Efektywność wykorzystania zasobów naturalnych a stopień zapobiegania powstawaniu odpadów komunalnych w krajach Unii Europejskiej

• Authors: Monika Osińska

Title variants

EN

Natural resource efficiency and the extent of municipal waste revention in European Union countries

Abstracts

EN

Municipal waste prevention is the key objective of the European Union’s environmental policy, as it is believed to be the most effective way to improve the natural resource efficiency and to stop economic growth intensifying the generation municipal waste in member states. The main aim of this paper is to compare the efficiency of the use of natural resources in particular EU states and to investigate the strength and direction of the correlation between the former and the amount of the generated municipal waste. Moreover, the study assesses the strength of the relationship between the amount of the generated municipal waste and the economic growth of member states both at EU level and in groups of countries characterised by similar levels of resource efficiency. The study used statistical data from the Eurostat database for 2011–2020 and performed the cluster and correlation analyses. Five groups of countries, formed on the basis of their natural resources efficiency, were distinguished from the sample using the k-means method. The results showed that the higher the resource efficiency, the more municipal waste per capita is generated by a country, which is inconsistent with the assumptions of the EU policy. The correlation analysis found that the relationship between economic growth and the amount of the generated municipal waste exists (Pearson’s linear correlation coefficient for these two values has been positive since 2011 and has remained at a relatively high level). The strength of this correlation has not been weakened along the increase in the resource efficiency. The study additionally demonstrates that EU member states link the scale of the recycling activity to the amount of the generated municipal waste, which might pose to a serious threat to the EU target to minimise the amount of the generated municipal waste.

PL

Zapobieganie powstawaniu odpadów komunalnych jest nadrzędnym celem polityki gospodarczej i środowiskowej Unii Europejskiej, ponieważ zostało uznane za najskuteczniejszy sposób poprawy efektywności wykorzystania zasobów naturalnych i przerwania dodatniej zależności pomiędzy wzrostem gospodarczym krajów członkowskich a ilością wytwarzanych odpadów. Głównym celem badania omawianego w artykule jest porównanie krajów UE pod względem efektywności wykorzystania zasobów naturalnych oraz ocena siły i kierunku zależności między tą efektywnością a ilością wytwarzanych odpadów komunalnych. Ponadto zbadano siłę zależności pomiędzy ilością wytwarzanych odpadów komunalnych a rozwojem gospodarczym krajów UE, zarówno w ujęciu ogólnym, jak i w skupieniach krajów o różnej efektywności wykorzystania zasobów naturalnych. Wykorzystano dane statystyczne z bazy Eurostatu za lata 2011-2020. Zastosowano analizę skupień i analizę korelacji. Za pomocą metody k-średnich wyznaczono pięć skupień krajów ze względu na efektywność wykorzystania zasobów naturalnych. Stwierdzono, że kraje o wysokiej efektywności wykorzystania zasobów produkują więcej odpadów komunalnych per capita, a to stoi w sprzeczności z założeniami polityki UE. Z kolei analiza korelacji uwidoczniła, że utrzymuje się zależność między PKB per capita a ilością wytwarzanych odpadów komunalnych per capita (współczynnik korelacji liniowej Pearsona tych dwóch wielkości od 2011 r. jest niezmiennie dodatni i pozostaje na istotnym poziomie). Siła tej relacji nie słabnie wraz ze wzrostem efektywności wykorzystania zasobów. Przeprowadzone badanie dowiodło także, że kraje UE uzależniają skalę recyklingu od ilości wytwarzanych odpadów komunalnych, co może stanowić poważne zagrożenie na drodze do zminimalizowania ilości odpadów i osiągnięcia unijnych celów w tym zakresie.

Keywords

PL

wzrost gospodarczy; odpady komunalne; zasoby naturalne; efektywność wykorzystania zasobów; zapobieganie powstawaniu odpadów; analiza skupień; analiza korelacji

EN

economic growth; municipal waste; natural resources; resource efficiency; municipal waste prevention; cluster analysis; correlation analysis

• Publisher: Główny Urząd Statystyczny
• Journal: Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician
• Year: 2024
• Volume: 69
• Issue: 1
• Pages: 19-36

Dates

published

2024

Contributors

author

Monika Osińska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Instytut Informatyki i Ekonomii Ilościowej / Poznań University of Economics and Business, Institute of Informatics and Quantitative Economics

