PRAWO DO ŻYCIA RODZINNEGO Z PERSPEKTYWY EUROPEJSKICH ORAZ MIĘDZYAMERYKAŃSKICH ORGANÓW OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA. ZAKAZ DYSKRYMINACJI

• Authors: Małgorzata Myl

Title variants

EN

THE RIGHT TO FAMILY LIFE: THE EUROPEAN AND INTER-AMERICAN PERSPECTIVES. THE PROHIBITION OF DISCRIMINATION

Abstracts

EN

Family, as a fundamental and natural group unity of society, has a special status both under a national law and under international regulations. The right to family life has been recognized as one of the basic human rights. States are obliged to respect the family life and to refrain from an arbitrary or unlawful interference in the life. In addition, States have obligations to adopt appropriate legal measures aimed at protecting everyone’s private and family life. Social changes should be taken into account during the implementation of States’ obligations (including changes in the family life model, eg. moving away from the ‘traditional’ concept of family as marriage of woman and man and their children). In the text it is presented an overview of how the concepts of family and family life are understood under the international human rights law. Then, the practice of the European and Inter-American human rights bodies was analyzed in relation to the protection of family life. The text is also an attempt to address the question whether people remaining in family models other than ‘traditional’ create the family life and whether the life in protected under the international human rights law.

PL

Rodzina, jako podstawowa i naturalna komórka społeczeństwa, posiada szczególny status zarówno w prawie wewnętrznym państw, jak i w regulacjach międzynarodowych. Ochrona życia rodzinnego uznana jest za jedno z podstawowych praw człowieka. Państwa zobowiązane są do poszanowania życia rodzinnego oraz do powstrzymania się od bezprawnej lub arbitralnej ingerencji w to życie. Mają ponadto obowiązek przyjęcia odpowiednich środków prawnych zmierzających do ochrony życia prywatnego i rodzinnego każdego człowieka. Realizacja tych obowiązków powinna uwzględniać zmiany społeczne, w tym także zmiany w modelu życia rodzinnego (m.in. odchodzenie od tradycyjnego rozumienia rodziny tylko jako związku małżeńskiego kobiety i mężczyzny oraz ich dzieci). W tekście przedstawiono zarys sposobu rozumienia pojęcia rodziny oraz życia rodzinnego na gruncie międzynarodowego prawa praw człowieka. Następnie dokonano analizy stanowisk europejskich oraz międzyamerykańskich organów ochrony praw człowieka w odniesieniu do poszanowania życia rodzinnego. Podjęto również próbę odpowiedzi na pytanie, czy osoby pozostające w innych modelach rodziny aniżeli tradycyjny tworzą życie rodzinne oraz czy jest ono chronione w świetle międzynarodowego prawa praw człowieka.

Keywords

PL

rodzina,; życie rodzinne,; zakaz dyskryminacji,; europejski i międzyamerykański system ochrony praw człowieka,

EN

family,; family life,; prohibition of discrimination,; European and Inter-American system of human rights

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Roczniki Administracji i Prawa
• Year: 2020
• Volume: 2
• Issue: XX
• Pages: 77-88

