Kasy chorych w systemie ochrony zdrowia w Polsce

• Authors: Grzegorz Chałupczak

Title variants

EN

National Health Societies in the System of Health Insurance in Poland

Abstracts

EN

In the present study the practical application of the institution of national health societies to the public system of health protection is presented, which is illustrated by the organisational structure of Polish national health societies, especially according to acts from 1920 and 1997. The research yields the analysis of law regulations which govern the nature of the national health societies. It is emphasised that the self-government, which functioned in the Polish health insurance, has not successfully adapted to the changes taking place in the Polish society. The author also underlines the infl uence of the centralization on the foundation of Polish’s social and economic policy. Furthermore, he comes to a conclusion that radically changes of the rules, the forms and the range of social policy have negative infl uence on health insurance system, which should works effectively and which is aimed at the protection of the insured from the disease risk. The author also presents his views on the development of the system of national health societies in Poland.

PL

Artykuł, oparty na analizie aktów prawnych, dokumentów oraz literatury przedmiotu, traktuje o istocie i ewolucji kas chorych w systemie ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce. Poddane analizie rozwiązania instytucjonalne wprowadzone zostały do polskiego porządku prawnego ustawami z dnia 19 maja 1920 r. o obowiązkowym ubezpieczeniu na wypadek choroby oraz z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. W artykule scharakteryzowano organizację oraz zasady działania kas chorych na gruncie stanu prawnego ukształtowanego przez wskazane akty prawne. Punkt wyjścia przeprowadzonej analizy stanowi status prawny kas chorych, jako osób prawnych prawa publicznego. W ramach struktury organizacyjnej omówione zostały rozwiązania normatywne odnoszące się do samorządnych organów kas chorych, wyposażonych w kompetencje uchwałodawcze, zarządzające lub nadzorcze. W dalszej części przedstawiony został kierunek rozwoju struktury organizacyjnej ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce zakładający odejście od instytucji samorządnych kas chorych na rzecz scentralizowanych jednostek organizacyjnych.

Keywords

EN

health protection; health insurance; health societies

PL

ochrona zdrowia; ubezpieczenie zdrowotne; kasy chorych

• Publisher: Akademia Zamojska
• Journal: Facta Simonidis
• Year: 2008
• Volume: 1
• Issue: 1
• Pages: 141-161

Dates

published

2008

Contributors

author

Grzegorz Chałupczak

References

• Bryła M., Stelmach W., Maniecka-Bryła I., Ubezpieczenia zdrowotne w Polsce, w: Ubezpieczenia społeczne i na życie. Stan i perspektywy, red. H. Worach-Kardas, Łódź 2004.
• Czechowska M., Zabieglińska B., Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Komentarz do zmian, Warszawa 2003.
• Dagan K., Przyczyny, zadania i stan obecnej reorganizacji kas chorych w Polsce, „Przegląd Ubezpieczeń Społecznych”, 1932, z. 1-2.
• Duch K., Ubezpieczenia społeczne, Warszawa 1934.
• Fijałek J., Kasa Chorych – pierwowzór społecznego, samorządnego lecznictwa pracowniczego w Polsce, „Archiwum Historii Medycyny”, 1984, 47/1.
• Fijałek J., Kasa Chorych – pierwowzór społecznego, samorządnego lecznictwa pracowniczego w Polsce, „Archiwum Historii Medycyny”, 47 (1984), z. 1.
• Frankowska L., Ustawa o obowiązkowym ubezpieczeniu na wypadek choroby z dnia 19 maja 1920 r. z obowiązującymi wyjaśnieniami Ministra Pracy i Opieki Społecznej, Kraków 1930.
• Jastrzębowski Z., Kształtowanie się koncepcji społecznej służby zdrowia do 1953 r., Łódź 1986.
• Jastrzębowski Z., Model opieki zdrowotnej w programach patii robotniczych w pierwszych latach Polski Ludowej, „Polityka Społeczna”, 1983, nr 3/111.
• Komentarz do ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz przepisy wykonawcze, red. T. Pęcherz, Warszawa 2000.
• Landau Z., Podstawowe kierunki rozwoju bezp. społecznych, w: Rozwój ubezpieczeń społecznych w Polsce, red. C. Jackowiak, Wrocław 1991.
• Łazowski J., Wstęp do nauki o ubezpieczeniach, Warszawa 1934.
• Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej, Ubezpieczenia społeczne w Polsce w 1925 roku, Warszawa 1927.
• Panejko J., Samorząd instytucji ubezpieczeń społecznych w świetle teorii i prawa pozytywnego, „Przegląd Ubezpieczeń Społecznych”, 1931, nr 11.
• Peters H., Mengert G., Geschichtliche Entwicklung der Krankenversicherung, in: Handbuch der Krankenversicherung, T. 2, Bd. 1, 18. Aufl., Stuttgart 1985.
• Polityka społeczna państwa polskiego 1918-1935, Warszawa 1935.
• Próchnik A., Pierwsze piętnastolecie Polski niepodległej, Warszawa 1957.
• Przestalski M.E., Lis E., Ubezpieczenia chorobowe i macierzyńskie w: Rozwój ubezpieczeń społecznych w Polsce, red. C. Jackowiak, Wrocław 1991.
• Rutkowska M., Ekonomiczne aspekty funkcjonowania Kas Chorych w Polsce, Wrocław 2000.
• Sadowska J., Europejskie koncepcje ubezpieczenia na wypadek choroby w XIX i na początku XX wieku, „Zdrowie Publiczne”, 1989, nr 7.
• Sadowska J., Lecznictwo ubezpieczeniowe w II Rzeczypospolitej, Łódź 1990.
• Sasorski S., Współczesne problemy ubezpieczeń społecznych w Polsce, Warszawa 1936.
• Święcicki M., Instytucje polskiego prawa pracy w latach 1918-1939, Warszawa 1960.
• Tarski W., Rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej w sprawie reorganizacji Kas Chorych, „Wiadomości Kas Chorych”, 1931, nr 21/39.
• Wanatowicz M., Ubezpieczenie brackie na Górnym Śląsku w latach 1922-1939, Warszawa 1973.
• Wasiutyński B., Ustrój władz administracyjnych, rządowych i samorządowych, Poznań 1933.
• „Wiadomości Kas Chorych”, 1931, nr 2.
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Ubezpieczenia społeczne w Polsce w latach 1925-1934, oprac. P. Moroz, Warszawa 1935.
• Zmiany terytorialne okręgowych związków kas chorych na podstawie rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 19 listopada 1930 r., „ Wiadomości Lekarskie”, 1931, nr 4.

Identifiers

DOI

10.56583/fs.328

Biblioteka Nauki

26850764