Dojrzali nauczyciele o swojej pracy – raport z badań

• Authors: Elżbieta Strutyńska

Abstracts

PL

Celem artykułu jest próba nakreślenia (i) sposobów postrzegania przez dojrzałych nauczycieli ich mocnych stron oraz (ii) wyzwań, przed którymi stają w codziennej pracy szkolnej. Podstawą zaprezentowanych analiz jest 14 indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI) z nauczycielkami, które mają wieloletni staż pracy w szkole (minimum 20) i ukończone 50 lat. W badaniach zastosowałam analizę tematyczną. Dane kodowałam w ramach podejścia indukcyjnego. Wyłoniłam cztery kategorie wątków tematycznych, które określają atuty dojrzałego nauczyciela. Badani określali siebie nie tylko poprzez pryzmat charakterystyk indywidualnych, ale także różnego rodzaju kompetencji (np. dydaktyczno-metodycznych), etosu zawodu i specyfiki okresu życia. Równocześnie wskazali na trudności związane z długoletnią pracą w zawodzie – problemy zdrowotne, wyzwania współczesności oraz wieloletnie doświadczenie zawodowe.

Keywords

PL

nauczyciel; mocne strony; wyzwania

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Studia z Teorii Wychowania
• Year: 2022
• Volume: XIII(4 (41))
• Pages: 231-248

Dates

published

2022

Contributors

author

Elżbieta Strutyńska

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

References

• Bakker, A. B., Demerouti, E. (2014). Job demands-resources theory. In: P. Y. Chen & C. L. Cooper (Eds.), Wellbeing: A complete reference guide. Work and wellbeing. New Jersey: Wiley Blackwell.
• Braun, V., Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77–101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
• Dróżka, W. (2017). Wartości oraz cele życiowe i zawodowe nauczycieli. Pokolenia z lat 1989/1990; 2014/2015. Kielce: Wydawnictwo Naukowe UJK.
• Dudzikowa, M. (2008). Autorytet jest zawsze relacją. Psychologia w Szkole, 3, 3–11.
• Dyczewski, L. (1998). Wartości dorastającego pokolenia Polaków w okresie transformacji systemowej. W: T. Sołtysiak, I. Łabuć-Kryska (red.), Trudne problemy dorastającego pokolenia (35-54). Bydgoszcz: WSP.
• Huberman, M. (1993). The lives of teachers. London: Cassell.
• Jachimczak-Pudło, J. (2013). Poradnik dla nauczycieli 50+. Rzeszów: BD Center spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
• Kołodziejczyk Olczak, I. (2014). Zarządzanie pracownikami w dojrzałym wieku. Wyzwania i problemy. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Korczyński, S. (2002). Obraz nauczyciela. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Kwiatkowska, H. (2008). Pedeutologia. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Litwiński, J., Sztanderska, U. (2010). Zarządzanie wiekiem w przedsiębiorstwie. Rozwój kariery zawodowej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Madalińska-Michalak, J. M. (2014). Profesjonalizm nauczyciela. Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny, 1(32), 2-10.
• Madalińska-Michalak, J. M., Góralska, R. (2016). Kompetencje emocjonalne nauczyciela. Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
• Mariański, J. (1997). Przekaz wartości moralnych w rodzinie. W: P. Kryczka (red.), Rodzina w zmieniającym się społeczeństwie (187-208). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Melosik, Z (2010). Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Implus”.
• Mockałło, Z. (2015). Stereotypy na temat starszych pracowników i ich związek z dobrostanem oraz pracą – przegląd badań. Bezpieczeństwo Pracy. Ergonomia, 4, 11‒13.
• Muszyńska, E. (2001). Problemy nauczycieli i uczniów we współczesnej szkole w Polsce. W: J. Mikulska (red.), Psychologia rozwiązywania problemów szkoły. Poznań 2001.
• Przybylski, B. (2021). Między rozkwitem a katastrofą. Młodzież akademicka o przyszłości kraju. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
• Rogozińska-Pawełczyk, A. (2014). Pokolenia na rynku pracy. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Rozmus, A. (2010). Indywidualny styl prowadzenia zajęć. W: A. Rozmus (red.), Wykładowca doskonały. Podręcznik nauczyciela akademickiego (107-138). Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
• Szempruch, J. (2013). Pedeutologia. Studium teoretyczno-pragmatyczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Sztanderska, U. (2008). Przyczyny wczesnej dezaktywizacji zawodowej i emerytalnej osób ubezpieczonych w ZUS. W: Dezaktywizacja osób w wieku okołoemerytalnym. Raport z badań. Warszawa: Departament Analiz Ekonomicznych i Prognoz, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
• Świątkowska, B., Hanke, W., Szeszenia-Dąbrowska, N. (2020). Choroby zawodowe w Polsce w 2019 roku. Łódź: Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera.
• Walczak, D. (2012). Początkujący nauczyciele. Raport z badania jakościowego. Warszawa: IBE.
• Wiktorowicz, J. & Warwas, I. (2016). Pokolenia na rynku pracy. W: J. Kliombka-Jarzyna, M. Kuba, A. Stankiewicz, E. Staszewska, I. Warwas, J. Wiktorowicz, P. Woszczyk (red.), Pokolenia – co się zmienia? Kompendium zarządzania multigeneracyjnego (19-33). Warszawa: Wolters Kluwer SA.
• Wiktorowicz, J. (2017). Potencjał pracowników w wieku 50+. Za co cenią ich pracodawcy?. W: I. Warwas, J. Wiktorowicz, P. Woszczyk (red.), Kompendium wiedzy dla pracodawców MŚP z zakresu utrzymania aktywności zawodowej osób w wieku 50+ (33-45). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Woynarowska-Sołdan M., Tabak I., (2013). Zachowania prozdrowotne nauczycieli i innych pracowników szkoły. Medycyna Pracy, 64(5), 659–670.
• Wrzesień, W., Żurek, A., Przybył, I. (2005). Rodzice i ich dzieci w tańcu pokoleń. Poznań: Wydawnictwo UAM.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0016.1646

Biblioteka Nauki

36414039