Nowoczesne technologie asystujące wspomagające komunikację, edukację oraz funkcjonowanie społeczne osób z uszkodzonym narządem słuchu

• Authors: Małgorzata Kupisiewicz , Paulina Zagrobelna

Abstracts

PL

Niepełnosprawność słuchowa i jej następstwa rozpatrywane są z uwzględnieniem dwóch orientacji: medyczno-rehabilitacyjnej eksponującej deficyt słuchu i ograniczania dostępu do świata dźwięków, w tym mowy oraz komunikowania się w języku fonicznym; oraz socjokulturowej, gdzie głuchota nie jest traktowana jak niepełnosprawność, lecz posiada rangę pozytywnej wartości w społeczności Głuchych, osób stanowiących mniejszość językowo-kulturową, komunikujących się językiem migowym. W obecnej dobie intensywnego rozwoju nowoczesnych technologii otwierają się nowe perspektywy i możliwości zmieniając oblicze niepełnosprawności słuchowej i społeczności Głuchych. W artykule podjęto próbę ukazania, jakie nowoczesne technologie wspomagające, i w jaki sposób mogą wpłynąć na poprawę jakości życia osób słabosłyszących, niesłyszących/Głuchych. Uwaga skoncentrowana jest na ukazaniu wartości funkcjonalnych urządzeń wspomagających i innych technologii, jako strategii łagodzenia, przeciwdziałania lub kompensowania trudności związanych z komunikacją interpersonalną i społeczną, zwiększania dostępności edukacji oraz przestrzeni publicznej dla osób z uszkodzonym narządem słuchu oraz ich zdolności do samodzielnego i niezależnego uczestnictwa w życiu społecznym. Słowa kluczowe: osoby słabosłyszące, niesłyszące/Głuche, technologie wspomagające, jakość życia

Keywords

PL

osoby słabosłyszące; niesłyszące/Głuche; technologie wspomagające; jakość życia

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Studia z Teorii Wychowania
• Year: 2022
• Volume: XIII(3 (40))
• Pages: 279-300