• https://orcid.org/0000000297226940

References

• Aczel, D. A. (2000). Statystyka w Zarządzaniu (tłum. Z. Czerwiński, W. Latusek). Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/851 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów.
• European Environment Agency. (2019). Efektywne gospodarowanie zasobami i odpady. https://www.eea.europa.eu/pl/themes/waste/intro.
• European Environment Agency. (2020, 11 maja). The European environment - state and outlook 2020: Knowledge for transition to a sustainable Europe. https://www.eea.europa.eu/soer/2020.
• European Environment Agency. (2022, 31 stycznia). Wyraźne możliwości oddzielenia wytwarzania odpadów od wzrostu gospodarczego w Europie. https://www.eea.europa.eu/pl/highlights/wyrazne-mozliwosci-oddzielenia-wytwarzania-odpadow.
• European Environment Agency. (2023, 28 czerwca). Waste generation in Europe. https://www.eea.europa.eu/en/analysis/indicators/waste-generation-and-decoupling-in-europe. Eurostat. (b.r.). Waste [Data set]. https://ec.europa.eu/eurostat/web/waste/data/database.
• Główny Urząd Statystyczny. (b.r. a). Cel 12 – Odpowiedzialna produkcja i konsumpcja. Wskaźnik 12.1.a – Produktywność zasobów. https://sdg.gov.pl/statistics_nat/12-1-a/.
• Główny Urząd Statystyczny. (b.r. b). Cel 12 – Odpowiedzialna produkcja i konsumpcja. Wskaźnik 12.1.c – Wskaźnik powtórnego wykorzystania materiałów. https://sdg.gov.pl/statistics_nat/12-1-c/.
• Gorokhova, T., Shpatakova, O., Toponar, O., Zolotarova, O., Pavliuk, S. (2023). Circular Economy as an Alternative to the Traditional Linear Economy: Case Study of the EU. Revista de Gestao Social e Ambiental, 17(5), 1–15. https://doi.org/10.24857/rgsa.v17n5-002.
• Horvath, B., Bahna, M., Fogarassy, C. (2019). The Ecological Criteria of Circular Growth and the Rebound Risk of Closed Loops. Sustainability, 11(10), 1–15. https://doi.org/10.3390/su11102961.
• Komisja Europejska. (b.r.). Circular economy. https://environment.ec.europa.eu/topics/circular-economy_en.
• Lander, J. P. (2018). R dla każdego. Zaawansowane analizy i grafika statystyczna (tłum. M. Włodarz). APN Promise.
• Najwyższa Izba Kontroli. (2022, 9 maja). Odpady z tworzyw sztucznych w Europie – raport. https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/odpady-z-tworzyw-sztucznych-w-europie-raport.html.
• Organisation for Economic Co-operation and Development. (2021). Towards a more resourceefficient and circular economy. The role of the G20. https://www.oecd.org/env/waste/OECD-G20-Towards-a-more-Resource-Efficient-and-Circular-Economy.pdf.
• Potârniche, M. E., Giuca, A. D., Stoica, G. D., Sterie, C. M. (2022). The circular economy in Romania and in the EU Member States. Proceedings of the International Conference on Business Excellence, 16(1), 409–419. https://doi.org/10.2478/picbe-2022-0040.
• Roleders, V. (2023). Transformation of the EU countries to the circular economy model. Economies’ Horizons, 2(24), 129–135. https://doi.org/10.31499/2616-5236.2(24).2023.281264.
• Shpak, N., Melnyk, O., Horbal, N., Ruda, M. Sroka, W. (2021). Assessing the implementation of the circular economy in the EU countries. Forum Scientiae Oeconomia, 9(1), 25–39. https://doi.org/10.23762/FSO_VOL9_NO1_2.
• Smol, M., Kulczycka, J., Czaplicka-Kotas, A., Włóka, M. (2019). Zarządzanie i monitorowanie gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce w kontekście gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ). Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk, (108), 165–184. https://doi.org/10.24425/znigsme.2019.130174.
• Sobolewski, M., Sokołowski, A. (2017). Grupowanie metodą k-średnich z warunkiem spójności. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Research Papers of Wrocław University of Economics, (468), 215–221. https://doi.org/10.15611/pn.2017.468.22.
• Subedi, M., Pandey, S., Khanal, A. (2023). Integrated Solid Waste Management for the Circular Economy: Challenges and Opportunities for Nepal. Journal of Multidisciplinary Research Advancements, 1(1), 21–26. https://doi.org/10.3126/jomra.v1i1.55100.
• The World Bank. (2022, 11 lutego). Solid Waste Management. https://www.worldbank.org/en/topic/urbandevelopment/brief/solid-waste-management.
• Vranjanac, G. Ž., Rađenović, Ž. (2022). EU countries hierarchical clustering towards circular economy performance indicators. Facta Universitatis Series Working and Living Environmental Protection, 19(3), 149–155. https://doi.org/10.22190/FUWLEP2203149V.
• Walesiak, M. (2007). Wybrane zagadnienia klasyfikacji obiektów z wykorzystaniem programu komputerowego clusterSim dla środowiska R. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Research Papers of Wrocław University of Economics, (1169), 46–56.
• Walesiak, M. (2013). Zagadnienie doboru liczby klas w klasyfikacji spektralnej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Taksonomia 20 – Klasyfikacja i analiza danych – teoria i zastosowania, (278), 33–43.

Identifiers

DOI

10.59139/ws.2024.01.2

Biblioteka Nauki

31339980