Difficulties of contemporary motherhood. Methodological aspects of maternal research

• Authors: Monika Lewicka

Title variants

PL

Trudności współczesnego macierzyństwa. Metodologiczne aspekty badania matek

Abstracts

PL

Wprowadzenie. Celem artykułu jest przedstawienie trudności doświadczanych przez matki podczas pierwszej fali pandemii COVID-19. Zakładano, że w czasie pandemii nasilą się trudności związane z godzeniem życia zawodowego i rodzinnego, nastąpią zmiany w relacjach między matką a dzieckiem, zmieni się podział obowiązków rodzinnych między rodzicami dziecka. Cel. Zapytano o główny problem: Jakich trudności związanych z życiem rodzinnym w czasie pandemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2 doświadczają badane matki? Materiał i metody. W badaniu zastosowano podejście jakościowe. Źródłem danych badawczych są wywiady z matkami. Wyniki. W czasie pandemii trudności matek miały zróżnicowany charakter. Wyniki badań wskazują zarówno na negatywne, jak i pozytywne (od pogorszenia do poprawy relacji) konsekwencje zmiany relacji między matką a dzieckiem, próby łączenia życia zawodowego z rodzinnym oraz podziału obowiązków między partnerami. Badane matki zgłaszają wzrost napięcia i stresu w wyniku pojawiającego się konfliktu między pracą zawodową a życiem rodzinnym, ograniczonego wsparcia ze strony partnera oraz trudnej, pełnej trudnych emocji relacji z dzieckiem. Na drugim kontinuum znajdują się matki, które pomimo trudnej sytuacji starały się godzić życie zawodowe z rodzinnym, otrzymywały wsparcie ze strony partnera, dzieliły się po równo obowiązkami związanymi z opieką nad dzieckiem i prowadzeniem gospodarstwa domowego. Wnioski. Pandemię należy rozpatrywać w kategoriach sytuacji trudnej. Niejako wymusiła ona na matkach skonstruowanie nowej codzienności związanej z rolą matki i pracownika jednocześnie. Dotychczasowe próby równoważenia obu sfer życia prowadzące do zachowania równowagi (work-life balance) nie zawsze okazywały się skuteczne w czasie pandemii. W wielu przypadkach pandemia doprowadziła do zresetowania dotychczasowego modelu rodziny i stworzenia go na nowo.

EN

Introduction. The article aims to present the difficulties experienced by mothers during the first wave of the COVID-19 pandemic. It was assumed that during the pandemic, difficulties related to reconciling work and family life would intensify, there would be changes in the relationship between mother and child, and the division of family responsibilities between the child’s parents would change. Aim. The main problem was: What difficulties related to family life during the pandemic caused by the SARS-CoV-2 virus are experienced by the examined mothers? Material and methods. The research used a qualitative approach. The source of the research data are interviews with mothers. Results. During the pandemic, mothers’ difficulties varied in nature. Research results indicate both negative and positive (from deterioration to improvement of relationships) consequences of change in the relationship between mother and child, attempts to combine work and family life, and the division of responsibilities between partners. The surveyed mothers report an increase in tension and stress as a result of the emerging conflict between work and family life, limited support from the partner and a difficult, full of difficult emotional relationship with the child. On the second continuum are mothers who, despite a difficult situation, tried to reconcile work and family life, received support from their partner, shared the responsibilities of caring for the child and running the household equally. Conclusion. We should consider the pandemic in terms of a difficult situation. In a way, it forced mothers to construct a new everyday life related to the role of mother and employee simultaneously. So far, existing attempts to balance both spheres of life leading to maintaining balance (“work-life balance”) have not always proved effective during the pandemic. In many cases, the pandemic has led to a reset of the existing family model and re-creation.