Dates

published

2022

Contributors

author

Małgorzata Kupisiewicz

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

author

Paulina Zagrobelna

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

References

• Alborz, A. (2017). The Nature of Quality of Life: A Conceptual Model to Inform Assessment. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 14, 15‒30.
• Bańka, A. (1994). Jakość życia w psychologicznych koncepcjach człowieka i pracy. W: A. Bańka, R. Derbis (red.), Psychologiczne i pedagogiczne wymiary jakości życia (19–40). Poznań–Częstochowa: Gemini.
• BIAP https://www.biap.org/en/recommandations/recommendations/tc-02-classification
• Brown, R. I. (1997). Quality of life for People with Disabilities. Models, Research and Practice. Cheltenham: Stanly Thornes Publisher.
• Coleman, M. B. (2011). Successful Implementation of Assistive Technology to Promote Access to Curriculum and Instruction for Students with Physical Disabilities. Physical Disabilities. Education & Related Services, 30, 2‒22.
• Cummins, R. A. (2000). Objective and Subjective Quality of Life: An Interactive Model. Social Indicators Research, 52, 55‒72.
• De Witt, J. C. (1991). The role of technology in removing barriers, The Milbank Quarterly, 69, 313-332
• Deci, E. L., Ryan, R. M. (1985). Intrinsic Motivation and Self-Determination in Human Behavior. New York: Plenum.
• Elberling, C., Worsoe, K. (2008). Zanikające dźwięki o słuchu i aparatach słuchowych. Herlev: Bordind A/S.
• Gill, T. M, Feinstein, A. R. (1994). A critical appraisal of the quality of quality-of-life measurements. Jama. The Journal of the American Medical Association, 272(8), 619-26.
• Heckendorf, S. (2012). Assistive Technology For Individuals who are Deaf or Hard of Hearing. WATI.org : Wisconsin Assistive Technology Initiative. <http://wati.org/?pageLoad=content/supports/free/index.phphttp://>.
• Johnson, L. (2004). Utah deaf videoconferencing model: Providing vocational services via technology. Journal of Rehabilitation, 70, 33–37.
• Kim, J. S, Kim, C. H. (2014). A review of assistive listening device and digital wireless technology for hearing instruments. Korean Journal of Audiology, 18(3), 105‒111.
• Knychalska-Zbierańska, M. (2016). Zastosowanie systemów wspomagających słyszenie (FM) w rehabilitacji dzieci z zaburzeniami przetwarzania słuchowego. Otorynolaryngologia, 15(1), 1‒7
• Kobosko, J. (2015). Poczucie niepełnosprawności a percepcja siebie i objawy depresji u osób dorosłych z głuchotą postlingwalną korzystających z implantu ślimakowego. Nowa Audiofonologia, 4(1), 41‒54.
• Kobosk, J., Pankowska, A., Olszewski, Ł., Geremek-Samsonowicz, A., Skarżyński, H. (2017). Subiektywna i obiektywna ocena korzyści z implantu ślimakowego u osób dorosłych z częściową głuchotą o początku prelingwalnym. Nowa Audiofonologia, 6(4), 31‒42
• Kowalik, S. (2003). Psychologiczna diagnoza środowiska społecznego - zapomniany wymiar poznawania ludzi. W: K. Wenta, W. Zeidler (red.), Diagnoza psychologiczno-pedagogiczna wobec zagrożeń transformacyjnych (28‒36). Szczecin: Agencja Wydawnicza Kwadra.
• Kozłowski, G. (2019) Włączanie osób z niedosłuchem do udziału w kulturze – pętla indukcyjna i inne narzędzia zapewniające dostępność. Referat wygłoszony na III Forum Kultury Wrażliwej w Krakowie.
• Krakowiak, K. (1998). W sprawie kształcenia języka dzieci i młodzieży z uszkodzonym słuchem. Dla rodziców, lekarzy, logopedów, psychologów i nauczycieli. Komunikacja Językowa i Jej Zaburzenia 3. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Krakowiak, K. (2012). Dar języka. Podręcznik metodyki wychowania językowego dzieci i młodzieży z uszkodzeniami narządu słuchu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Krakowiak, K. (2017). Metody i organizacja wczesnej diagnozy funkcjonalnej. Referat wygłoszony na „Międzynarodowej konferencji: Osoba z uszkodzonym narządem słuchu w perspektywie tradycji, teraźniejszość i przyszłości – rozważania w 200-lecie Instytutu Głuchoniemych im. ks. J. Falkowskiego”. Warszawa.
• Künstler, I., (2008). Napisy dla niesłyszących - problemy i wyzwania. Przekładaniec, 1, 115‒124.
• Kupisiewicz, M. (2013). Słownik Pedagogiki Specjalnej. Warszawa PWN.
• Kupisiewicz, M. (2015). Bariery w komunikowaniu się bezpośrednim dzieci i młodzieży z wadą słuchu ze słyszącymi rówieśnikami w świetle modelu komunikacji międzyosobowej Friedemanna Schulza von Thuna. Czowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 4(30), 33–53.
• Kurkowski, Z. (1998). Słuch a mowa w aspekcie rozwojowym w normie i patologii. Kosmos, 47(3), 289–296.
