Ocena zdalnych działań edukacyjnych i wspierających adresowanych do osób z niepełnosprawnością intelektualną w czasie pandemii COVID-19

• Authors: Piotr Plichta

Abstracts

PL

W tekście podjęto kwestię oceny przydatności zdalnej edukacji kierowanej do osób z niepełnosprawnością intelektualną (NI), przede wszystkim uczniów szkół specjalnych, w czasie pandemii. Do rozpoznania uwarunkowań i kontekstów cyfrowej inkluzji posłużono się przede wszystkim wynikami wywiadów z ekspertami oraz badania kwestionariuszowego, w którym brali udział dyrektorzy szkół specjalnych. Szkoły i inne instytucje najczęściej negatywnie oceniały wsparcie władz w zakresie realizacji edukacji zdalnej. Pandemia potwierdziła i uwypukliła istniejące nierówności cyfrowe (również na poziomie sprzętowym). Przydatność edukacji zdalnej dla osób z NI oceniana była raczej nisko. Jej zalety głównie postrzegano w kontekście współpracy w gronie pedagogicznym. Pandemia przyczyniła się w pewnym stopniu do podniesienia świadomości w zakresie potrzeby rozwoju kompetencji cyfrowych wszystkich podmiotów procesu edukacyjnego. Artykuł zamykają postulaty dotyczące rozwiązań ograniczających cyfrowe nierówności, marginalizację i wykluczenie osób z NI.

Keywords

PL

niepełnosprawność intelektualna; cyfrowa inkluzja; nierówności cyfrowe; edukacja zdalna; COVID-19

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Studia z Teorii Wychowania
• Year: 2021
• Volume: XII(3 (36))
• Pages: 133-153