Keywords

EN

pedagogy; mother; motherhood; child; family; everyday life; COVID-19 pandemic; SARS-CoV-2 virus

PL

pedagogika; matka; macierzyństwo; dziecko; rodzina; codzienność; pandemia COVID-19; wirus SARS-CoV-2

• Publisher: Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
• Journal: Wychowanie w Rodzinie
• Year: 2023
• Volume: XXX
• Issue: (2/2023)
• Pages: 57-78

Dates

published

2023

Contributors

author

Monika Lewicka

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Wydział Pedagogiki, Katedra Badań nad Edukacją Estetyczną

References

• Alon, T., Coskun, S., Doepke, M., Koll, D., Tertilt, M. (2022). From mancession to shecession: Women’s employment in regular and pandemic recessions. NBER Macroeconomics Annual, 36, 83-151. DOI: 10.1086/718660.
• Bauman, T. (1998). O możliwości zastosowania metod jakościowych w badaniach pedagogicznych [On the possibility of using qualitative methods in pedagogical research]. W: T. Pilch, Zasady badań pedagogicznych (ss. 54–75). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Bożewicz, M. (red.) (2019). Współczesna polska rodzina [A contemporary Polish family]. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
• Całek, G. (2021). Wyzwania edukacji zdalnej przed jakimi stoją dzieci – perspektywa rodziców [Remote education challenges faced by children – parents’ perspective]. Dziecko Krzywdzone: Teoria, Badania, Praktyka, 20(2), 116–144.
• Chudzicka-Dudzik, P. (2022). Wpływ pandemii COVID-19 na kariery akademickie kobiet = The impact of the COVID-19 pandemic on the academic careers of women. W: M. Sędkowski (red.), Polityka, kultura i społeczeństwo w czasach pandemii: Wybrane zagadnienia (ss. 169–189). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Creswell, J.W. (2013). Projektowanie badań naukowych: Metody jakościowe, ilościowe i mieszane [Designing scientific research: Qualitative, quantitative, and mixed methods]. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Eurostat [portal] (2019). Pobrane 18.12.2021 z: https://ec.europa.eu/eurostat.
• Firlit-Fesnak, G. (2022). Zdolność dostosowania rodziny wobec zmian wywołanych pandemią COVID-19 [The family’s ability to adapt to the changes caused by the COVID-19 pandemic]. Studia Politologiczne, 65, 108–128.
• Gliwicka, J., Sikorska, I. (2022). Dobrostan kobiet łączących pracę zawodową nauczycielki z życiem rodzinnym w czasie pandemii COVID-19 [The well-being of women combining professional teaching work with family life during the COVID-19 pandemic]. Studia Paedagogica Ignatiana, 25(1), 85–105. DOI: 10.12775/SPI.2022.1.005.
• Godlewska-Bujok, B. (2020). Work-life balance i koronakryzys: Kilka uwag o procesach i ich konsekwencjach [Work-life balance and the coronavirus crisis: A few comments about processes and their consequences]. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, 5, 3–8. DOI: 10.33226/0032-6186.2020.5.1.
• Grudniewska, M., Hołdakowski, W. (2021). „Kobiety kontra koronawirus: Jak pandemia zmieniłaich życie i pracę” – wyniki raportu Kantara na zlecenie Wysokieobcasy.pl i Wyborcza.pl [“Women versus coronavirus: How the pandemic changed women’s lives and work” – results of a Kantar report commissioned by Wysokieobcasy.pl and Wyborcza.pl]. Agora SA: Grupa Medialna [portal]. Pobrane 30.01.2024 z: https://www.agora.pl/kobiety-kontra-koronawirus-jak-pandemia-zmienila-ich-zycie-i-prace-wyniki-raportu-kantara-na-zlecenie-wysokieobcasy-pl-i-wyborcza-pl.
• Górniak, J., Krupnik, S., Koniewski, M. (2020). Państwa wobec pandemii: Perspektywa porównawcza [Countries facing the pandemic: A comparative perspective]. W: M. Kossowska, N. Letki, T. Zaleśkiewicz, S. Wichary (red.), Człowiek w obliczu pandemii: Psychologiczne i społeczne uwarunkowania zachowań w warunkach kryzysu zdrowotnego (ss. 195–220). Sopot: Wydawnictwo Smak Słowa.
• Imbierowicz, A. (2012). Matka Polka w defensywie? Przemiany mitu i jego wpływ na macierzyństwo polskich kobiet [Polish mother on the defensive? Transformations of the myth and its impact on the motherhood of Polish women]. Ogrody Nauk i Sztuk, 2(2), 430–442. DOI: 10.15503/onis2012-430-442.