Dates

published

2020

Contributors

author

Małgorzata Myl

• Uniwersytet Śląski, Instytut Nauk Prawnych

References

• Bueren G., The International Protection of Family Members’ Rights as the 21st Century Approaches, „Human Rights Quarterly” 1995, Vol. 17.
• Demo D.H., Allen K.R., Fine M.A., Handbook of family diversity, New York 2012.
• Grześkowiak A., Rodzina w projektach konstytucji, [w:] J. Rebeta, Zagadnienia praw rodziny, Lublin 1997
• L Gulick K., Protection of Family Life, [w:] W. Kalin, R.C. Williams, K. Koser, A. Solomon (red.), Incorporating the Guiding Principles on Internal Displacement into Domestic Law: Issues and Challenges, Washington 2010.
• Michalska A., Sandorski J., Rodzina jako podmiot międzynarodowo chronionych praw człowieka. Traktaty generalne, [w:] T. Jasudowicz (red.), Prawa rodziny – prawa w rodzinie w świetle standardów międzynarodowych. Materiały Krajowej Konferencji Naukowej, Toruń 22-23. X. 1998r., Toruń 1999.
• Okon E., Towards definding the “right to a family” for the African child, „African Human Rights Law Journal” 2012, Vol. 12, Issue 2.
• Roopnarine J.L., Gielen U.P., Families in a global perspective, Boston 2005.
• Sękowska-Kozłowska K., Art. 23 Ochrona małżeństwa i rodziny, [w:] R. Wieruszewski (red.), Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich (Osobistych) i Politycznych. Komentarz, Warszawa 2012.
• Stadniczeńko S. L., Rodzina i jej prawa w świetle Karty Praw Rodziny 1983 r., [w:] T. Jasudowicz (red.), Prawa rodziny – prawa w rodzinie w świetle standardów międzynarodowych. Materiały Krajowej Konferencji Naukowej, Toruń 22-23. X. 1998r., Toruń 1999.
• Strong B., The marriage and family experience: Intimate relationships in a changing society, 13th edition, Boston 2017.
• Volio F., Legal personality, privacy and the family, [w:] L. Henkin, The International Bill of Rights: the Covenant on Civil and Political Rights, New York 1981.
• Wardle D., The Family: The Foundation of Human Rights, „International Journal of the Jurisprudence of the Family” 2016, Vol. 7.
• Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4.11.1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2, Dz.U. 1993 r., nr 61, poz. 284.
• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z dnia 16.12.1966 r., (Dz.U. z 1977, nr 38, poz. 167).
• Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych z dnia 16.12.1966 r., (Dz.U. 1977 r., nr 38, poz. 169).
• American Convention on Human Rights, Organization of American States, 22.11.1969, tekst dostępny: https://www.cidh.oas.org/basicos/english/basic3.american%20convention.htm.
• Konwencja o prawach dziecka z dnia 10.11.1989 r., (Dz.U. 1991 r., nr 120, poz. 526).
• American Declaration of the Rights and Duties of Man adopted by Organization of American States, 2.05.1948, tekst dostępny: https://www.cidh.oas.org/basicos/english/basic2.american%20declaration.htm.
• Universal Declaration of Human Rights, UN General Assembly, 10.12.1948, Resolution 217 A. Committee of Ministers Recommendation No. R(90)2 on social measures concerning violence within the family, Council of Europe, 15.01.1990.
• General Comment No. 19: Article 23 (Protection of the Family, the Right to Marriage and Equality of the adopted by Spouses), HRC, on 27.07.1990.
• General Comment No. 4: The Right to Adequate Housting, CESCR, 13.12.1991.
• General Comment No. 5: Persons with Disabilities, CESCR, 9.12.1994.
• General Recommendation No. 21: Equality in Marriage and Family Relations, CEDAW, 1994.
• General Recommendation No. 29: Economic consequences of marriage, family relations and their dissolution, CEDAW, 30.10.2003.
• General comment No. 7: Implementing child rights in early childhood, CRC, 20.09.2006.
• Annual report of the United Nations High Commissioner for Human Rights: Protection of the family: contribution of the family to the realization of the right to an adequate standard of living for its members, particularly through its role in poverty eradication and achieving sustainable development prepared on 15.01.2016, Human Rights Council, A/HRC/31/37.
• A.S. v. Canada, HRC, Communication No. 68/1980, 31.03.1981.
• Aumeeruddy – Cziffra et. al v. Mauritius, HRC, Communication No. 35/1978, 9.04.1981.
• M. Balagner Santacana v. Spain. Individual opinion concurring by Mrs. Elizabeth Evatt, HRC, Communication No. 417/1990, 27.07.1994.
• Ngambi and Nebol v. France, HRC, Communication no. 1179/2003, 9.07.2004.
• Byahuranga v. Denmark, HRC, Communication no. 1222/2003, 1.11.2004.
• Marckx v. Belgium, ECHR, Application no. 6833/74, Merits and Just Satisfaction Judgment, 13.06.1979.
• Berrehab v. the Netherlands, ECHR, Application no. 10730/84, Merits and Just Satisfaction Judgment, 21.06.1988.
• Kroon et al. v. the Netherlands, ECHR, Application no. 18535/91, Merits and Just Satisfaction, 27.10.1994.
• Boughanemi v. France, ECHR, Application no. 22070/93, Merits and Just Satisfaction Judgment,24.04.1996.
• C. v. Belgium, ECHR, Application no. 21794/93, Merits and Just Satisfaction Judgment, 7.08.1996.
• Ahmut v. the Netherlands, ECHR, Application no. 21702/93, Merits and Just Satisfaction Judgment, 28.11.1996.
• K. and T. v. Finland, ECHR, Application no. 25702/94, Merits and Just Satisfaction Judgment, 12.07.2001.
• Schalk and Kopf v. Austria, ECHR, Application no. 30141/04, Merits and Just Satisfaction Judgment, 24.06.2010.
• P.B. and J.S. v. Austria, ECHR, Application no. 18984/02, Merits and Just Satisfaction Judgment,22.07.2010. X and Others v. Austria, ECHR, Application no. 19010/07, Merits and Just Satisfaction Judgment, 19.02.2013.
• Vallianatos and Others v. Greece, ECHR, Applications no. 29381/09 and 32684/09, Merits and Just Satisfaction Judgment, 7.11.2013.
• Paradiso and Campanelli v. Italy, ECHR, Application no. 25358/12, Merits and Just Satisfaction Judgment, 24.01.2017.
• Guide on Article 8 of the European Convention on Human Rights: Rights to respect for private and family life, ECHR, 21.08.2018.
• Villagran Morales et al. v. Guatemala (“Street Children Case”), IACtHR, Ser. C No. 77, Reparations and Costs Judgment, 26.05.2001.
• Bamaca Velasquez v. Guatemala, IACtHR, Ser. C No. 91, Reparations and Costs Judgment, 22.02.2002
• Trujillo Oroza v. Bolivia, IACtHR, Ser. C No. 92, Reparations and Costs Judgment, 27.02.2002.
• Advisory Opinion OC-17/02: Juridical Condition and Human Rights of Child, IACtHR, Ser. A No. 17, 28.08.2002.
• Atala Riffo and Daughters v. Chile, IACtHR, Ser. C No. 239, Merits, Reparations and Costs Judgment, 24.02.2012.
• Advisory Opinion OC-24/17: Gender identity, equality and non-discrimination of same-sex couples, IACtHR, Ser. A No. 24, 24.11.2017.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0014.1689

Biblioteka Nauki

443761