Dates

published

2021

Contributors

author

Piotr Plichta

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Alfredsson Ågren, K., Kjellberg, A., & Hemmingsson, H. (2019). Digital participation? Internet use among adolescents with and without intellectual disabilities: A comparative study. New Media & Society. doi:10.1177/1461444819888398.
• Barnes, C., Mercer, G. (2008). Niepełnosprawność. Warszawa: Wyd. Sic!
• Batorski, D. (2015). Technologie i media w domach i życiu Polaków. W: Czapiński J., Panek T. (red.), Diagnoza społeczna 2015. Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego. Pobrano z: www.diagnoza.com (dostęp: 2.08.2021).
• Castleberry, A., Nolen, A. (2018). Thematic analysis of qualitative research data: Is it as easy as it sounds? Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 10(6), 807-815. doi.org/10.1016/j.cptl.2018.03.019.
• Caton, S. & Chapman, M. (2016). The use of social media and people with intellectual disabilities: a systematic review and thematic analysis. Journal of Intellectual and Developmental Disabilities, 41(2), 125-139. doi /10.3109/13668250.2016.1153052.
• Chadwick, D., Wesson, C., & Fullwood, C. (2013). Internet Access by People with Intellectual Disabilities: inequalities and Opportunities. Future Internet, 5, 376–397.
• Chadwick, D, Buell, S, & Goldbart, J. (2019). Approaches to communication assessment with children and adults with profound and multiple learning disability. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 32, 336–358. https://doi.org/10.1111/jar.12530.
• Chiner, E., Gómez-Puerta, M., & Cardona-Moltó, M. C. (2017). Internet use, risks and online behaviour: The view of internet users with intellectual disabilities and their caregivers. British Journal of Learning Disabilities, 45(3), 190-197. doi:10.1111/bld.12192.
• Courtenay, K., Perera, B. (2020). COVID-19 and people with intellectual disability: Impacts of a pandemic. Irish Journal of Psychological Medicine, 37(3), 231–236.
• Domagała-Zyśk, E. (2020). Zdalne uczenie się i nauczanie a specjalne potrzeby edukacyjne - z doświadczeń pandemii Covid-19. Lublin: Episteme.
• Glencross, S., Mason, J., Katsikitis, M., & Greenwood K. (2021). Internet Use By People with Intellectual Disability: Exploring Digital Inequality-A Systematic Review. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking. doi: 10.1089/cyber.2020.0499.
• Goggin, G., Newell C. (2003). Digital disability: The social construction of disability in new media. Rowman & Littlefield.
• Goggin, G., Newell C. (2007). The business of digital disability. Journal The Information Society, 23(3), 159-168.
• Heitplatz, V., Bühler, C. & Hastall, M. (2021). Usage of digital media by people with intellectual disabilities: Contrasting individuals’ and formal caregivers’ perspectives. Journal of Intellectual Disabilities, Online first. https://doi.org/10.1177%2F1744629520971375.
• Jaeger, P. T. (2012). Disability and the Internet. Confronting a digital divide. Boulder: Lynne Rienner Publishers.
• Johansson, S., Gulliksen, J. & Gustavsson, C. (2021). Disability digital divide: the use of the internet, smartphones, computers and tablets among people with disabilities in Sweden. Universal Access in the Information Society, 20, 105–120. https://doi.org/10.1007/s10209-020-00714-x.
• Kawalec, P. (2014). Metody mieszane w kontekście procesu badawczego w naukoznawstwie. Zagadnienia Naukoznawstwa, 1(199), 3-22.
• Lussier-Desrochers, D., Normand, C. L., Romero-Torres, A., Lachapelle, Y., Godin-Tremblay, V., Dupont, M.-E., Roux, J., Pépin-Beauchesne, L., & Bilodeau, P. (2017). Bridging the digital divide for people with intellectual disability. Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberspace, 11(1), Article 1. https://doi.org/10.5817/CP2017-1-1
• Merton, R. (1968). The Matthew Effect in Science. Science, 159 (3810), 56-63.
• Niepełnosprawność i Rehabilitacja (2020), 2. Pobrano z: https://nir.ipiss.com.pl/pl/aktualne-wydanie/nr-2-2020 (dostęp: 2.08.2021).
• Plichta, P. (2017). Socjalizacja i wychowanie dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w erze cyfrowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Plichta, P. (2018). The use of information and communication technologies by young people with intellectual disabilities in the context of digital inequalities and digital exclusion. E-Methodology, 5(5), 11-23. DOI: https://doi.org/10.15503/emet.v5i5.521.
• Plichta, P. (2020). Różne konteksty nierówności cyfrowych a wyzwania dla zdalnej edukacji – propozycje rozwiązań. W: J. Pyżalski (red.), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele. Warszawa: EduAkcja. Pobrano z: https://zdalnie.edu-akcja.pl/#pobierz-ebooka (dostęp: 2.08.2021).
• Ptaszek, G., Stunża, G. D., Pyżalski, J., Dębski, M., Bigaj, M. (2020). Edukacja zdalna: co stało się z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami? Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Pobrano z: https://zdalnenauczanie.org/wp-content/uploads/2020/10/ZDALNA-EDUKACJA_FINAL.pdf (dostęp: 2.08.2021).
• Pyżalski, J. (red.). (2020). Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele. Warszawa: EduAkcja. Pobrano z: https://zdalnie.edu-akcja.pl/#pobierz-ebooka (dostęp: 2.08.2021).
• Statista (2021). Internet usage worldwide. Pobrano z: https://www.statista.com/topics/1145/internet-usage-worldwide/ (dostęp: 2.08.2021).
• Tashakkori, A., Creswell, J. (2007). Exploring the Nature of Research Questions in Mixed Methods Research. Journal of Mixed Methods Research, 1(3), 207-211.UN (2006). Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Pobrano z: https://www.un.org/development/desa/disabilities/convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities.html (dostęp: 2.08.2021).
• UK Online Centres (2007). Digital Inclusion. A discussion of the Evidence Base. London: FreshMinds.
• Urbaniak-Zając, D. (2018). O łączeniu badań ilościowych i jakościowych – oczekiwania i wątpliwości. Przegląd Badań Edukacyjnych, 1(26), 121-138.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0015.4825

Biblioteka Nauki

37179070