• Jakob, G. (2001). Wywiad narracyjny w badaniach biograficznych [Narrative interview in biographical research]. W: D. Urbaniak-Zając, J. Piekarski (red.), Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych: Studia i materiały (ss. 29–35). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Konarzewski, K. (2000). Jak uprawiać badania oświatowe: Metodologia praktyczna [How to do educational research: A practical methodology]. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Kopciewicz, L. (2020). „Dom” w doświadczeniach polskich kobiet w czasie pandemii Covid-19 [“Home” in the experiences of Polish women during the Covid-19 pandemic]. LUD: Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego [online], 104, 320–338. DOI: 10.12775/lud104.2020.14.
• Kwak, A. (2005). Rodzina w dobie przemian: Małżeństwo i kohabitacja [Family in the era of changes: Marriage and cohabitation]. Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne „Żak”.
• Kwak, A. (2022). Pandemia jako weryfikator więzi rodzinnych: Refleksje przedstawicieli czterech grup wiekowych [Pandemic as a verifier of family ties: Reflections of representatives of four age groups]. Roczniki Nauk Społecznych, 14(50), 7–23. DOI:10.18290/rns22503.1.
• Lewicka, M. (2021). Matka Polka Pandemiczna – życie codzienne współczesnych matek w czasie pandemii [Polish Pandemic Mother – everyday life of modern mothers during the pandemic]. Wychowanie w Rodzinie, 24, 13–24. DOI: 10.34616/wwr.2021.1.013.024.
• Łukaszewski, W. (2015). Koncepcje sytuacji trudnych: Krok naprzód, czy krok wstecz? [Concepts of difficult situations: A step forward or a step back?]. Psychological Journal, 21(1), 33–38. DOI:10.14691/CPPJ.21.1.33.
• McCarthy, J.R., Edwards, R. (2011). Key concepts in family studies. London: Sage.
• Morgan, D.H.G. (2011a). Locating “family practices”. Sociological Research Online, 16(4), 174–182. DOI: 10.5153/sro.2535.
• Morgan, D.H.J. (2011b). Rethinking family practices. Basingstoke - New York: Palgrave Macmilan.
• Mostafa, B.A. (2021). The effect of remote working on employees’ wellbeing and work-life integration during pandemic in Egypt. International Business Research, 14(3), 41–52. DOI: 10.5539/ibr.v14n3p41.
• Opozda, D. (2022). Sytuacja społeczno-emocjonalna osób starszych spowodowana pandemią covid-19 [The socio-emotional situation of older people caused by the covid-19 pandemic]. Roczniki Pedagogiczne, 14(50), 4, 121–133. DOI: 10.18290/rped22144.10.
• Ostrouch-Kamińska, J. (2011). Rodzina partnerska jako relacja współzależnych podmiotów: Studium socjopedagogiczne narracji rodziców przeciążonych rolami [Partnership family as a relationship of interdependent entities: A sociopedagogical study of the narratives of role-overloaded parents]. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Partyła, M. (opr.) (2020). Matki w czasie pandemii: Opiekunki, nauczycielki, sprzątaczki, kucharki i pracownice w jednym [Mothers during the pandemic: Caregivers, teachers, cleaners, cooks, and employees all in one]. RMF 24 [portal]. Pobrane 30.01.2024 z: https://www.rmf24.pl/raporty/raport-koronawirus-z-chin/polska/news-matki-wczasie-pandemii-opiekunki-nauczycielki-sprzataczki-k,nId,4515282#crp_state=1.
• Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją [Educational research methodology]. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Sikorska, M. (2019). Praktyki rodzinne i rodzicielskie we współczesnej Polsce – rekonstrukcja codzienności [Family and parenting practices in contemporary Poland – reconstruction of everyday life]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Szlendak, T. (2010). Socjologia rodziny: Ewolucja, historia, zróżnicowanie [Sociology of the family: Evolution, history, diversity]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Tomaszewski, T. (red.) (1982). Psychologia [Psychology]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Włodarczyk, E. (2009). Młodzież wobec macierzyństwa i jego kulturowej kreacji [Youth towards maternity and its cultural creation]. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
• World Human Organization [portal] (2020). Pobrane 30.06.2020 z: https://www.who.int/.

Identifiers

DOI

10.61905/wwr/176373

Biblioteka Nauki

29965226