Podporządkowanie (nie)autonomiczne nauczycieli akademickich

• Authors: Tomasz Duraj

Title variants

EN

(Non)Autonomous Subordination of Academic Teachers

Abstracts

EN

The aim of the foregoing study is to show that the subordination of academic teachers employed on the basis of an employment relationship is not at all autonomous, although it is generally accepted that their work is characterized by a high level of independence and does not display elements of classical subordination. It turns out that the traditional paradigm of subordinate work also works well in relation to those pursuing creative careers, including academic teachers. Using the example of academic teachers, the author tries to prove that despite the changes in socio-economic conditions, progressive technological development and new forms of work, the role of subordination as an essential feature distinguishing the employment relationship from other legal employment relationships is still crucial, making this criterion a necessary, most important structural feature of the employment relationship which should not be abandoned in any case.

PL

Celem opracowania jest wykazanie, że podporządkowanie nauczycieli akademickich zatrudnionych na podstawie stosunku pracy nie jest wcale autonomiczne, mimo że powszechnie przyjmuje się, że ich praca charakteryzuje się dużym poziomem niezależności oraz trudno znaleźć tam elementy klasycznego podporządkowania. Okazuje się, że tradycyjny paradygmat pracy podporządkowanej sprawdza się także w odniesieniu do wykonawców twórczych, do których zalicza się również nauczycieli akademickich. Autor artykułu na przykładzie nauczycieli akademickich próbuje udowodnić, że pomimo dokonujących się zmian warunków społeczno-gospodarczych, postępującego rozwoju technologicznego oraz nowych form świadczenia pracy, nadal rola podporządkowania jako zasadniczej cechy odróżniającej stosunek pracy od innych prawnych stosunków zatrudnienia jest kluczowa, a kryterium to stanowi konieczną, najważniejszą konstrukcyjną cechę stosunku pracy i nie należy z niego w żadnym razie rezygnować.

Keywords

PL

pracownicze podporządkowanie; uprawnienia kierownicze; nauczyciel akademicki; polecenia przełożonych; podporządkowanie autonomiczne

EN

Employee subordination; managerial authority; academic teacher; orders of superiors; autonomous subordination

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Roczniki Administracji i Prawa
• Year: 2022
• Volume: 3(XXII)
• Pages: 275-290

Dates

published

2022

Contributors

author

Tomasz Duraj

References

• Baran K.W. (red.), Akademickie prawo zatrudnienia. Komentarz, Warszawa 2020.
• Boruta I., W sprawie przyszłości prawa pracy, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2005, nr 4.
• Duraj T., Ewolucja pracowniczego podporządkowania jako cechy konstrukcyjnej stosunku pracy w świetle przepisów prawa pracy, [w:] Księga jubileuszowa dedykowana Prof. Teresie Liszcz, „Studia Iuridica Lublinensia”, vol. XXIV, 3, red. A. Kosut, W. Perdeus, Lublin 2015.
• Duraj T., Granice pomiędzy stosunkiem pracy a stosunkiem cywilnoprawnym – głos w dyskusji, „Gdańsko-Łódzkie Roczniki Prawa Pracy i Prawa Socjalnego’ 2017, nr 7.
• Duraj T., Koncepcja „autonomicznego podporządkowania” – konflikt pomiędzy autonomią pracownika a jego podporządkowaniem pracodawcy, [w:] Aksjologiczne podstawy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, XIX Zjazd Katedr i Zakładów Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – Poznań 15-17 maja 2013 r., Poznań 2014.
• Duraj T., Podporządkowanie pracowników zajmujących stanowiska kierownicze w organizacjach, Warszawa 2013
• Fabre-Magnan M., Le contrat de travail déini par son objet, [w:] Le travail en perspectives, Paris 1998.
• Gersdorf M., Obejście prawa a pozorność w kontraktach menedżerskich, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2003, nr 10.
• Gersdorf M., Umowa o pracę a umowa o dzieło i zlecenia, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1993, nr 9.
• Hajn Z., Glosa do wyroku SN z 16.12.1998 r., II UKN 394/98, OSP 2000, nr 12, poz. 177.
• Iwulski J., Sanetra W., Kodeks pracy – komentarz, Warszawa 1999.
• Jaśkowski K., Maniewska E., Kodeks pracy. Komentarz, Lex 2022.
• Baran K.W. (red.), Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2018.
• Lewandowski H., Góral Z., Przeciwdziałanie stosowaniu umów cywilnoprawnych do zatrudnienia pracowniczego, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1996, nr 12.
• Mroczkowski R., Instytucja podporządkowania pracownika według polskiego kodeksu pracy. Zarys problematyki prawnej, Lublin 1976.
• Piątkowski J., Zagadnienia prawa stosunku pracy, Toruń 2000.
• Salwa Z., Szubert W., Święcicki M., Podstawowe problemy prawa pracy, Warszawa 1957.
• Skąpski M., Glosa do wyroku NSA z 5.12.2001 r., II SA 2091/01, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2003, nr 3.
• Supiot A., [w:] Au-delà de l’emploi Transformation du travail et devenir du droit du travail. Rapport pour la Commission Europèenne, pod kierunkiem A. Supiot, Paris 1999.
• Supiot A., Zatrudnienie pracownicze i zatrudnienie niezależne, [w:] Referaty na VI Europejski Kongres Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego, Warszawa 1999.
• Rączka K., Stosunek pracy a cywilnoprawne umowy o świadczenie pracy, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1996, nr 11.
• Szubert W., Zarys prawa pracy, Warszawa 1972.
• Szurgacz H., Charakter prawny zatrudnienia członków zarządu w spółce akcyjnej, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 1995, nr 1770.
• Świątkowski A.M., Przedmiot stosunku pracy. Rozważania de lege lata i de lege ferenda, [w:] Współczesne problemy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, XVIII Zjazd Katedr i Zakładów Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, pod red. L. Florka, Ł. Pisarczyka, Warszawa 2011.
• Zieliński T., Problem rekodyfikacji prawa pracy, „Państwo i Prawo” 1999, nr 7.
• Zieliński T., Umowy o zatrudnienie w aspekcie rekodyfikacji prawa pracy, [w:] Szczególne formy zatrudnienia, red. Z. Kubot, Wrocław 2000.

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0016.2432

Biblioteka Nauki

3200803