• Light, J., McNaughton, D. (2014). Communicative competence for individuals who require augmentative and alternative communication: A new definition for a new era of communication? Augment Altern Communication, 30(1), 1-18.
• Light, J., McNaughton, D., Beukelman, D., Fager, S. K., Fried-Oken, M., Jakobs, T. (2019). Challenges and opportunities in augmentative and alternative communication: Research and technology development to enhance communication and participation for individuals with complex communication needs. Journal AAC: Augmentative and Alternative Communication Augmentative and Alternative Communication, 35(1), 1-12.
• Lorens, A., Piotrowska, A., Skarżyński, H., Obrycka, A. (2005). Zastosowanie elektronicznych protez wszczepialnych w leczeniu niedosłuchów. Polski Merkuriusz Lekarski, 19(111), 487–89.
• Maslov, A. (2022). Motywacja i osobowość. Warszawa: PWN.
• Mreńca, E. (2015). Podsumowanie konferencji naukowej Głusi jako mniejszość językowa i kulturowa. Niepełnosprawność – Zagadnienia Problemy Rozwiązania 17, (4), 118–126.
• Muzyka-Furtak, E. (2015). Surdologopedia. Teoria i praktyka. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia Universalis.
• Nelson, L. H., Poole, B., Muñoz, K. (2013). Preschool teachers' perception and use of hearing assistive technology in educational settings. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 44(3), 239‒51.
• Obrębowski, A. (2004). Niedosłuch a zaburzenia mowy u dzieci. Otorynolaryngologia, 3(2), 51–54.
• Otrębski, W. (2001). Osoby z upośledzeniem umysłowym w sytuacji pracy. Lublin: TN KUL.
• Owsiński, J. W, Tarchalski, T. (2008). Pomiar jakości życia. Uwagi na marginesie pewnego rankingu. Współczesne Problemy Zarządzania: Zeszyty Naukowe Wydziału Informatycznych Technik Zarządzania Wyższej Szkoły Informatyki Stosowanej i Zarządzania, 1, 59-96.
• Pietralik, I., Łagan, S. (2011). Aparaty słuchowe a implanty słuchu. Stan obecny i perspektywy rozwoju . Aktualne Problemy Biomechaniki, 5,127‒132.
• Poremski, T., Szymański, P., Kostek, B. (2018). Aparat słuchowy a alternatywne urządzenia poprawiające słyszenie. Otorynolaryngologia - Przegląd Kliniczny, 17(2), 49-56.
• Pruszewicz, A. Obrębowski, A. (2010). Audiologia kliniczna: zarys. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego.
• Putra, Z. P., Anasanti, M. D., Priambodo, B. (2018). Designing Translation Tool: Between Sign Language to Spoken Text on Kinect TIME Series Data Using Dynamic TIME Warping. SINERGI, 22, (2), 91‒100.
• Raphael, D., Renwick, R., Brown, I., Rootman, I. (1996). Quality of Life Indicators and Health: Current Status and Emerging Conceptions. Social Indicators Research, 39, (1), 65‒88.
• Schalock, R. L., Brown, I., Brown, R., Cummins, R. A., Felce, D., Matikka L. (2002). Conceptualization, measurement, and application of quality of life for persons with intellectual disabilities: Report of an international panel of experts. Mental Rtardation, 40(6), 457‒470.
• Schalock, R. L., Verdugo, M. A. (2002). Handbook on Quality of Life for Human Service Practitioners. Washington DC: American Association on Mental Retardation.
• Sen, A. K. (2004). Elements of a Theory of Human Rights. Philosophy & Public Affairs, 4, 315‒356.
• Skarżyński, H., Mueller-Malesińska, M., Wojnarowska, W. (1997). Klasyfikacje zaburzeń słuchu. Audiofonologia, 10, 45–56.
• Skarżyński, H. (1997). Implant nadziei. Nowe szanse dla osób niesłyszących. Pytania i odpowiedzi. Warszawa: Fundacja Rozwoju Medycyny „Człowiek-Człowiekowi”.
• Szarkowska, A. (2020). Subtitling for the Deaf and the Hard of Hearing. W: Ł. Bogucki, M. Deckert (red.), Palgrave Studies in Translating and Interpreting (249–268). Londyn: Palgrave Macmillan.
• Szczepankowski, B. (1999). Niesłyszący - głusi - głuchoniemi. Wyrównywanie szans. Warszawa: WSiP.
• Szczygielska, M. (2015). Dostępne wydarzenia w praktyce. Kraków: Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego
• Szczygielska, M. (2019). Napisy dla niesłyszących w Polsce. Historia, problemy, wyzwania. Półrocznik Językoznawczy Tertium, 4(1), 193‒210.
• Tomaszkiewicz, T. (2013). Przekład audiowizualny, werbo-wizualny czy intersemiotyczny: różne wymiary tej samej rzeczywistości? Lingwistyka Stosowana, 3, 33‒44
• Wnuk, M., Zielonka, D., Purandare, B., Kaniewski, A., Klimberg, A., Ulatowska-Szostak, E., Palicka, E., Zarzycki, A., Kaminiarz, E. (2013). Przegląd koncepcji jakości życia w naukach społecznych. Hygeia Public Health, 48(1), 10‒16.
• Zdrodowska, M. (2018). Technologia jako narzędzie współczesnej dystynkcji. Nieoczywiste relacje techniki i niepełnosprawności. Kultura Współczesna, 3(102), 13‒25.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0016.1138

Biblioteka Nauki

36437844