2, Akademia Umiejętności, Kraków 1901;
• Kulczycki T., Rys historyczny wraz z zbiorem przywilejów Towarzystwa Strzelców Lwowskich, drukiem Piotra Pillera, Lwów 1848, https://polona.pl/item/92886690 [dostęp: 04.10.2022];
• Kwaśniewicz W., 1000 słów o dawnej broni palnej, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1987;
• Leszczyc Z., Herby szlachty polskiej, T. 2, Poznań, nakładem Antoniego Fiedlera; Warszawa, E. Wende & Ska T. Hiż i A. Turkuł; Lwów, H. Altenberg, 1908;
• Maciejewski M., Broń strzelecka wojsk polskich w latach 1717–1945, Wydawnictwo Glob, Szczecin 1991;
• Michalski C., Prekursorzy kultury fizycznej we Lwowie, [w:] Lwów: miasto, społeczeństwo, kultura. Studia z dziejów Lwowa, T. 5, Ludzie Lwowa, red. K. Karolczak, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2005, s. 343-350;
• Nieć G., Lwowiana w kolekcji Lecha Kokocińskiego warszawskiego bibliofila i kolekcjonera, [w:] Kraków – Lwów: książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku, T. 9, cz. 1, red. H. Kosętka, B. Góra, E. Wójcik, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2009, s. 279-288;
• Schnür-Pepłowski S., Obrazy z przeszłości Galicyi i Krakowa (1772-1858), cz. 1, Księgarnia Gubrynowicza i Schmidta, Lwów 1896, https://polona.pl/item/32001428 [dostęp: 08.09.2022];
• Skrzypkowska J., Polskie kalendarze XIX-wieczne w zbiorach Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy – Biblioteki Głównej, Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna, Warszawa 1998;
• Słownik pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa – Łódź 1972;
• Pawlikowski T., Jakub hr. Potocki i jego dar dla Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy z 1934 roku, „Roczniki Biblioteczne” 2020, T. 64, s. 179-199;
• https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Top%C3%B3r_(coat_of_arms)?uselang=pl [dostęp: 2.08.2022];
• https://www.landwehrschuetzen-wals.at/index.php/2015-06-16-21-33-10/2015-06-16-21-34-55 [dostęp: 3.08.2022];
• https://www.zks.waw.pl/images/2020/REGULAMINY/Reg2020BPR.pdf [dostęp: 4.08.2022].

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.10078489

Biblioteka Nauki

27316741