Pogrom ludności żydowskiej w Kielcach z 11-12 listopada 1918 roku. Przyczyny, przebieg, konsekwencje

• Authors: Dominik Flisiak

Title variants

EN

The pogrom of Jews in Kielce, 11-12 November 1918. Causes, course, consequences

Abstracts

EN

The first pogrom in Kielce took place on 11 and 12 November 1918. The reason for these events was unjust accusation of Jews by some Poles desiring to create a Jewish state in Poland the so called Judeo-Polonia. Riots took place on November 11 during the meeting of the Zionists, which took place at the Apollo Theatre. As a result of some unexplained to this day circumstances Kielce citizens attacked Zionists gathered in the theater, which resulted in the death of four Jews. In this article the Polish-Jewish relations, the course of the pogrom, and its aftermath will be presented.

PL

Pierwszy pogrom w Kielcach miał miejsce w dniach 11-12 listopada 1918 r. Powodem tych wydarzeń były niesłuszne oskarżenia wysuwane przez niektórych Polaków wobec starozakonnych o chęć stworzenia w Polsce państwa żydowskiego, tzw. Judeo-Polonii. Do wybuchu zamieszek doszło w dniu 11 listopada w trakcie zebrania syjonistów, które miało miejsce w Teatrze Apollo. W wyniku niewyjaśnionych do dnia dzisiejszego okoliczności część kielczan zaatakowała zgromadzonych w teatrze syjonistów. Śmierć poniosło czterech Żydów. W ramach artykułu zaprezentowane będą relacje polsko-żydowskie w Kielcach, przebieg pogromu i jego skutki.

Keywords

EN

Kielce pogrom; anti-Semitism; 1918

PL

Kielce; pogrom; antysemityzm; rok 1918

• Publisher: Akademia Zamojska
• Journal: Facta Simonidis
• Year: 2017
• Volume: 10
• Issue: 1
• Pages: 243-259

Dates

published

2017

Contributors

author

Dominik Flisiak

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

References

• Borowiec T., Narodowa Demokracja w pierwszym dziesięcioleciu Polski niepodległej, „Między Wisłą a Pilicą. Studia i materiały historyczne”, 4 (2003).
• Cała A., Żyd – wróg odwieczny? Antysemityzm w Polsce i jego źródła, Warszawa 2012.
• Chasanowich L., Die polnischen Judenpogrome im November und Dezember 1918. Tatsachen und Dokumente, Sztokholm 1919.
• Chołoniewski A., Wobec zaburzeń galicyjskich. Odpowiedź na kampanię „pogromową” w Polsce, „Głos Narodu”, nr 279, 11 grudnia 1918 r.
• Chwalba A., Historia Polski 1795-1918, Kraków 2000.
• Grabowski I., Dla żydów – Palestyna, Warszawa 1918.
• Grunbaum I., Polityka żydowska w Polsce w ostatnich dziesięcioleciach, Warszawa 1930.
• Hartglas A., Na pograniczu dwóch światów, wstęp i oprac. J. Żyndul, Warszawa 1996.
• Maciągowski M., Śladami cieni. Przewodnik po żydowskich Kielcach, Kraków-Budapeszt 2008.
• Maciągowski M., Zamieszki antysemickie w Kielcach 11 i 12 listopada 1918 roku w świetle protokołów posiedzeń kieleckiej Rady Miejskiej, „Studia Muzealno-Historyczne”, 7 (2015).
• Markowski B., Obraz stanu ekonomicznego powiatu kieleckiego w r. 1925-1926, Kielce 1927.
• Pamiętnik pierwszego walnego zjazdu zjednoczenia Polaków wyznania mojżeszowego wszystkich ziem polskich, Warszawa 1919.
• Penkalla A., Opinie o antyżydowskich wystąpieniach w Kielcach w dniach 11 i 12 listopada, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 1999, nr 3(191).
• Perelman J., Moje przeżycia, spostrzeżenia, Hajfa 1977.
• Radzik T., Stosunki polsko-żydowskie w Stanach Zjednoczonych Ameryki w latach 1918-1921, Lublin 1988.
• Szcześniak L.A., Judeopolonia II. Anatomia zniewolenia Polski, Radom 2005.
• Szcześniak L.A., Judeopolonia. Żydowskie państwo w państwie Polskim, Radom 2004.
• Tam był kiedyś mój dom... Księgi pamięci gmin żydowskich, wybór, oprac. i przedm. M. Adamczyk-Garbowska, A. Kopciowski, A. Trzciński, Lublin 2009.
• Urbański K., Almanach gmin żydowskich województwa kieleckiego w latach 1918-1939, Kielce 2007.
• Urbański K., Kieleccy Żydzi, Kielce 1992.
• Urbański K., Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc, Kraków 2002.
• Urbański K., Społeczność żydowska w Kielcach, Kielce 1989.
• Urbański K., Blumenfeld R., Słownik historii kieleckich Żydów, Kielce 1995.
• Urynowicz M., Raport Henry’ego Morgenthau. Przemoc antyżydowska pod- czas wojny z Rosją bolszewicką, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, 2010, nr 11 (120).
• W poszukiwaniu religii doskonałej? Konwersja a Żydzi, red. A. Jagodzińska, Wrocław 2012.
• Wróbel P., Listopadowe dni – 1918. Kalendarium urodzin II Rzeczypospolitej, Warszawa 1988.
• Z dziejów kampanii żydowskie przeciwko Polsce. Sir Stuart M. Samuel o pogromach w Polsce. Sprawozdanie Komisji wysłanej do Polski przez Sekretarza Stanu dla spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii, Lwów 1920.
• Zieliński K., Stosunki polsko-żydowskie na ziemiach Królestwa Polskiego w czasie pierwszej wojny światowej, Lublin 2005.
• Żydzi w Polsce odrodzonej: działalność społeczna, gospodarcza, oświatowa i kulturalna, red. I. Schipper, A. Tartakower, A. Hafftka, t. 1, Warszawa 1932.

Identifiers

DOI

10.56583/fs.146

Biblioteka Nauki

26850851